Libya’da rakip taraflar, uluslararası diyalog ve seçim çağrısını memnuniyetle karşıladı

Fethi Başağa’nın uluslararası diyalog ve seçim çağrısı konusunda fikir birliğini artırmak için kabinesinde değişikliğe gitmeye hazır olduğuna dair bilgiler sızdırıldı

Dibeybe, Misrata’daki Serbest Bölge hazırlıklarının ilk etabının tamamlanması vesilesiyle düzenlenen törene katıldı (UBH)
Dibeybe, Misrata’daki Serbest Bölge hazırlıklarının ilk etabının tamamlanması vesilesiyle düzenlenen törene katıldı (UBH)
TT

Libya’da rakip taraflar, uluslararası diyalog ve seçim çağrısını memnuniyetle karşıladı

Dibeybe, Misrata’daki Serbest Bölge hazırlıklarının ilk etabının tamamlanması vesilesiyle düzenlenen törene katıldı (UBH)
Dibeybe, Misrata’daki Serbest Bölge hazırlıklarının ilk etabının tamamlanması vesilesiyle düzenlenen törene katıldı (UBH)

Libya’da iktidar için rekabet eden geçici Ulusal Birlikte Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ve İstikrar Hükümeti Başbakanı Fethi Başağa, başta ABD olmak üzere beş Batılı ülke tarafından yayınlanan ortak bildiriden duydukları memnuniyetli dile getirdiler. Ancak her ikisi de Batılı beş ülke tarafından yapılan ortak açıklamayı, aralarında mücadele verdikleri ‘meşruiyet sorunu’ tartışmasını çözmese de her biri bu açıklamayı kendi lehine ve diğerinin aleyhine yorumlamaya çalıştı.
UBH Başbakanı Dibeybe, Cuma akşamı Fransa, Almanya, İtalya, İngiltere ve ABD tarafından yapılan ortak açıklamaya ilişkin yorumunda, “Şiddeti, iktidarın zorla ele geçirilmesini ve herhangi bir paralel yapının yaratılmasını reddeden pozisyonlarıyla uyumlu bir açıklama” ifadelerini kullandı. Açıklamanın, cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin düzenlenmesiyle ilgili anayasal çerçevenin oluşturulmasını öngören siyasi anlaşmadaki taahhütlere uygun olarak Birleşmiş Milletler’in (BM) Libyalı tarafların çalışmalarının devamlılığı sorununu çözen tutumuna da uymasından duyduğu memnuniyeti dile getiren Dibeybe,  kamu harcamalarıyla ilgili açıklama ve şeffaflık politikasını sürdürme taahhüdünün yanı sıra bunun için net bir ulusal mekanizma olması gerektiğini bir kez daha yineledi.
Dibeybe dün, UBH’nin çalışmalarına devam edebilmesine yönelik gibi görünen bir adım atarak ülkenin batısındaki Misrata şehrinde Serbest Bölge için altyapı projesinin ilk etabının açılışını yaptı. Yine Misrata’da önceki gün bir avmde çıkan yangının neden olduğu hasarı yerinde inceledi.
Temsilciler Meclisi (TM) tarafından atanan İstikrar Hükümeti Başbakanı Fethi Başağa ise Batılı ülkelerin ortak açıklamasında, özellikle ülke genelinde seçimlerin yapılmasını sağlayacak birleşik bir hükümet çağrısı yapılmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Twitter üzerinden açıklama yapan Başağa, “Libya’yı yeniden inşa etmek ve mümkün olan en kısa sürede ulusal seçimlere taşımak için bu ülkelerin (Batılı beş ülke) yanı sıra tüm dost Arap ve Afrika ülkeleri ile birlikte çalışmayı sabırsızlıkla bekliyorum” dedi.
Başağa'nın yardımcıları dün Libya basınına, Başağa’nın içeride ve dışarıda siyasi fikir birliğini artırmak amacıyla TM’nin güvenoyu ve seçimleri başlatma kararıyla çelişmeyecek şekilde kabinesinde değişiklik yapmaya hazır olduğu hakkında bilgi sızdırdılar.
ABD, Fransa, Almanya, İtalya ve İngiltere hükümetleri, ABD ve İngiltere Dışişleri Bakanlıkları tarafından yayınlanan ortak bir bildiride, TM ile Devlet Yüksek Konseyi (DYK) ortak komitesinin, Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) tarafından düzenlenen Mısır’ın başkenti Kahire'deki görüşmelerde şimdiye kadar kaydedilen ilerlemeden duydukları memnuniyeti dile getirirken BM Libya Özel Temsilcisi Stephanie Williams ile UNSMIL’in çalışmalarını takdir ettiler.
Açıklamada, TM ve DYK başkanlarına, cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin bir an önce gerçek, şeffaf ve kapsayıcı bir şekilde yapılabilmesi için seçimlerin anayasal çerçevesinin oluşturulması çağırısı yapılırken Libya Siyasi Diyalog Forumu’ndan (LSDF) çıkan yol haritasında, geçiş döneminin (geçtiğimiz yıl) 24 Aralık'ta cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin yapılması şartıyla 22 Haziran'da sona erdiğinin belirtildiği hatırlatıldı.
Söz konusu seçimleri ülke genelinde, diyalog ve çözüm yoluyla mümkün olan en kısa sürede gerçekleştirebilecek birleşik bir hükümete ihtiyaç duyulduğu vurgulanan açıklamada, paralel kurumların kurulması, iktidarın zorla ele geçirilmesi ya da yönetimin meşru ve şeffaf bir süreçle oluşturulacak yeni bir yürütme organına barışçıl bir şekilde devredilmesine karşı koyulması gibi Libya'da şiddete ve daha fazla bölünmeye yol açabilecek adımlar atılmasına şiddetle karşı olunduğu belirtildi.
Şiddetin, şiddete teşvikin ve nefret söyleminin haksız ve kabul edilemez olduğu ifade edilen açıklamada, halen 23 Ekim 2020 tarihli ateşkes anlaşmasının tam olarak uygulanmasının beklendiği belirtilerek Libyalı liderlere, iktidar ile ilgili mevcut çıkmazı kırmaları ve seçimler için bir yol haritası üzerinde anlaşmaları için UNSMIL’in iyi niyetleri aracılığıyla müzakerelere yapıcı bir şekilde katılmaları çağrısında bulunuldu.



İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
TT

İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)

Lübnan’ın resmî haber ajansı Ulusal Haber Ajansı (NNA), bugün (Cuma) Güney Lübnan’daki Vezzani ve Mecidiye çevresinin İsrail topçuları tarafından hedef alındığını bildirdi.

Ajansa göre, İsrail’e ait bir insansız hava aracı Ras el-Nakura bölgesinde bir balıkçı teknesinin yakınına ses bombası bıraktı; olayda yaralanan olmadı. Aynı bölgede İsrail’e ait bir savaş botu da ülkenin kara sularına doğru makineli tüfekle ateş açtı.


İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.


Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.