İklim aktivisti Greta Thunberg'ten sürpriz konuşma

İsveçli çevreci Glastonbury Festivali'nde konuşma yaptı

Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)
Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)
TT

İklim aktivisti Greta Thunberg'ten sürpriz konuşma

Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)
Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)

Greta Thunberg, Birleşik Krallık'ın ünlü festivali Glastonbury'de dün sahneye çıktı.
19 yaşındaki aktivist yaptığı konuşmada iklim kriziyle ilgili mesajlar verdi.

 "Dünya'nın biyosferi sadece değişmekle kalmıyor, çöküyor" diyen Thunberg, insanlığın "uçurumun kenarında" olduğunu öne sürdü.
İsveçli çevreci, dünya liderlerine de iklim değişikliğine neden olan firmaları korudukları gerekçesiyle tepki gösterdi:
"Liderlerin yalan söylemesi kabul edilebilir hale gelmekle kalmadı. Onlardan yapmalarını beklediğimiz şey de adeta artık bu."
Thunberg, konuşmasının sonlarında katılımcıların fark yaratma gücü olduğunu söyleyerek umut verdi:
"En inanılmaz şeyleri yapabilecek durumdayız... Yeni bir yol seçmek, uçurumdan geri adım atmak için hâlâ zaman var. Umut aramak yerine, o umudu kendiniz yaratmaya başlayın."

En büyük açık hava festivallerinden Glastonbury, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin video mesajıyla açılmıştı.
Zelenski, "Rusya'nın savaşının bizi durdurmasına izin vermeyeceğiz. Bu nedenle desteğinize ihtiyacımız var. Bu videoyu özgürlüğü tehlike altında olan herkesle paylaşmanızı istiyorum" ifadesini kullanmıştı.
Siyasetçilere baskı yaparak ülkelerini terk eden Ukranılara yardım verilebileceğini belirten Zelenski, "Ne kadar çok insan özgürlüğümüzü ve gerçeği savunma mücadelemizde bize katılırsa Rusya'nın savaşı o kadar çabuk sona erer" demişti.
Independent Türkçe, Guardian, BBC



İncir ağacının karbondioksiti taşa çevirdiği ortaya çıktı

İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)
İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)
TT

İncir ağacının karbondioksiti taşa çevirdiği ortaya çıktı

İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)
İncir ağaçları atmosferdeki karbondioksiti yakalayıp tutma açısından umut vaat ediyor (Unsplash)

Bilim insanları bazı incir ağacı türlerinin yüksek miktarda karbondioksiti taşa çevirebildiğini buldu.

Bütün ağaçlar havadaki karbondioksiti toplayarak bunu selülöz gibi bitkiyi meydana getiren yapılara dönüştürür. Bazı ağaçlarsa CO2'yi kalsiyum oksalat adı verilen kristal bir bileşiğe çevirir. Bu bileşik daha sonra kireçtaşı ve tebeşir gibi taşların ana bileşeni olan kalsiyum karbonata dönüştürülebilir.

Kalsiyum karbonattaki inorganik karbon toprakta organik karbona kıyasla çok daha uzun süre kalabildiğinden daha etkili bir CO2 tutma yöntemi sunuyor.

Zürih Üniversitesi'nden Dr. Mike Rowley liderliğindeki bir araştırma ekibi bazı incir ağaçlarının da karbondioksitten şaşırtıcı seviyelerde kalsiyum karbonat üretebildiğini keşfetti. 

Araştırmacılar Kenya'nın Samburu bölgesine özgü üç incir ağacı türünü belirledikten sonra kalsiyum karbonatın ağaçtan ne kadar uzakta oluştuğunu inceledi. Ayrıca bu süreçte rol alan mikrobiyal toplulukları da tespit ettiler. 

Bilim insanları senkrotron analizi yoluyla kalsiyum karbonatın hem ağaç gövdelerinin dış kısmında hem de ağacın derinlerinde oluştuğunu buldu.

Çalışmanın bulgularını Prag'da düzenlenen Goldschmidt Konferansı'nda yarın sunması beklenen Dr. Rowley "Beni gerçekten şaşırtan ve hâlâ şaşırdığım şey, kalsiyum karbonatın ağaç yapılarının beklediğimden çok daha derinlerine inmesiydi" diyerek ekliyor: 

Bunun ağaç yapısındaki çatlaklarda gerçekleşen yüzeysel bir süreç olmasını bekliyordum.

Çalışmanın bulguları ağaç öldükten çok sonra bile karbonun toprakta kalacağına ve böylece meyveleri için dikilen incir ağaçlarının ekstradan iklim faydaları sağlayabileceğine işaret ediyor.

Dr. Rowley, "Ağaçların büyük bir kısmı toprak üstünde kalsiyum karbonata dönüşüyor" diyor: 

Ayrıca toprağın beklenmedik yerlerinde kök yapılarının yüksek konsantrasyonlarda kalsiyum karbonata dönüştüğünü görüyoruz.

İnceledikleri ağaçlar arasında en büyük etkiyi Ficus wakefieldii türünün yarattığını saptayan ekip, ağacın su ihtiyacını ve meyve verimini ölçmeyi ve farklı koşullar altında ne kadar CO2 tutulabileceğini araştırmayı planlıyor.

Bu ağaçların yaygınlaşması, iklim krizinin arkasındaki en önemli nedenlerden biri olan karbondioksitin atmosferden uzaklaştırılmasına büyük katkı sağlayabilir.

Independent Türkçe, Phys.org, New Scientist, Goldschmidt Konferansı