عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

İklim aktivisti Greta Thunberg'ten sürpriz konuşma

İsveçli çevreci Glastonbury Festivali'nde konuşma yaptı

Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)
Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)
TT
TT

İklim aktivisti Greta Thunberg'ten sürpriz konuşma

Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)
Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)

Greta Thunberg, Birleşik Krallık'ın ünlü festivali Glastonbury'de dün sahneye çıktı.
19 yaşındaki aktivist yaptığı konuşmada iklim kriziyle ilgili mesajlar verdi.

 "Dünya'nın biyosferi sadece değişmekle kalmıyor, çöküyor" diyen Thunberg, insanlığın "uçurumun kenarında" olduğunu öne sürdü.
İsveçli çevreci, dünya liderlerine de iklim değişikliğine neden olan firmaları korudukları gerekçesiyle tepki gösterdi:
"Liderlerin yalan söylemesi kabul edilebilir hale gelmekle kalmadı. Onlardan yapmalarını beklediğimiz şey de adeta artık bu."
Thunberg, konuşmasının sonlarında katılımcıların fark yaratma gücü olduğunu söyleyerek umut verdi:
"En inanılmaz şeyleri yapabilecek durumdayız... Yeni bir yol seçmek, uçurumdan geri adım atmak için hâlâ zaman var. Umut aramak yerine, o umudu kendiniz yaratmaya başlayın."

En büyük açık hava festivallerinden Glastonbury, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin video mesajıyla açılmıştı.
Zelenski, "Rusya'nın savaşının bizi durdurmasına izin vermeyeceğiz. Bu nedenle desteğinize ihtiyacımız var. Bu videoyu özgürlüğü tehlike altında olan herkesle paylaşmanızı istiyorum" ifadesini kullanmıştı.
Siyasetçilere baskı yaparak ülkelerini terk eden Ukranılara yardım verilebileceğini belirten Zelenski, "Ne kadar çok insan özgürlüğümüzü ve gerçeği savunma mücadelemizde bize katılırsa Rusya'nın savaşı o kadar çabuk sona erer" demişti.
Independent Türkçe, Guardian, BBC

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons
TT
TT

Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi

Fotoğraf: Wikimedia Commons
Fotoğraf: Wikimedia Commons

Yeni bir araştırmaya göre mavi köpekbalığının derisindeki benzersiz yapılar, bukalemun gibi renk değiştirebileceğine işaret ediyor.

Bu hafta Anvers'te düzenlenen Society for Experimental Biology konferansında sunulan çalışma, mavi köpekbalığının (Prionace glauca) derisindeki renkleri üreten küçük nano yapıları ortaya çıkardı. Köpekbalığının renginin sırrı, deriyi zırh gibi kaplayan pulların, dermal dentiküller diye bilinen pulpa boşluklarında saklı.

Çalışmada yer alan araştırmacılardan Viktoriia Kamska, "Mavi, hayvanlar alemindeki en nadir renklerden biri ve hayvanlar bunu üretmek için evrim boyunca çeşit çeşit benzersiz strateji geliştirdi. Bu da bu süreçleri bilhassa büyüleyici kılıyor" diyor.

Pulpa boşlukları içindeki guanin molekülü kristalleri, mavi reflektör görevi görüyor. Buna ek olarak melanin pigmenti içeren hücre bileşenleri diğer dalga boylarını emerek köpekbalığının karakteristik rengini üretiyor.

Dr. Kamska, "Bu bileşenler, aynalarla dolu torbaları ve siyah emicilerle dolu torbaları anımsatan şekilde ayrı hücrelerde toplanıyor ancak yakın ilişki içinde durarak birlikte çalışabiliyorlar" diye açıklıyor.

Melanin, belirli kalınlık ve aralıklara sahip guanin kristalleriyle işbirliği yaparak köpekbalığının derisindeki renk doygunluğunu artırıyor.

Bir diğer araştırmacı Mason Dean "Bu malzemeler bir araya getirilince, renk üretme ve değiştirmeyi sağlayan güçlü bir yetenek de ortaya çıkıyor" diyor.

Büyüleyici olan şey, kristalleri içeren hücrelerdeki küçük değişiklikleri gözlemleyerek bunların tüm organizmanın rengini nasıl etkilediğini görüp modelleyebilmemiz.

xsdfrgt
Mavi köpekbalığının dermal dentikülleri (Viktoriia Kamska)

Araştırma, renk üreten küçük yapıların biçimini, işlevini ve mimarisini tanımlayan gelişmiş görüntüleme teknikleri sayesinde mümkün oldu.

Dr. Dean "Rengi organizma düzeyinde, metre ve santimetre ölçeğinde incelemeye başladık ancak yapısal renk nanometre düzeyinde elde edildiğinden, bir dizi farklı yaklaşım kullanmamız gerekti" diyor.

Araştırmacılar daha sonra küçük deri yapılarındaki hangi yapısal parametrelerin, gözlemlenen görünümü üretmekten sorumlu olduğunu doğrulamak için bilgisayar simülasyonları kullandı.

Bu renk değişimi mekanizmasının, guanin kristal aralığını etkileyecek çevresel faktörler tarafından da yönlendirilebileceğini gösterdiler.

Dr. Dean, "Bu şekilde nem veya su basıncı değişiklikleri gibi basit bir şeyden kaynaklanan çok ince ölçekteki değişiklikler, vücut rengini değiştirebilir ve bu da hayvanın nasıl kamufle olacağını şekillendirir" ifadelerini kullanıyor.

Örneğin köpekbalığı daha derine yüzdüğünde, deriye daha fazla basınç uygulanması sonucu guanin kristallleri birbirine doğru itiliyor ve köpekbalığının rengi koyulaşarak çevresine daha iyi uyum sağlıyor.

Bu küçük yapıların davranış mekanizması köpekbalığının deri rengini de değiştiriyor olabilir. Dr. Dean şöyle diyor: 

Böylesine çok işlevli bir yapısal tasarım (yüksek hızlı hidrodinamik ve kamufle edici optik özellikleri birleştiren bir deniz canlısı yüzeyi) bildiğimiz kadarıyla daha önce görülmedi.

Independent Türkçe