عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

İklim aktivisti Greta Thunberg'ten sürpriz konuşma

İsveçli çevreci Glastonbury Festivali'nde konuşma yaptı

Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)
Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)
TT
TT

İklim aktivisti Greta Thunberg'ten sürpriz konuşma

Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)
Greta Thunberg festival katılımcılarından bolca alkış aldı (AP)

Greta Thunberg, Birleşik Krallık'ın ünlü festivali Glastonbury'de dün sahneye çıktı.
19 yaşındaki aktivist yaptığı konuşmada iklim kriziyle ilgili mesajlar verdi.

 "Dünya'nın biyosferi sadece değişmekle kalmıyor, çöküyor" diyen Thunberg, insanlığın "uçurumun kenarında" olduğunu öne sürdü.
İsveçli çevreci, dünya liderlerine de iklim değişikliğine neden olan firmaları korudukları gerekçesiyle tepki gösterdi:
"Liderlerin yalan söylemesi kabul edilebilir hale gelmekle kalmadı. Onlardan yapmalarını beklediğimiz şey de adeta artık bu."
Thunberg, konuşmasının sonlarında katılımcıların fark yaratma gücü olduğunu söyleyerek umut verdi:
"En inanılmaz şeyleri yapabilecek durumdayız... Yeni bir yol seçmek, uçurumdan geri adım atmak için hâlâ zaman var. Umut aramak yerine, o umudu kendiniz yaratmaya başlayın."

En büyük açık hava festivallerinden Glastonbury, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin video mesajıyla açılmıştı.
Zelenski, "Rusya'nın savaşının bizi durdurmasına izin vermeyeceğiz. Bu nedenle desteğinize ihtiyacımız var. Bu videoyu özgürlüğü tehlike altında olan herkesle paylaşmanızı istiyorum" ifadesini kullanmıştı.
Siyasetçilere baskı yaparak ülkelerini terk eden Ukranılara yardım verilebileceğini belirten Zelenski, "Ne kadar çok insan özgürlüğümüzü ve gerçeği savunma mücadelemizde bize katılırsa Rusya'nın savaşı o kadar çabuk sona erer" demişti.
Independent Türkçe, Guardian, BBC

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

ABD'li gençlerin neredeyse üçte birinde prediyabet var

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)
TT
TT

ABD'li gençlerin neredeyse üçte birinde prediyabet var

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nden alınan yeni veriler, ABD'deki her üç ergenden birinin prediyabeti olduğunu gösteriyor. Bu durum, kalp hastalığı ve felç gibi diğer ciddi sağlık komplikasyonları riskini artırıyor (Unsplash)

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'nin yeni verilerine göre, ABD'li ergenlerin neredeyse üçte biri prediyabetten muzdarip.

Yapılan sayım, 2023'te 12 ila 17 yaşındaki tahmini 8,4 milyon ergenin (ya da yüzde 32,7'sinin) bu kategoriye girdiğini ortaya koydu.

Kurumun diyabetin önlenmesinden sorumlu üst düzey yetkilisi Dr. Christopher Holliday, ABC News'e yaptığı açıklamada bu endişe verici sonuçların "uyandırma çağrısı" olduğunu söyledi. Holliday, tip 2 diyabet riskinin gençlerin sağlığına yönelik "ciddi bir tehdit" oluşturduğunu belirtti.

Prediyabette kişinin kan şekeri seviyeleri normalin üzerinde olsa da tip 2 diyabet teşhisi için yeterince yüksek değildir. Prediyabetten muzdarip olmak, tip 2 diyabetin yanı sıra kalp hastalığı ve felç riskini de artırıyor. Diyabet, ABD'de önde gelen 7. ölüm nedeni.

Tip 2 diyabet, vücudun kan şekeri seviyelerini düzenlemesini ve yiyecekleri enerjiye dönüştürmesini sağlayan hayati öneme sahip insülin hormonunu kullanamadığı zaman ortaya çıkan kronik bir rahatsızlık. Yale Medicine'a göre insülinle ilgili sorunlar genellikle ergenlik döneminde başlıyor. Tedavi edilmezse böbrek hastalığı, felç ve kalp hastalığına neden olabiliyor.

Holliday, "Sağlıklı beslenme ve aktif kalma gibi yaşam tarzındaki basit değişiklikler, tip 2 diyabetin önlenmesinde veya geciktirilmesinde büyük bir fark yaratabilir" diyor.

Kurumun araştırması bulguları için bir neden belirtmiyor ancak önceki araştırmalar, 12-19 yaşındaki Amerikalılarda prediyabet oranının 1999-2002'den 2015-2018'e kadar iki kattan fazla artarak yüzde 12'den yüzde 28'e sıçradığını göstermişti. JAMA Pediatrics'te yayımlanan rapor ayrıca yoksulluk içinde yaşayan gençlerde prediyabet görülme olasılığının daha yüksek olduğunu ortaya koymuştu.

Pittsburgh Üniversitesi araştırmacılarına göre prediyabet, gıda güvensizliği, kamu sağlık sigortasının olmaması ve hane gelirinin federal yoksulluk seviyesinin yüzde 130'undan az olmasıyla bağlantılı.

Diğer risk faktörleri arasında aşırı kilolu olmak, ailede tip 2 diyabetli birinin bulunması, haftada üç kereden az fiziksel aktivite yapmak, ırk ve etnik köken var. Afrika kökenli Amerikalı, Hispanik/Latin, Kızılderili, Alaska Yerlisi, Pasifik Adalı ve bazı Asya kökenli Amerikalılar daha yüksek risk altında.

Yaşlı Amerikalıların üçte birinden fazlası prediyabetten muzdarip ancak her 10 kişiden en az 8'i hastalığının farkında değil. Sağlık yetkilileri, önlem alınmazsa bu kişilerin sadece 5 yıl içinde tip 2 diyabete yakalanabileceğini söylüyor.

Ancak Amerikan Diyabet Derneği'ne göre bu durum küçük değişikliklerle tersine çevrilebilir ya da geciktirilebilir.

Aşırı kiloluysanız, basit bir egzersiz rutini belirleyerek ve kırmızı et alımını sınırlamanın yanı sıra meyve ve sebze ağırlıklı yemekler yiyerek kilonuzu yönetebilirsiniz. Uyku süresi ve stres seviyeleri de önemli.

Yale Medicine'dan pediatrik endokrinoloğu Dr. Sonia Caprio, "Genellikle beslenme düzeninde yapılacak küçük değişiklikler ve minimum kilo kaybı, daha fazla fiziksel aktiviteyle birlikte diyabeti uzaklaştırmaya fayda sağlar" diyor.

Independent Türkçe