Irak ve İran ‘Ortadoğu'da istikrarın sağlanması’ konusunda anlaştı

Reisi’den Kazımi’ye: Bağdat ve Tahran, bölgede etkili bir rol oynayabilir

Tahran'daki Reisi ve Kazımi görüşmesinden İran Cumhurbaşkanlığı tarafından dağıtılan bir kare
Tahran'daki Reisi ve Kazımi görüşmesinden İran Cumhurbaşkanlığı tarafından dağıtılan bir kare
TT

Irak ve İran ‘Ortadoğu'da istikrarın sağlanması’ konusunda anlaştı

Tahran'daki Reisi ve Kazımi görüşmesinden İran Cumhurbaşkanlığı tarafından dağıtılan bir kare
Tahran'daki Reisi ve Kazımi görüşmesinden İran Cumhurbaşkanlığı tarafından dağıtılan bir kare

Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi dün İran'dan yaptığı açıklamada, Bağdat ve Tahran’ın, ‘Ortadoğu'da istikrar için çaba gösterme’ konusunda anlaştıklarını söyledi.  İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ise ‘bölgedeki yetkililerle iletişim kurmanın, sorunların dış müdahale olmadan çözülmesini sağlayabileceğini’ ifade etti.
Reuters’ın haberine göre Kazımi, İran Cumhurbaşkanı Reisi ile düzenlediği ortak basın toplantısında, ‘bölgede sakinliği sağlama’ konusunda anlaştıklarını ve bölgeye istikrar ve huzur getirmek için birlikte çalıştıklarını belirtti.
Irak Başbakanı, bölgesel ve ikili meseleleri görüşmek üzere siyasi ve ekonomik yetkililerden oluşan üst düzey bir heyet eşliğinde Cidde'ye yaptığı ziyaretin ardından Tahran'a geldi.
Irak Haber Ajansı’nın (İNA) haberine göre Başbakan Kazımi görüşmede, Yemen'de ateşkesin desteklenmesi ve barışın tesisi için sarf edilen çabaların güçlendirilmesinin yanı sıra, krizin barışçıl bir şekilde çözümünün Yemenlilerin iç iradesiyle gerçekleşebileceğini vurguladı.
İran Cumhurbaşkanlığı resmi internet sayfasının aktardığına göre Kazımi, “Ukrayna savaşının neden olduğu gıda güvenliği konusundaki zorlukların üstesinden gelmek için çabaları birleştirme kararı aldık” dedi.
Cumhurbaşkanı Reisi ise, Irak ile İran arasındaki ikili ve bölgesel ilişkilerin, bölge ve uluslararası meselelerde etkili bir rol oynayabileceğini söyledi.
Yemen halkının sorununun bir an önce çözülmesi ve ülkede ateşkesin sağlanması gerektiğine işaret eden Reisi, “Yemen ve Yemenlilere yönelik ablukanın kaldırılması ve Yemen-Yemen diyalogu, bu ülkenin sorunlarına çözüm olabilir ve Yemenlilerin yaşadıkları trajedileri sona erdirebilir” ifadelerini kullandı.
İran Cumhurbaşkanı sözlerini şöyle sürdürdü:
“Savaşın uzamasının beyhude olacağına şüphe yok. Yemen halkının başına bela olmaktan başka bir işe yaramayacak. Bu yüzden savaş bir an önce bitmeli ve ateşkesle ilgili sorunların çözülmesi yönünde bir adım atılmalı.”
Bölgedeki yetkililerle diyalogun sorunların çözülmesini sağlayabileceğini söyleyen Reisi, “Bölgede yabancıların varlığının ya da müdahalesinin sadece sorunu çözmemekle kalmayıp aynı zamanda sorun yarattığını da vurguladık. Bu yüzden sorunları birlikte çözmek için bölge yetkilileri arasında iletişim kurulması gerektiğinin altını çizdik” şeklinde konuştu.
Yemen, geçtiğimiz Nisan ayından bu yana Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde iki aylık bir ateşkese tanık olmuş, bu ateşkes önümüzdeki Ağustos ayının başına kadar iki ay daha uzatılmıştı.
Körfez ülkelerinin himayesinde gerçekleşen 'Riyad İstişareleri' çerçevesinde duyurulan ateşkes, başta Sana Havaalanı’nın açılması (Ürdün ve Mısır'a haftada iki uçuş) ve yakıt tankerlerinin Hudeyde Limanı’na girmesine izin verilmesi gibi maddeler içeriyor. Son madde ise, Yemen hükümetinin düzeni bozmakla suçladığı İran destekli Husi milisleri tarafından yedi yıldır kuşatılmış halde olan Taiz dahil olmak üzere çeşitli yolların ve geçişlerin açılması olmaya devam ediyor.
Öte yandan İran ile Irak arasındaki ikili ilişkilere değinen Reisi, Tahran ve Bağdat arasında daha ‘yakın ilişkiler kurulması’ çağrısında bulunarak, “Irak halkının çeşitli alanlarda İran halkına en yakın insanlar olduğunu görüyoruz. Irak ile çeşitli alanlarda yakın ilişkilerimiz var” diye konuştu. Reisi, Irak Başbakanı ile siyasi, ekonomik ve ticari ilişkileri güçlendirme konusunda anlaştıklarını açıkladı.
Cumhurbaşkanı Reisi, Basra Limanı ile İran'ın güneybatısındaki Şattülarap Nehri’nin kuzeyindeki İran’ın son sınır noktası olan Şalamçeh bölgesi arasındaki demiryolu bağlantı projesinin hızlandırılması konusunda mutabık kalındığına da dikkat çekti.



Saddam Hüseyin'in Ticaret Bakanı ABD yaptırımlarından muaf tutuluyor

 Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
TT

Saddam Hüseyin'in Ticaret Bakanı ABD yaptırımlarından muaf tutuluyor

 Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)
Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih (Arşiv)

Eski Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin rejiminin ABD güçleri tarafından devrilmesinden yaklaşık yirmi yıl sonra Washington, onun temel direklerinden biri olan Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih el-Ravi'ye yönelik yaptırımları kaldırıyor.

El-Ravi, eski rejimin devrilmesinden aylar sonra 2003 yılında tutuklandı ve yaklaşık dokuz yıl sonra Irak yetkilileri tarafından serbest bırakıldı. ABD güçlerinin, Saddam Hüseyin liderliğindeki en çok aranan 55 kişiden oluşan listesinde 35. sıradaydı.

El-Ravi, serbest bırakılmasından sonra bir Arap ülkesinde kaldı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre yıllar sonra, Irak'a abluka uygulanmasından yaklaşık beş yıl sonra BM kararları uyarınca uygulamaya konulan “karne” sisteminin tasarlanmasındaki deneyimlerini anlattığı “Kıtlığı Önlemek” adlı bir kitap yazdı.

Bu sistemin, 1990'larda Irak nüfusunun çoğunluğu için belirli sınırlar dahilinde, temel gıda maddelerine erişimi garanti altına almış olması dikkat çekicidir. Saddam Hüseyin'in Kuveyt'i işgalinin ardından uluslararası yaptırımlar kapsamında Irak'a uygulanan ekonomik ablukanın etkilerini hafifletmeye yardımcı olduğuna inanılmaktadır.

El-Ravi, serbest bırakıldıktan ve kendisine yöneltilen tüm suçlamalardan beraat ettikten sonra çeşitli Arap ve uluslararası medya kuruluşlarına röportajlar verdi. Irak dışında herhangi bir mal varlığına veya gayrimenkule sahip olduğunu açıklamamıştır; bu da ABD yaptırımlarına dahil edilmesinin, eski Irak rejiminin tüm unsurlarını kapsayan genel bağlamda gerçekleştiği anlamına gelmektedir.

ABD Hazine Bakanlığı, bu haftanın başlarında, Anbar Vilayeti doğumlu Iraklı bakanın isminin yaptırım listesinden çıkarılmasına karar verdiğini duyurdu.

Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih, 1990'lardaki ablukalara karşı koymak için karne sistemini başlattı (Arşiv)Eski Irak Ticaret Bakanı Muhammed Mehdi Salih, 1990'lardaki ablukalara karşı koymak için karne sistemini başlattı (Arşiv)

Saddam'la 'tartışma'

El-Ravi 1967 yılında Bağdat Üniversitesi'nden mezun olmuş ve 1978 yılında Birleşik Krallık'ta doktorasını tamamlamıştır. Daha sonra Bağdat'a döndü ve 1981 yılına kadar Planlama Bakanlığı Genel Müdürlüğü ve Bağdat Üniversitesi'nde öğretim üyeliği görevlerinde bulundu.

Daha sonra Cumhurbaşkanı'nın ekonomik işlerden sorumlu danışmanlığı ve Ağustos 1987'ye kadar Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanlığı gibi üst düzey görevlerde bulundu. Çağdaşı gözlemcilerin ve politikacıların ifadelerine göre Ticaret Bakanlığı görevini üstlenecek en iyi isimlerden biri olarak kabul ediliyordu.

El Ravi, televizyon röportajlarından birinde, Saddam Hüseyin'in bir kabine toplantısı sırasında bakanlardan birinin, bakanların karne dağıtım sisteminin dışında tutulmasını istemesi üzerine bu karara itiraz ettiğini iddia etmiştir. Saddam her bakan için kotayı arttırmayı kabul ettiğinde, el-Ravi itiraz ederek, bu önlemin karne sisteminin çökmesine yol açacağını iddia etti. Eski bakana göre, Saddam anayasal yetkilerine müdahale edilmemesini talep etti ve toplantıyı öfkeyle bitirdi. Saddam Hüseyin ertesi sabah tekrar geldi ve bakanın söyledikleri doğru olduğu için emrini yerine getirmemesini istedi.