Rusya rubleyi kullanarak Ukrayna topraklarına egemenliğini dayatıyor

Ukrayna'daki Berdyansk Dökümhanesi. (AFP)
Ukrayna'daki Berdyansk Dökümhanesi. (AFP)
TT

Rusya rubleyi kullanarak Ukrayna topraklarına egemenliğini dayatıyor

Ukrayna'daki Berdyansk Dökümhanesi. (AFP)
Ukrayna'daki Berdyansk Dökümhanesi. (AFP)

Moskova yönetimi, kontrolü altına aldığı Ukrayna’nın güney topraklarında para birimi rubleyi kullanarak ve ticareti yönlendirerek ekonomik egemenliğini dayatıyor.
Ancak halen 50 çalışanının her sabah Azak Denizi kıyısındaki, Rusya’nın kontrolünü ele geçirdiği Ukrayna şehri Berdyansk’in eteklerinde bulunan bir dökümhaneye gitmeye devam etmelerinden memnun olan dökümhanenin müdürü Alexei Andrusenko için pek fazla değişiklik olmamış gibi görünüyor.
Berdyansk şehri, Rusya’nın askeri saldırısından önce, tarım ve petrol endüstrilerine yönelik üretimiyle Ukraynalı ve uluslararası büyük çelik üreticilerinin gözdesiydi. Ancak şehir, Rusya ordusunun saldırısının ilk haftalarında Ukrayna'nın güneyini dünyadan tecrit etmesinden sonra Rusya ve Belarus’a yönelmek zorunda kaldı.
AFP’nin haberine göre Alexei Andrusenko, Rusya Savunma Bakanlığı tarafından bu erişilmez bölgeye düzenlenen basın turu sırasında kendisine yöneltilen soruya, “Başka bir lojistik zincirimiz yok” yanıtını verdi. Andrusenko, hammaddeler biter bitmez, 10 binden fazla çalışanı bulunan ve 2014 yılından bu yana Ukrayna'nın doğusundaki Luhansk'ta Rusya yanlısı ayrılıkçıların kontrolünde olan Alchevsk Demir ve Çelik Tesisi ile iş birliği yapmaya hazırlanıyor. Oysa böyle bir ticaret, Rusya’nın 24 Şubat'ta Ukrayna’ya karşı başlattığı saldırı öncesinde mümkün değildi. Androsenko, doğru tedarik zincirini ve çalışma kapasitesini oluşturmanın en önemli nokta olduğunu söyledi.

Limanın tamamı kullanıma hazır
Savaşın ilk haftalarından itibaren büyük bölümleri işgal edilen Ukrayna'nın Herson ve Zaporijya bölgeleri Rusya ekonomisine entegre olmaya mecbur bırakıldı. Berdyansk Limanı, kendisini kontrol eden tarafa önemli bir ekonomik avantaj sağlıyor. Azak Denizi'ndeki bir diğer büyük Ukrayna şehri olan Mariupol’deki limandan farklı olarak neredeyse hiç hasar görmedi.
Mart ayı sonlarında Ukrayna güçleri tarafından gerçekleştirildiği öne sürülen, Berdyansk Limanı'na yönelik bir saldırıda Rus çıkarma savaş gemisi batırıldı. Ancak Moskova tarafından Berdyansk’ta oluşturulan yönetimin başkanı Alexander Saulenko, limanın tamamının kullanıma hazır olduğunu, altyapının tamir edildiğini ve iskelelerin çoğunun hazır hale getirildiğini belirtti.
Berdyansk’ta geçtiğimiz mayıs ayından bu yana Rus para birimi rublenin kullanılması, bölgenin Rusya ekonomisine entegrasyonunun somut göstergesi oldu. Saulenko, Berdyansk’ta artık her şeyin Ukrayna grivnası ve ruble ile satın alınabildiğini ve Rusya'dan Berdyansk'a yaklaşık 90 milyon ruble (1,5 milyon euro) mali yardım aktarıldığını söyledi.
Diğer yandan belediye çalışanlarına halen yerel para birimi grivna cinsinden ödeme yapılıyor ve ATM'lerden ruble çekilemiyor.
Moskova'nın bağımsızlığını tanıdığı Gürcistan'ın ayrılıkçı bölgesi Güney Osetya merkezli bir banka, Berdyansk’ta girişimcilerin Rusya para birimi ruble cinsinden hesap açabilecekleri küçük bir şube açtı.

İlişkilerin yeniden tesisi
Berdyansk şehrinin 100 kilometre batısında bulunan Melitopol, 1 Mart'ta Rusya'nın kontrolüne geçmesinin ardından yine Rusya’nın 2014 yılında ilhak ettiği komşu bölge Kırım üzerinden ruble akışına tanık oldu.
Melitopol'un Rusya yanlısı Belediye Başkanı Galina Danilchenko, her iki para biriminin de bölgede tedavülde olduğunu söyledi.  Kırım üzerinden ruble akışının sağlandığını ve 2014 yılında askıya alınan Rusya ile ticari ilişkilerin yeniden başladığını belirten Danilchenko, Melitopol sakinlerinin, rubleyi memnuniyetle kabul ettiğini vurgulayarak “Bir sorun görmüyorum” ifadesini kullandı.
Gazeteciler için Rusya ordusu tarafından düzenlenen basın turunda bölge sakinleriyle özgürce konuşmak ise oldukça güçtü.
Berdyansk Dökümhanesi’nde işçi olan 41 yaşındaki Sergey Grigoryev, maaş alabilme umuduyla “Maaşımız nakit olarak verilmeli, banka üzerinden değil. Çünkü para çekilemez. İster grivna ister ruble olsun umurumda değil” dedi.



Gazze anlaşması: Arabulucuların ikinci aşamaya geçişini engelleyen dört sorun

Cibaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırlar (AFP)
Cibaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırlar (AFP)
TT

Gazze anlaşması: Arabulucuların ikinci aşamaya geçişini engelleyen dört sorun

Cibaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırlar (AFP)
Cibaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırlar (AFP)

Gazze Şeridi’ndeki ateşkesin garantörleri ve arabulucuları, Washington’un yokluğunda Gazze anlaşması ile ilgili bir toplantıya ev sahipliği yapan Kahire’de, ateşkesin sürdürülmesinin önünde bazı ‘zorluklar’ bulunduğunu kabul etti. Toplantıda, ateşkesin ikinci aşamasına geçiş için adımlar ele alınsa da, anlaşmanın beşinci haftasını aşmasına rağmen bu aşamaya yaklaşılabilmiş değil.

Mısır, Katar ve Türkiye’nin katıldığı toplantıda söz konusu zorluklar detaylandırılmasa da, uzmanlar Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamalarda, temel engellerin başında Filistin tarafları arasındaki uzlaşının eksikliği ve Gazze Yönetim Komitesi’nin kurulmamış olması geldiğini belirtiyor. Ayrıca Refah’taki savaşçı krizinin devam etmesi, ABD’nin Ukrayna gündemiyle meşgul olması ve Gazze’deki silahsızlandırma konusunun çözülememesi de süreci zorlaştırıyor. Uzmanlar, arabulucuların bu engelleri aşmak için daha yoğun çaba göstereceğini öngörüyor.

Hamas heyeti, hareketin baş müzakerecisi Halil el-Hayye başkanlığında, pazar günü Kahire’de Mısır Genel İstihbarat Servisi Başkanı Hasan Reşad ile bir görüşme yaptı. Görüşmede, iletişim kesilen Refah’taki Hamas savaşçılarının durumu ele alındı.

İsrail ve Filistin medyası, Refah tünellerinde yaklaşık 200 Hamas savaşçısının kuşatılmış durumda olduğunu ve bu alanın, 10 Ekim’den bu yana yürürlükte olan ateşkes kapsamında İsrail güçlerinin yeniden konuşlandığı bir bölge olduğunu bildiriyor.

Filistinli analist Muhtar Gabaşi’ye göre, Hamas savaşçılarının durumu, ikinci aşamanın önündeki asıl engel değil. ABD’nin toplantıya katılmaması ve İsrail’in ikinci aşamaya geçme konusunda isteksizliği süreci zorlaştıran diğer faktörler arasında.

Filistinli siyasi analist Abdulmehdi Mutava ise Filistin tarafları arasında Gazze Yönetim Komitesi konusunda uzlaşı eksikliği, silahsızlandırmanın nasıl yapılacağı sorusuna cevap verilmemesi ve bölgede görev yapacak uluslararası gücün belirlenmemesi gibi sorunlara dikkat çekti.

Kahire el-İhbariyye televizyonu, arabulucular ve garantörlerin toplantısına Mısır Genel İstihbarat Servisi Başkanı Hasan Reşad, Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ve Millî İstihbarat Teşkilâtı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın’ın katıldığını; toplantıda olası ihlallerin giderilmesi ve ateşkesin sabitlenmesi için önlemler üzerinde durulduğunu aktardı.

zxsdf
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki mülteci kampları, yağışların ardından sular altında kaldı. (AFP)

Kahire el-İhbariyye televizyonu, salı akşamı katılımcıların ABD Başkanı Donald Trump’ın savaş sonrası Gazze yönetimi için hazırlanan 20 maddelik planının ikinci aşamasının uygulanması ve ateşkes ihlallerinin önlenmesi konusundaki ortak çabaları görüştüğünü bildirdi. Amaç, ateşkesi kalıcı hale getirmek olarak açıklandı.

Türk bir yetkiliye göre MİT Başkanı, Kahire’de Mısırlı mevkidaşı ve Katar Dışişleri Bakanı ile bir araya gelerek, Gazze’deki ateşkesin ikinci aşamasına geçişi ve ABD ile koordinasyon içinde tüm engellerin kaldırılmasını ele aldı. Toplantının amacı, ateşkesin sürdürülmesini sağlamak ve yeni ihlallerin önüne geçmekti. Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre bu görüşme, Hamas heyetinin Mısır Genel İstihbarat Servisi Başkanı ile gerçekleştirdiği toplantıdan iki gün sonra yapıldı.

Hamas ile yapılan önceki görüşmede, ikinci aşamanın başlıca unsurları olarak Hamas’ın silahsızlandırılması, geçici bir yönetim otoritesinin kurulması ve Gazze’de istikrarı sağlamak için yabancı güçlerden oluşan uluslararası bir gücün konuşlandırılması ele alındı.

Filistinli analist Abdulmehdi Mutava, arabulucular ve garantörler arasındaki toplantıların kritik bir dönemde gerçekleştiğini belirterek, “Eğer arabulucular silahsızlandırma ve uluslararası güçlerin konuşlandırılması konusunda bir formül üzerinde anlaşırsa, işler olumlu yönde değişir; aksi halde birinci aşamada sıkışıp kalırız” dedi.

Muhtar Gabaşi ise ABD’nin sürece müdahil olmaması ve başka gündemlerle meşgul olmasının, ikinci aşamaya geçişi zayıflatacağını vurguladı.


Irak'taki büyük bir doğalgaz sahasındaki çalışmalar İHA saldırısının ardından askıya alındı

Irak Kürdistanı, Süleymaniye ilindeki Kormor gaz sahası (Arşiv- Reuters)
Irak Kürdistanı, Süleymaniye ilindeki Kormor gaz sahası (Arşiv- Reuters)
TT

Irak'taki büyük bir doğalgaz sahasındaki çalışmalar İHA saldırısının ardından askıya alındı

Irak Kürdistanı, Süleymaniye ilindeki Kormor gaz sahası (Arşiv- Reuters)
Irak Kürdistanı, Süleymaniye ilindeki Kormor gaz sahası (Arşiv- Reuters)

Irak Kürdistanı'ndaki Kormor gaz sahasındaki mühendisler, dün yaptıkları açıklamada, insansız hava aracı (İHA) saldırısının sahadaki faaliyetlerin askıya alınmasına neden olduğunu duyurdular.

Kürdistan Bölgesi Doğal Kaynaklar ve Elektrik Bakanlıkları ortak bir açıklamada, saldırının ardından bölgedeki tüm elektrik santrallerine gaz arzının durdurulduğunu açıkladı. Güvenlik kaynakları, sahadaki depolama tanklarını vuran saldırının yangına yol açtığını ve bazı işçilerin yaralandığını bildirdi.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre bir işçi, çalışanların daha fazla saldırı korkusuyla sığındıkları sahadaki sığınağın içinden, "Bir İHA, sahadaki büyük bir gaz depolama tesisine saldırarak büyük hasara yol açtı ve yangın hala devam ediyor" dedi. Rudaw'ın X internet sitesinde yayınladığı bir videoda, saldırının ardından bölgeden dumanların yükseldiği görülüyor

Ortak açıklamada, iki bakanlıktan ve sahayı işleten BAE merkezli şirket Dana Gas'tan ekiplerin şu anda olay yerinde inceleme yaptığı belirtildi. Saldırının faillerinin kimliği henüz belirlenemedi.

Bu, son günlerde sahaya yapılan ikinci İHA saldırısı. Pazar akşamı, Irak Kürt güvenlik güçleri, sahaya ulaşmasını engellemek için bir İHA’yı düşürdü.


Lübnan, İran'ın Hizbullah'ın silahlarına ilişkin ısrarını reddetti

Meclis Başkanı Nebih Berri, Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati'yi kabul etti, (Temsilciler Meclisi Başkanlığı)
Meclis Başkanı Nebih Berri, Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati'yi kabul etti, (Temsilciler Meclisi Başkanlığı)
TT

Lübnan, İran'ın Hizbullah'ın silahlarına ilişkin ısrarını reddetti

Meclis Başkanı Nebih Berri, Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati'yi kabul etti, (Temsilciler Meclisi Başkanlığı)
Meclis Başkanı Nebih Berri, Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati'yi kabul etti, (Temsilciler Meclisi Başkanlığı)

Lübnan dün, İran'ın Hizbullah'ın silahlarına verdiği sürekli desteği reddettiğini yineledi. Dışişleri Bakanı Yusuf Recci, "Bizim için su ve ekmekten daha önemli olan, egemenliğimiz, özgürlüğümüz ve ülkemizi mahveden ve bizi yıkıma sürüklemeye devam eden ideolojik sloganlardan ve sınır ötesi bölgesel gündemlerden uzak, iç karar alma mekanizmalarımızın bağımsızlığıdır." dedi.

Lübnan'dan gelen bu ret cevabı, İran Dini Lideri'nin uluslararası ilişkiler danışmanı Ali Ekber Velayeti'nin, "Hizbullah'ın bugünkü varlığı Lübnan için vazgeçilmezdir" demesinin ardından geldi. Velayeti, "Siyonist oluşumun Lübnan'a karşı işlediği devam eden saldırılar ve suçlar, (Hizbullah'ın) varlığının Lübnan için günlük ekmekten daha önemli hale geldiğini gösteriyor" dedi.

Benzer bir bağlamda, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn ile Güney Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis, iki ülke arasındaki deniz sınırı belirleme çalışmalarının tamamlandığını duyurarak, anlaşmanın ikili ve bölgesel iş birliğinde yeni aşamaya kapı açan stratejik bir dönüm noktası teşkil ettiğini vurguladılar.

Aynı zamanda İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, "İsrail'in güvenliği garanti altına alınmazsa Lübnan'ın barışa kavuşamayacağı" uyarısında bulunarak, Lübnan ile deniz sınırı belirleme anlaşmasından çekilme tehdidinde bulundu.