Arap dünyasından Mısır ve Sudan’a, Nil suyu ihtilafında yeni bir destek geldi.
Etiyopya’nın Nil üzerinde inşa ettiği Nahda (Hedasi) Barajı sebebiyle ortaya çıkan uluslararası ihtilaf Arap ülkelerinin tarım bakanları tarafından ele alındı. Bakanlar yaptıkları ortak açıklamada “sınır aşan nehirlerin sularının adil dağılımına engel olabilecek tüm dev baraj projelerine karşı olduklarını” vurguladılar.
Etiyopya 2011’den bu yana, Mavi Nil (Nil Nehri’nin ana kolu) üzerinde Sudan sınırına yakın bir noktada, dev bir baraj inşa ediyor. Barajın inşasının yüzde 88’i tamamlandı ve 2023 yılı sonuna kadar tamamlanması bekleniyor.
Kahire ve Hartum, bu barajın su kaynaklarını azaltacağından endişe ediyor. İki ülke de Addis Ababa’nın Afrika’daki en büyük elektrik enerjisi kaynağı olmasını umduğu barajın doldurulmasını ve işletilmesini düzenleyen yasal olarak bağlayıcı bir anlaşma imzalanmasını talep ediyor.
Arap ülkelerinin tarım bakanları, Mısır Tarım Bakanı es-Seyyid el-Kayser başkanlığında 22-23 Haziran tarihleri arasında düzenlenen Arap Kurak Bölgeler ve Kıraç Araziler Araştırma Merkezi (ACSAD) 36’ncı Genel Kurulu’nun çalışmalarının sonunda, dev baraj projelerinin sınır aşan nehirlerin sularının adil dağılımına engel olmasını karşı olduklarını açıkladı. Böyle durumları, çölleşme, arazi nötralizasyonu, kuraklığa uyum ve gıda üretimi ile mücadele programlarına yönelik bir tehdit olarak değerlendirdiler.
Mısır Bakanlar Kurulu’nun yaptığı yazılı açıklamaya göre, Bakanlar, su kullanımının verimliliğini artırmak için yerel ve bölgesel tüm potansiyel imkanları seferber etme sözü verdiler. Açıklamada Arap ülkelerinin özellikle de sulama sektöründe ve iklim değişikliğinin etkilerine uyum adımlarını artıracak şekilde optimum arazi kullanımlarına yönlendirme konusunda anlaştığı belirtildi.
Bakanlar ayrıca, Arap kurumların su toplama alanındaki uzmanlığından yararlanırken, yağmur suyu yönetimini geliştirmek, hasat için uygun teknikleri yaymak ve bu alanda ortak Arap iş birliğini teşvik etmek için çalışmak üzere anlaşmaya vardılar.
Etiyopya’dan Yeşil Ayak İzi Girişimi
Etiyopya’nın Yeşil Ayak İzi Girişimi’nin Teknik Komite Başkan Yardımcısı Getachew Zizau, Mısır ve Sudan’a su kaynaklarının kalitesini ve sürdürülebilirliğini artırmak üzere kritik önem taşıyan bu girişim için gerekli tüm desteği sağlama çağırısında bulundu.
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed 2019 yılında, çevre koruma, iklim değişikliği ve artan yağış oranlarını artırma programı kapsamında 2024 yılına kadar 20 milyar ağaç dikilmesi için Yeşil Ayak İzi girişimini başlattı.
Şarku’l Avsat’ın Etiyopya resmi haber ajansı ENA’dan aktardığı habere göre, Getachew Zizau programın su kaynaklarının gelişimi ve sürdürülebilirliği ile büyük bir ilişkisi olduğunu zira fidelerin toprak ve su sağlığının korunması, sürdürülebilir su temini ayrıca suyun tortullardan ve barajların selden korunması için gerekli olduğunu açıkladı.
Su uzmanına göre, Etiyopya komşu ülkelere su sağladığı için bu ilgili tüm organların ortak çabasını gerektiriyor. Uzmanlar, Nil Nehri Havzası’nın üst kısmının korunması çağrısında bulunuyor.
Zizau, Sudan ve Mısır’ın Nil Nehri’nden yararlananlar arasında yer alması göz önüne alındığında, Nil’i ve kollarını koruma görevinin bölgedeki tüm ülkelerin sorumluluğu olduğunu açıkladı. Ayrıca “Genel olarak tüm komşu ülkeler, özel olarak ise Mısır ve Sudan'ın, Etiyopya’daki Yeşil Ayak İzi programını ve havza geliştirme programlarını desteklemeye katkıda bulunması gerektiğini” sözlerine ekledi.
Zizau, Nil Havzası ülkelerinin, Etiyopya’nın su kaynaklarını koruma ve sürdürmeye yönelik fikir, bilgi veya finansman çabalarını aktif olarak desteklemeleri gerektiğini belirtti.