Zor durumdaki Lübnanlı kadın şarkıcıların alternatif planları

Azalan konserler artık belirli isimlerle sınırlı.

Oyuncu Rola Saad. (Facebook)
Oyuncu Rola Saad. (Facebook)
TT

Zor durumdaki Lübnanlı kadın şarkıcıların alternatif planları

Oyuncu Rola Saad. (Facebook)
Oyuncu Rola Saad. (Facebook)

Hiam Bannout
Koronavirüs pandemisinden en fazla etkilenen sektörlerin başında sanat etkinlikleri vardı. Salgın dolayısıyla Lübnan’da da tıpkı tüm dünyada olduğu gibi konserler ve festivaller kesintiye uğradı.
Sağlık krizinin başlarında bazı sanatçılar yokluklarını online konserler ile telafi etmeye çalışmıştı. Bunlardan biri de ‘Sınırların Ötesinde Umut’ adı altında bir binanın çatısında grubuyla birlikte mini bir konser veren Nancy Ajram idi. Konserini YouTube kanalında paylaşan Ajram, söz konusu dönemde Mısır ve Lübnan’da trend hale gelerek üç milyon izleyiciye ulaşmıştı.

Hayran kitlesi
Salgının ardından hayatın belli bir derecede normale dönmesiyle birlikte sanatçılar da faaliyetlerine yeniden başladılar. Ancak konserler ve festivaller, Arap dünyasında geniş bir hayran kitlesine sahip önde gelen sanatçılarla sınırlı kaldı. Bu tür faaliyetlerden uzak kalan ikinci ve üçüncü sınıf sanatçılar, bilhassa tüm Lübnanlılar gibi bankalardaki malvarlıklarının eriyip gitmesi ardından geçimlerini sağlayabilmek ve kendilerini güvence altına alabilmek için alternatif yol aramak zorunda kaldı. Nitekim bu şarkıcılardan bazıları, hayran kitlelerine de güvenerek, oynadıkları reklamlardan gelir elde etmeye başladılar. 

Şarkıcı Nourhanne reklamlardan gelir elde etmeye yöneldi. (Facebook)

Şöhret, seyirciler, psikolojik baskı
Şarkıcı Nourhanne, konuya dair şu açıklamalarda bulundu:
“Bir sanatçı olarak mesleğimi icra etmeye devam edeceğim. Ancak konserlerin iptal edilmesi, verilen düşük ve uygunsuz ücretlerin ardından reklam gelirlerinden daha çok kazandığımı fark ettim. Meşhur olduğum için sosyal medyada oldukça fazla takip ediliyorum. Beni seven, dolayısıyla beni takip edip söylediğim, yaptığım şeylerden etkilenen birçok insan var. Bu durum reklam şirketlerinin de kârına oluyor. Beni takip eden geniş kitleden faydalanıyorlar. Sanatçılar, modeller veya sosyal medya ünlüleri ile işbirliğinde bulunma yönünde ciddi bir talep var. Doğrusu bu şekilde çalışmak benim için de kolay ve basit. Aynı zamanda çok para kazandırıyor. Sanat yaparken tek amacım para kazanmak değil elbette. Fakat Lübnanlı bir sanatçının alışık olduğu o sosyal statüyü koruyabilmesi için çok paraya ihtiyacı oluyor. Baktığınızda sanatçı olduğumdan bu yana lüks bir hayat sürüyorum, konserler sayesinde çok kazanıyorduk. Bunlar birden sona erince gelirlerimiz de azalmış oldu. Diğer yandan biz sanatçılar olarak belli bir seviyeyi korumaya çalışırken Lübnan’da yüksek fiyatlar dolayısıyla hayat daha da pahalılaşıyor. Halkın bizi olduğumuzdan daha düşük statüde görmek istememesi bizi çok yoruyor. Gözleri devamlı üzerimizde olduğu için beklentilerini karşılamadığımız zaman eleştiri yağmuruna tutmaktan çekinmiyorlar. Dolayısıyla her zaman güzel, şık ve bakımlı olmamız gerekiyor. Çok istesek de doğal görünmeye hakkımız yok. Bu bizi psikolojik baskıya maruz bırakıyor. Prestijimi korumak için yüklü miktarlarda paraya ihtiyacım var. Sanatçı mevzubahis olduğunda sanki her şey farklı olmalı. Bahşiş konusunda bile... Mesela sıradan bir vatandaş istediği kadar bahşiş verebiliyor.”

Lübnan’da konser sayısı oldukça azaldı. (sosyal medya)

Şarku’l avat’ın Independent Arabia’dan aktardığı haberde açıklamalarda bulunan Nourhanne, sanatçıların bir noktada parasız kalmaktan endişe duymadıklarını vurguladı:
“Bu konuyu konuşmayı çok sevmesem de bankalar en az bir milyon dolarımı çaldı. Ancak her sanatçının kariyeri alt üst olduğunda başvuracağı bir alternatif planı vardır. Ben de B planı olarak reklamlardan gelir elde etmeyi seçtim.”

Moda ve reklam sektörü
Kariyeri moda sektöründe başlayan, aynı zamanda oyunculuk deneyimine sahip Rola Saad ise profesyonel olarak şarkı söylemeye karar vermeden önce rahmetli kardeşi George'un da desteği ile bir moda ajansı kurmuştu.
Ancak sanata olan sevgisinin moda sevdasını engellemediğini söyleyen Saad, takipçilerinin karşısına farklı görünümlerde çıktığı sosyal medya hesaplarında kendisini ‘fashionista’ şeklinde niteliyor. Bazıları kendisini sanatsal parçalarını arka plana atmakla suçlarken moda tutkunu olduğunu söyleyen Saad, kariyerinde bu yönü seçtiğini söylüyor. Zira şıklığın kişiliğinin bir parçası olduğunu vurguluyor.
Kendilerini fashionista şeklinde tanıtan kadınların çoğunu eleştiren Rola Saad, “Fashionista, lüks giyinmek veya mağazaların reklamını yapmak değildir. Bir fashionista modayı kendi yaratır, modada öncüdür” dedi.
Sanatın kendisine bu olanağı sağlayamaması dolayısıyla modayı seçtiğini söyleyen Saad, “Sanat alanında çeşitli başarılar elde ettim. Bu doğru. Birçoğu bunlar için uğraşıyor. Ancak son dönemde sanat ortamından uzaklaştığımı inkar edemem. Bana ihsan edilenlerin zirvesindeyken dahi odak noktam şık olmaktı” ifadelerini kullandı.
Markaların tanınmış yüzü Rola Saad, konserlerden kazandığı parayı telafi etmek için bir finansal kaynak aramadığını belirttiği açıklamasında şunlar söyledi:
“Krizden sadece sanatçılar değil, dünya üzerindeki tüm insanlar etkilendi. Sanat için alternatif bir kariyer aramıyorum. Bu şu an benim için geçerli değil. Zira ekonomik çöküş tüm sektörleri etkiliyor. Zaman zaman reklam yüzü olduğum doğru. Her şey çok değişti. Artık hiçbir şey eskisi gibi değil. Konserlerde düşüş yaşandı. İnsanlar çeşitli birçok krizlerle yüzleşiyor. Baskı altında yaşıyorlar. Haliyle hayatları bu şekildeyken konserlere katılıp eğlenmeyi önemseyemiyorlar.”



Suriye’nin işgal altındaki Golan Tepeleri’nde artık bir tampon bölge yok

Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)
Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)
TT

Suriye’nin işgal altındaki Golan Tepeleri’nde artık bir tampon bölge yok

Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)
Stratejik öneme sahip Şeyh Dağı'nın zirvesindeki İsrail askerleri (Reuters)

Halil Musa

İsrail ordusu, ‘ileri savunma cephesi’ kurmak amacıyla Suriye'nin işgal altındaki toprakları Golan Tepeleri’ndeki tampon bölgede askeri üsler kurmaya devam ediyor. Bu üsler, tampon bölgenin ötesine geçerek Golan Tepeleri’nin doğusundaki Suriye topraklarının derinliklerindeki köylere kadar ilerliyor.

Söz konusu askeri üsler, Şeyh Dağı'nın (Hermon Dağı) kuzeyinden batıya doğru Dera'nın batı kırsalındaki Yermuk Havzası’na kadar uzanan Suriye-Ürdün-İsrail sınır üçgeninde yer alıyor.

İsrail'in 8 Aralık 2024 tarihinden bu yana Suriye’de işgal ettiği toprakların yüzölçümü 500 kilometrekareyi aşarak Golan Tepeleri’nin yarısı kadar bir alana ulaştı.

En büyük ve stratejik açıdan en önemli üs, deniz seviyesinden 2 bin 814 metre yüksekliğindeki Şeyh Dağı'nın zirvesinde yer almakta ve başkent Şam’a, Lübnan'ın Bekaa Vadisi’ne ve İsrail’in kuzeyine hâkim bir konumda.

İsrail ordusu, bu üssü Suriye ordusunun geçen yılın sonunda Esed Beşşar rejiminin düşüşüyle birlikte çekilmeden önce kullandığı yerlerde kurdu.

Üs, 1974 yılında İsrail ile Suriye arasında imzalanan Ayrışma Anlaşması ile kurulan tampon bölgenin dışında yer alıyor.

Her sabah Şam'da

Birkaç ay önce üssü ziyaret eden İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara’nın her sabah Şam'daki başkanlık sarayında gözlerini açtığında İsrail Savunma Ordusu'nun onu Şeyh Dağı'nın tepesinden izlediğini ve bizim burada, Suriye’nin güneyindeki tüm güvenlik bölgesinde Golan Tepeleri ve Celile halkını onun tehditlerinden korumak için bulunduğumuzu hatırlayacak” ifadelerini kullandı.

İsrail’in söz konusu askeri üslerinde, İsrail ordusunun üç tugayı konuşlu. Bu tugaylar 210. Bölgesel Bashan Tümeni'ne bağlı. İsrail, Şeyh Dağı'nın eteklerinden Dera’nın batı kırsalındaki Hamma bölgesine (Yermuk Nehri havzası) kadar uzanan 70 kilometre uzunluğundaki tampon bölge boyunca 10'dan fazla askeri üs kurdu.

Üsler, Cibata el-Haşeb, el-Hamidiye, Kuneytra, Kahtaniye, Tel Kuna, Tel el-Ahmer eş-Şarki ve Tel el-Ahmer el-Garbi köylerine kuruldu.

jı8uk

İndependent Arabia’ya konuşan kaynaklar, İsrail ordusunun şu anda Kenitra kırsalındaki Kudna kasabası yakınlarındaki Tel Ahmer’in doğusunda bir askeri üs inşa ettiğini ve bu üssün Tel Ahmer'in batısındaki başka bir askeri üsse ekleneceğini söyledi.

İsrail ordusu, bu askeri üslerin yakınlarındaki evleri yıkıyor. Son haftalarda, Kuneytra kırsalında yer alan Hamidiye köyünde 16 evi yıktı.

İsrail ordusu, Dera’nın batı kırsalında güvenlik ve askeri operasyonlar yürütmek üzere Mariye beldesi yakınlarında bir askeri üs kurdu.

İsrail, bu üsleri kurarak ordusunun bölge üzerindeki kontrolünü güçlendirmeyi ve iki taraf arasındaki ‘çatışmayı önleme anlaşmasına’ aykırı olarak Suriye'nin güneyinde yeni bir gerçeklik oluşturmayı hedefliyor.

Birleşmiş Milletler Ateşkes Gözlem Gücü (UNDOF), Kuneytra’daki başlıca karargahı ve Nebe el-Fevvar köyündeki başka bir karargahı ile Şeyh Dağı eteklerindeki diğer karargahları aracılığıyla tampon bölgede çalışmalarını sürdürüyor.

Dişleri olmayan bir ülke Suriye

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Suriye’nin Golan Tepeleri’nde kontrol ettiği bölge, bin 800 kilometre karelik yüzölçümüyle Suriye'nin yüzölçümünün yaklaşık yüzde birini oluşturuyor. İsrail 1967 yılında Golan Tepeleri’nin bin 160 kilometre karelik kısmını ele geçirmişti. Son aylarda ise kontrolünü 500 kilometre karelik bir alana daha genişletti.

İsrail ordusu bu üsler aracılığıyla kuzeyde Şeyh Dağı'ndan güneyde sınır üçgenine kadar uzanan onlarca Suriye köyüne baskınlar ve aramalar düzenleyerek, ‘terörizmin altyapı tesisleri’ olarak adlandırdığı yerleri hedef alıyor ve ‘kuzey cephesinden gelebilecek tehditleri önlemek’ için askeri faaliyetlerde bulunuyor.

İsrail ordusu, birkaç gün önce ‘Suriye'nin güneybatısındaki Ummu el-Lahs ve Ayn el-Bustali bölgelerinde İran'a bağlı dört silahlı kişiyi’ tutukladığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, ‘İsrail'in kuzey sınırlarının güvenliğini sağlamak için tampon bölgede ve ona yakın birkaç ek noktada faaliyet gösterildiği’ belirtilirken nerelerde konuşlandığına değinmekten kaçındı.

Suriyeli kaynaklara göre İsrail ordusu birkaç hafta önce bu köylerde, özellikle de Yermuk Havzası'nda bulunan Dera ilinin batı kırsalında ve Kuneytra kırsalında nüfus ve sosyal araştırmalarını tamamladı.

İsrail ordusu, Suriye'nin güneyindeki güvenlik bölgesinin silahsız ve tehditlerden arındırılmış olmasını sağlamak amacıyla Suriye'de süresiz olarak kalmaya hazır olduğunun altını çizdi.

Suriyeli stratejist Fayez el-Esmer, “İsrail, Beşşar Esed rejiminin düşüşünü fırsat bilerek Suriye'yi dişsiz ve pençesiz hale getirmeye ve Golan Tepeleri’ndeki kontrol alanını genişletmeye çalışıyor” yorumunda bulundu.

Tel Aviv'in bunun durumun perde arkasında Ayrışma Anlaşması dışında yeni bir anlaşma dayatmak istediğini düşünen Esmer, “Bu anlaşma, Tel Aviv'e tampon bölgede erken uyarı istasyonları kurma ve güvenliğini sağlama bahanesiyle bölgeye ABD askerleri konuşlandırma imkanı verecek” dedi.

Suriyeli stratejist, İsrail’in Ahmed eş-Şara liderliğindeki yeni Suriye yönetimine güvenmediği için tıpkı 7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail'e düzenlediği Aksa Tufanı Operasyonu gibi bu kez Suriye topraklarından yeni bir saldırı düzenlenmesinden çekindiğini söyledi.

1974 tarihli Ayrışma Anlaşması’nın çöküşü

Stratejist Anan Vehbi ise İsrail'in bu üsler aracılığıyla güvenlik tehditlerine karşı önleyici saldırılar düzenlemeye dayanan yeni çatışma kuralları dayatmak istediğini düşünüyor. Bu yeni üslerin çatışmanın devam etmesini sağlamak, ancak büyük bir savaşa değil, düşük yoğunluklu bir çatışmaya yol açmak amacıyla kurulduğunu söyleyen Vehbi, “İsrail ordusunun bu bölgelerden çekilmesini imkânsız görüyorum, çünkü Tel Aviv bu bölgelerden hareketle Suriye'nin güneybatısının tamamında güvenlik hakimiyeti kurmak istiyor” değerlendirmesinde bulundu.

8ı
Netanyahu, Golan Tepeleri konusunda Ayrışma Anlaşması’nın çöktüğünü açıkladı (Reuters)

Öte yandan Suriye Dışişleri Bakanlığı, Tel Aviv'in Şam ile ilişkilerin ‘normalleştirilmesi’ konusundaki ilgisini dile getirmesinin ardından, Suriye'nin 1974 yılında İsrail ile imzalanan Ayrışma Anlaşması’na geri dönmek için ABD ile iş birliği yapmaya hazır olduğunu açıkladı.

Suriyeli yetkililer, İsrail'in Suriye'nin askeri cephaneliğine yüzlerce hava saldırısı düzenlemesi ve Beşşar Esed rejiminin düşmesinden sonra ülkenin güneyine girmesinin ardından ‘tansiyonu düşürmek için’ İsrail ile dolaylı müzakereler yürüttüğünü kabul etti.

ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Suriye ve İsrail'in ABD'nin arabuluculuğunda ‘sınırlarında sükuneti yeniden tesis etmeyi amaçlayan’ ciddi görüşmeler yaptığını doğruladı.

Suriye'den resmi bir kaynak ise ‘İsrail ile barış anlaşması imzalanacağına dair açıklamalar yapmak için zamanlamanın doğru olmadığını, ancak Tel Aviv'in 1974 tarihli anlaşmaya tam olarak uyması ve işgal ettiği bölgelerden çekilmesi halinde yeni anlaşmaların müzakere edilebileceğinden söz edilebileceğini’ söyledi.