عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Alimi ve BM Yemen Temsilcisi Grundberg bir araya geldi

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı, bugün Husilerin Taiz sınır kapılarını açmayı reddetmesini görüşmek üzere bugün BM Yemen Özel Temsilcisi ile bir araya geldi

Reşad el-Alimi pazar günü Kahire'de Ahmed Ebu Gayt ile görüştü. (Saba)
Reşad el-Alimi pazar günü Kahire'de Ahmed Ebu Gayt ile görüştü. (Saba)
TT
TT

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Alimi ve BM Yemen Temsilcisi Grundberg bir araya geldi

Reşad el-Alimi pazar günü Kahire'de Ahmed Ebu Gayt ile görüştü. (Saba)
Reşad el-Alimi pazar günü Kahire'de Ahmed Ebu Gayt ile görüştü. (Saba)

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi ve Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg, Husilerin Taiz’e ve diğer bölgeleri giriş-çıkış yollarını açmayı reddetmesini görüşmek üzere Riyad’da bir araya geldi.
Şarku’l Avsat’a konuşan yerel kaynaklar, Yemen hükümetinin Başkanlık Konseyi üyelerine Husilerin BM’nin geçtiğimiz Nisan ayında ilan ettiği ateşkes şartları çerçevesinde açılması gereken karayolları için olumsuz yanıt verdikleri ve kuşatmayı kaldırmayı reddettikleri konusunda bilgilendirdiğini aktardı.
Husiler, Ürdün'ün başkenti Amman'da yapılan istişarelerde BM Özel Temsilcisi’nin iki tarafa da sunulan ve Husiler tarafından Taiz'deki 3 karayolunun yanı sıra ed-Dali ve İb illeri arasındaki bir yolun daha açılmasını içeren öneriyi reddetmişti.
Kimliklerinin gizli kalmasını isteyen kaynaklar, hükümetin konuyla ilgili olarak Yemen Başkanlık Konseyi’ne bilgi verdiğini ve Husilerin olumsuz karşılığına ilişkin görüşünü açıkladığını belirterek bugün BM Özel Temsilcisi ile Başkanlık Konseyi Başkanı arasında Riyad'da konunun ele alındığını belirttiler.
Öte yandan Yemen ordusu, Husi milislerin çeşitli cephelerde BM tarafından ilan edilen ateşkese yönelik saha ihlallerini sürdürdüğünü bildirdi.
Ordudan yapılan açıklamada güçleri siyasi ve askeri liderliklerin direktiflerinin uygulanması kapsamında ateşkese uyarken İran destekli Husi milisleri, Perşembe ve Cuma günleri Hudeyde, Taiz, ed-Dali, Hacca, el-Cevf ve Ma’rib cephelerinde BM ateşkesini 115 kez ihlal ettikleri belirtildi.
Açıklamaya göre Husiler, Hudeyde'nin güneyindeki Hays cephesinde 41, Taiz cephesinde 37, Taiz'in batısında el-Bare cephesinde 28, güneyinde, batısında ve kuzeyinde toplam 18, Ma'rib'in batısında ve Hacca’da toplam 16 ve geriye kalanları da el-Cevf ve ed-Dali cephelerinde olmak üzere 115 ihlalde bulundular.
Hükümete bağlı güçlerin, Husi milis gruplarının Ma'rib'in kuzeybatısındaki askeri bölgelere sızma girişimini engellediği ve onları geri çekilmeye zorladığı belirtilen açıklamada, Husilerin ordu mevzilerine top, çeşitli mermiler ve silahlı insansız hava araçlarıyla (SİHA) ateş etmek başka ihlallere de imza attıkları ve bu saldırıların sonucunda ordunun iki personelinin ölümüne ve yedi personelin yaralanmasına neden oldukları kaydedildi.
Yemen ordusu, Husi milisleri, başta Ma’rib'in batısındaki ve Taiz’deki bazı cepheler olmak üzere çeşitli cephelere keşif amaçlı İHA’lar göndermekle, tahkimatlar oluşturmakla, askeri güçler takviye etmekle ve tanklar dahil olmak üzere savaş teçhizatı getirmekle suçladı.
Yemen Ordu Sözcüsü Tuğgeneral Abdu Mecali, Cumartesi günü düzenlediği basın toplantısında, darbeci Husileri 23 gün içinde bin 700'den fazla saha ihlali yapmakla suçladı.
Öte yandan Arap Parlamentosu Başkanı Adil Abdurrahman el-Usumi, Husi milislerinin 6 yıldır uzlaşmaya yanaşmaması ve BM ekibinin herhangi bir müdahalede bulunmasını reddetmesi nedeniyle Hudeyde’nin kuzeyindeki Ras İsa Limanı açıklarında demirli kalmaya devam eden 1.14 milyon varil petrol taşıyan Safer petrol tankerinde sızma olması ya da tankerin batması veya patlaması gibi bir felaketin yaşanabileceğine dair bir kez daha uyardı.
Usumi, dün yaptığı açıklamada, bu durumun Yemen Cumhuriyeti'ni aşarak Kızıldeniz'e kıyısı olan tüm ülkelerde güvenlik ve çevre güvenliği için ciddi bir tehdit oluşturan en büyük çevresel, insani ve ekonomik felaketin ortaya çıkması riski taşıdığını söyledi.
Arap Parlamentosu Başkanı, Husi milislerine bu durumu daha fazla manipüle etmemesi, bir baskı ve siyasi şantaj malzemesi olarak kullanmayı bırakması, tankeri rehine olarak görmemesi ve BM ekibinin tankere binmesine, teknik durumunu değerlendirmesine ve tankeri boşaltmasına izin vermesi için daha fazla baskı yapmak üzere derhal uluslararası eyleme geçilmesi gerektiğini, çünkü meselenin uluslararası seyrüsefer güvenliği için gerçek bir tehdit haline geldiğini vurguladı.
Usumi ayrıca BM’yi petrol sızıntısını önlemek ve tankeri güvenli bir yere nakletmek yahut Yemen halkının yararına kullanmak için bir an önce gerekli önlemleri almaya çağırdı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Sudan Savaşında yeni umut penceresi: Suudi–ABD Girişimi

Sudan, on binlerce kişinin hayatını kaybettiği çatışmaların gölgesinde üçüncü yıl üst üste küresel insani krizler izleme listesinin başında yer aldı (Reuters)
Sudan, on binlerce kişinin hayatını kaybettiği çatışmaların gölgesinde üçüncü yıl üst üste küresel insani krizler izleme listesinin başında yer aldı (Reuters)
TT
TT

Sudan Savaşında yeni umut penceresi: Suudi–ABD Girişimi

Sudan, on binlerce kişinin hayatını kaybettiği çatışmaların gölgesinde üçüncü yıl üst üste küresel insani krizler izleme listesinin başında yer aldı (Reuters)
Sudan, on binlerce kişinin hayatını kaybettiği çatışmaların gölgesinde üçüncü yıl üst üste küresel insani krizler izleme listesinin başında yer aldı (Reuters)

Sudanlıların, 15 Nisan 2023’ten bu yana yaşadıkları savaşın ve insani trajedinin yakın zamanda sona ereceğine dair umutları giderek zayıfladı. İlk kurşunun sıkıldığı andan itibaren bölgesel ve uluslararası girişimlerin tıkanması, kamuoyundaki karamsarlığı daha da derinleştirdi.

Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın inisiyatif alması ve Başkan Donald Trump’tan doğrudan müdahale istemesi, karamsar tablo içinde yeni bir umut penceresi açtı; Suudi Arabistan, kilitlenmiş sürecin çözümünde belirleyici bir aktör olarak öne çıktı.

Veliaht Prens, kısa süre önce ABD’ye yaptığı resmî ziyaret sırasında, savaşın durdurulmasına yardımcı olması için Başkan Trump’tan müdahale talep etti. Trump, 19 Kasım’da düzenlenen ABD–Suudi İş Forumu’nda yaptığı açıklamada bu talebi doğruladı.

dfrgt
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Riyad’daki el-Yemame Sarayı’nda Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdülfettah el-Burhan’ı kabul ederken (SPA)

Veliaht Prens’in Sudan’daki savaşı sona erdirmek için kendisinden doğrudan müdahale istediğini ifade eden Trump,  “Prens, Sudan konusunda belirleyici bir adım atmamı talep ediyor” dedi. Trump, ABD’nin çatışmanın bitirilmesinde etkin bir rol oynayacağını da sözlerine ekledi.

Halk ne diyor?

Savaşın harabeye çevirdiği Hartum’da vatandaşlar, Suudi hamlesini “kardeşlerden beklenen” bir adım olarak görüyor. Ahmed Musa, “Veliaht Prens’in yaptığı, kardeş bir ülke olan Suudi Arabistan’dan beklenen bir adımdır” diyor.

Hızlı Destek Güçleri’nin kontrolüne giren Faşir’de yaşayan Hava İbrahim, savaşın yıkımını şu sözlerle anlatıyor: “Savaş yeşili kuruyu yok etti; çok zarar gördük.”

Kuşatma altındaki Kuzey Kordofan’ın başkenti Ubeyd’en İsa Abdullah ise genel ruh hâlini şöyle özetliyor: “Savaştan etkilenmeyen ev kalmadı; bu nedenle kardeşlerin müdahalesini memnuniyetle karşılıyoruz.”

Sudan Kurucu İttifakı'nın (Te'sis) fiilî başkenti konumundaki Nyala’dan F. Cibril, kamuoyunun temel beklentisinin çatışmaların sona ermesi, insani yardımların ulaştırılması ve yerinden edilenlerin geri dönüşü olduğunu belirtti.

sa
Güney Sudan’ın Renk şehrinde bir sınır noktasından ayrılmayı bekleyen, yerinden edilmiş ailelerin kişisel eşyalarını taşıyan bir kamyon (Arşiv – AFP)

Sudanlılar dışarıdan dayatılan bir çözümden ziyade, tarafları yeniden müzakere masasına getirecek, siyasi süreçlerin zaman kazanmak için kullanılmasını engelleyecek “tarafsız” bir arabulucu istiyor. Kamuoyunda Suudi Arabistan’ın bu rolü üstlenebileceği düşünülüyor.

Geri adım sinyalleri

Resmî düzeyde tepkiler tek çizgide ilerlemedi. Trump’ın 19 Kasım 2025’te Veliaht Prens’in talebini açıklamasının hemen ardından, Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Abdülfettah el-Burhan adımı memnuniyetle karşıladı ve X’te “Teşekkürler Prens Muhammed bin Selman, teşekkürler Başkan Trump” mesajını paylaştı.

Suudi ve ABD girişimlerine destek açıklayan Burhan hükümeti, barış için hazır olduğunu vurguladı; ancak Dörtlü Grup çerçevesindeki arabuluculuğa mesafeli durarak Suudi Arabistan’ın tek başına yürüteceği bir süreci ön plana çıkardı.

Askerî bir anlaşma mı?

Eski Başbakan Abdullah Hamduk’un liderliğindeki sivil-demokratik ittifak Sumud, Suudi çabalarını “yeni bir yol açabilecek olumlu bir adım” olarak değerlendirdi; ancak çözümün yalnızca askerler arasında kalmaması ve sivil aktörlerin kapsamlı bir uzlaşmaya dâhil edilmesi şartını koydu.

HDK’ye yakın Sudan Kurucu İttifakı da Suudi Arabistan’ın  hamlesini desteklediğini ve bunun krallığın Sudan’ın çöküşünü önleme konusundaki hassasiyetini yansıttığını söyledi.

Girişim başarılı olur mu?

Sudanlılar, Suudi–ABD girişimlerinin ateşkesi zorlayan, insani yardım geçişlerini mümkün kılan ve krizi yeniden üretmeyen bütüncül bir diplomatik çerçeveye dönüşmesini umuyor. Avukat Hatem İlyas, Şarku’l Avsat’a bu yaklaşımın “en büyük ihtiyaç” olduğunu ifade etti.

İlyas, Şarku’l Avsat’a, savaşın en büyük zorluğunun meşruiyet mücadelesi, toplumsal bölünme, kurumların zayıflığı ve çok sayıda aktörün çıkar çatışmalarından kaynaklanan karmaşık yapı olduğunu ifade etti.

rty6
Faşir’den kaçan Sudanlılar, 19 Kasım 2025’te Kuzey Sudan’daki Debbe kentinde bulunan “El-Ifad” yerinden edilmişler kampına ulaştıktan sonra dinlenirken (AFP)

Tüm belirsizliklere karşın, Sudan’ın doğusundan batısına uzanan kentlerde ortak bir duygu öne çıkıyor. Paris’te yaşayan gazeteci Muhammed el-Esbat, kamuoyunda silahların susmasına ve uzun süredir beklenen barışa giden yola dair temkinli ama güçlü bir beklentinin hâkim olduğunu ifade etti.

Yakın bir çözüme dair umutların zayıflamasının ardından, Egemenlik Konseyi Başkanı Abdülfettah el-Burhan’ın 15 Aralık’ta Riyad’a yaptığı ziyaret ve Veliaht Prens’le gerçekleştirdiği üst düzey görüşme, yeniden iyimser bir hava yarattı.

Riyad’da bu görüşmenin yapılması bile, savaşın durdurulması ve insani felaketin sona erdirilmesine yönelik yeni bir umut kapısı araladı. Genel kanaat, “Suudi Arabistan’ın Sudan’da savaşı durdurma dosyasını önceliklerinin başına aldığı” yönünde.

Savaşın yorduğu, canlar aldığı, geçim kaynaklarını yok ettiği ve milyonları mülteci ile yerinden edilmiş kişi hâline getirdiği Sudanlılar, ülkelerine, evlerine ve özledikleri hayatlarına dönmeyi umut ediyor. Peki bu kez girişimler kalıcı bir barış getirecek mi?

ARAP DÜNYASI

Şam–SDG hattında belirsizlik: Anlaşma iddiaları yalanlandı

Fotoğraf:  Reuters
Fotoğraf:  Reuters
TT
TT

Şam–SDG hattında belirsizlik: Anlaşma iddiaları yalanlandı

Fotoğraf:  Reuters
Fotoğraf:  Reuters

Suriye’nin El Vatan gazetesi, bugün (perşembe) hükümetten bir kaynağa dayandırdığı haberinde, Suriye hükümeti ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında yakın zamanda bir askerî anlaşmaya varılacağı yönündeki iddiaların yalanlandığını aktardı.

Kaynak, SDG ile temasların şu anda durmuş olduğunu ve hükümetin, Suriye Savunma Bakanlığı tarafından sunulan bir öneriye SDG’nin verdiği yanıtı değerlendirdiğini vurguladı.

Suriye televizyonu ise bugün, bir kaynağa dayandırarak, ABD arabuluculuğunda hükümet ile SDG arasında, unsurların yıl sonundan önce Suriye ordusu ve iç güvenlik güçlerine entegre edilmesini öngören bir askerî anlaşmaya yakında varılmasının beklendiğini bildirmişti.

Televizyonun aktardığına göre, söz konusu anlaşma Savunma ve İçişleri bakanlıklarına 90 bin unsurun entegre edilmesini ve Rakka, Deyrizor ve Haseke’de Savunma Bakanlığına bağlı güçler içinde SDG’ye tahsis edilecek üç askerî tümeni kapsıyor.

Kaynak ayrıca, hükümet güçlerinin Suriye’nin kuzeydoğusuna girişi, askerî karar alma mekanizması ile görev, yetki ve sorumlulukların dağılımı gibi başlıca ihtilaflı konuların hâlen müzakere edildiğini belirtti.

ARAP DÜNYASI

Katz: İsrail, yerleşimlerini korumak için Gazze Şeridi’nde güvenlik kuşağı kuracak

Batı Şeria’da Cenin kenti yakınlarında bulunan ve tahliye edilen İsrail yerleşimi Sanur’da İsrailli askerler (EPA)
Batı Şeria’da Cenin kenti yakınlarında bulunan ve tahliye edilen İsrail yerleşimi Sanur’da İsrailli askerler (EPA)
TT
TT

Katz: İsrail, yerleşimlerini korumak için Gazze Şeridi’nde güvenlik kuşağı kuracak

Batı Şeria’da Cenin kenti yakınlarında bulunan ve tahliye edilen İsrail yerleşimi Sanur’da İsrailli askerler (EPA)
Batı Şeria’da Cenin kenti yakınlarında bulunan ve tahliye edilen İsrail yerleşimi Sanur’da İsrailli askerler (EPA)

İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, bugün (perşembe) Gazze savaşıyla ilgili açıklamalarında, “Gazze’de kazandık” dedi. Hamas ile olası bir ateşkes anlaşmasına değinen Katz, ülkesinin “Gazze’den asla ayrılmayacağını” söyledi. Katz, İsrail Gazze Şeridi içinde, yerleşimleri korumak amacıyla bir güvenlik kuşağı oluşturacağını ifade etti.

Savunma Bakanı Katz, Hamas’ın silah bırakması gerektiğini yineleyerek, aksi takdirde “İsrail’in bu görevi kendisinin yerine getireceğini” ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth gazetesinden aktardığı habere göre Katz, Bnei Akiva, Ulpanot Merkezi ve Makor Rishon’un ortak düzenlediği Ulusal Eğitim Konferansı’nda yaptığı konuşmada, ABD Başkanı Donald Trump’ın planı çerçevesinde Hamas silah bırakmazsa İsrail’in bu adımı bizzat atacağını söyledi.

Haberde, ordunun Gazze’den çekilmesini ve bölgenin Filistinlilere devrini içeren anlaşmaya karşın, Katz’ın Gazze Şeridi’ni çevreleyen bir güvenlik kuşağının yerleşimlerin korunması amacıyla kurulacağını ifade ettiği belirtildi.

Öte yandan Batılı ülkeler iki devletli çözümden söz etmeyi sürdürürken, İsrail parlamentosu Knesset, Haziran 2024’te Ürdün Nehri’nin batısında bir Filistin devletinin kurulmasını reddeden kararı resmen kabul etmişti. Kararda, 7 Ekim olaylarının ardından bir Filistin devleti kurulmasının “teröre ödül” anlamına geleceği savunulmuş ve bunun Hamas’ı daha da teşvik edeceği öne sürülmüştü.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile aşırı sağcı dini kanattan bazı bakanlar da defalarca Filistin devleti kurulmayacağını dile getirmişti.