Sudanlılar askeri yönetime karşı 30 Haziran’da ‘milyonluk gösteriye’ hazırlanıyor

Cumartesi günü başkent Hartum’da askeri yönetim karşıtı gösteriden bir kare. (AP)
Cumartesi günü başkent Hartum’da askeri yönetim karşıtı gösteriden bir kare. (AP)
TT

Sudanlılar askeri yönetime karşı 30 Haziran’da ‘milyonluk gösteriye’ hazırlanıyor

Cumartesi günü başkent Hartum’da askeri yönetim karşıtı gösteriden bir kare. (AP)
Cumartesi günü başkent Hartum’da askeri yönetim karşıtı gösteriden bir kare. (AP)

Sudan’da ordunun yönetime el koymasına itiraz eden sivil güçler 30 Haziran’da ‘milyonluk bir gösteri’ düzenlemek için hazırlıklarını sürdürüyor. Sudan’daki siyasi güçler ve sivil toplum kuruluşları, 30 Haziran’daki devasa gösterilerin, ülkedeki güç dengesini sivillerin lehine değiştirmesini umuyor.  
İktidardaki askeri yönetimin 30 Haziran’da başkent Hartum’da sıkı güvenlik tedbirlerine başvuracağı değerlendiriliyor.  
Sivil muhalif koalisyon Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG) başta olmak üzere, direniş komiteleri, meslek örgütleri, sendikalar ve sivil toplum kuruluşları, ordunun ülkedeki iktidarını sonlandırmak için 30 Haziran’daki ‘milyonluk gösteriye’ iştirak edeceklerini duyurdu.  
30 Haziran’da başkent Hartum’un dört bir yanından hareket edecek olan göstericilerin, barışçıl eylem çerçevesinde Başkanlık Sarayı’na yürümesi planlanıyor. Ülke genelinde farklı şehirlerde de halk sokaklara inerek ‘darbeci yönetimi’ protesto edecek. Sudan Sendikalar Birliği, ‘iktidarın sivillere devredilmesi mücadelesi’ ile dayanışma amacıyla, tüm sendika üyelerinin yarından itibaren ‘sivil direniş’ çerçevesinde genel greve gideceğini duyurdu. Aktivistler sosyal medyada ‘milyonluk yürüyüşle’ ilgili binlerce paylaşım yaptı. Sosyal medyada yaygınlaşan paylaşımlarda, ‘ordunun iktidarı sivillere devrederek kışlalarına dönmesi’ talep edildi. Bazı aktivistler de 25 Ekim’de ordunun iktidarı ele geçirmesinin ardından öldürülen göstericilerin intikamının alınması çağrısında bulundu.  
Özgürlük ve Değişim Güçleri liderlerinden Vecdi Salih, ‘’Askeri darbenin sonlandırılması için sokaklara itimat ediyoruz. 30 Haziran halkımızın direnişinin dönüm noktalarından biri olacaktır. Çünkü yönetimin askerlerle paylaşılamayacağını ve iktidarın zorla ele geçirilmesinin kabul edilmeyeceğini göstereceğiz. Halkımızın fedakarlıklarının heba olacağı hiçbir müzakereye yanaşmayacağız. Ordunun iktidarını sonlandırmak için aramızdaki anlaşmazlıkları bir kenara bırakıp birlikte hareket etmeliyiz.’’ diye konuştu.  
Hartum’daki halk direniş komiteleri de ‘milyonluk gösteriye’ katılım çağrısı yaparak, sivil toplumun askeri yönetime karşı tek bir cephede yer almasının zorunlu olduğunu vurguladı. Direniş komiteleri, Hartum’un merkezi ile Üm Derman ve Bahri bölgelerinde toplanacak göstericilerin Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na yürüyeceğini kaydetti. Göstericilerin slogan olarak, ‘’Müzakerelere hayır! Ordunun iktidarı meşru değildir, orduyla anlaşmaya hayır’ sözlerini sarf edeceği belirtildi. Sudan’da askeri darbe karşıtı gösterilerde şu ana kadar en az 100 kişi yaşamını yitirdi binlerce kişi gerçek mermiyle yaralandı. İktidardaki askeri yönetim bu ayın başında olağanüstü hali kaldırdığını ve siyasi tutukluları serbest bırakacağını açıklasa da sivil muhalefet, askeri yönetimin sözünde durmadığını öne sürüyor. 30 Haziran 2019’da gerçekleştirilen devasa gösteriler, Askeri Geçiş Konseyi’ne, sivillerle müzakereye gitmesi için büyük bir baskı oluşturmuştu. 



Irak'ın "Koordinasyon Çerçevesi" "bir lider değil, bir cumhurbaşkanı" istiyor

Iraklılar, 17 Kasım 2025'te Bağdat'taki bir kafede seçim sonuçlarını izlemek için toplandılar (AFP)
Iraklılar, 17 Kasım 2025'te Bağdat'taki bir kafede seçim sonuçlarını izlemek için toplandılar (AFP)
TT

Irak'ın "Koordinasyon Çerçevesi" "bir lider değil, bir cumhurbaşkanı" istiyor

Iraklılar, 17 Kasım 2025'te Bağdat'taki bir kafede seçim sonuçlarını izlemek için toplandılar (AFP)
Iraklılar, 17 Kasım 2025'te Bağdat'taki bir kafede seçim sonuçlarını izlemek için toplandılar (AFP)

11 Kasım 2025'te yapılan Irak parlamento seçimlerinden bir hafta sonra, "Koordinasyon Çerçevesi"ndeki 12 Şii parti lideri, başbakan adayı gösterme yetkisine sahip "en büyük blok" olduklarını belirten bildiriyi imzaladı. Görevden ayrılan Başbakan Muhammed es-Sudani'nin, ikinci bir dönem için göreve devam etme niyeti konusunda yaşanan anlaşmazlığın ardından imza töreninde hazır bulunması dikkat çekiciydi.

Şarku'l Avsat'ın kaynaklardan edindiği bilgiye göre, "koordinasyon çerçevesindeki üç önemli Şii lider, güçlü yetkilere ve tam desteğe sahip bir icra direktörü gibi birini bulma konusunda anlaştı, ancak bu pozisyonda siyasi bir lider istemiyorlar."

Kaynaklar, "Koordinasyon Çerçevesi"ndeki kilit liderlerin, bir sonraki aşamada pozisyonu yönetecek siyasi denklemi değerlendirmek üzere pozisyon için aday listelerinin incelenmesini geçici olarak durdurduğunu bildirdi ve "Es-Sudani'nin kısa listeye girdiğini, ancak farklı bir durumda olduğunu" vurguladı.

Eski Başbakan Nuri el-Maliki, Sudani'nin göreve dönmesine şiddetle karşı çıkıyor, ancak koalisyon içindeki sınırlı sayıda parti, "mevki için yeni kriterler kabul edilirse" itiraz etmeyecek. Şii bir lider, "koalisyon içindeki liderlerin son zamanlarda masada oturan ve önemli kararlar hakkında lider olarak oy kullanma hakkına sahip olan kişilerin sayısının artmasından duydukları hoşnutsuzluğu ve kızgınlığı dile getirdiklerini" belirtti.


Suriye "Sezar yaptırımlarından" kurtulmaya hazırlanıyor

ABD Başkanı Donald Trump ve Ahmed eş-Şara Beyaz Saray'da, (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Ahmed eş-Şara Beyaz Saray'da, (AFP)
TT

Suriye "Sezar yaptırımlarından" kurtulmaya hazırlanıyor

ABD Başkanı Donald Trump ve Ahmed eş-Şara Beyaz Saray'da, (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Ahmed eş-Şara Beyaz Saray'da, (AFP)

Suriye, şahinlerden Cumhuriyetçi bir kongre üyesinin, devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed döneminde uygulanan "Sezar Yasası" yaptırımlarının ekonomisi üzerindeki etkilerini ortadan kaldırma yönünde yeni bir adım attı. Bu yasayı yürürlükten kaldırmayı reddeden şahin partili bir kongre üyesinin, bu kararı şartlı olarak geri çektiğini açıklamasının ardından, yaptırımların ülke ekonomisi üzerindeki etkilerini ortadan kaldırma yönünde yeni bir durum ortaya çıktı.

Temsilciler Meclisi Dışişleri Komitesi Başkanı Cumhuriyetçi Temsilci Brian Mast'ın, Washington'da Suriye Geçici Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile görüşmesine rağmen "Sezar Yasası"nı yürürlükten kaldırmayı reddetme tutumundan vazgeçmemesinin yol açtığı bir beklenti ve hayal kırıklığı döneminin ardından, Mast pazartesi akşamı tutumunda köklü bir değişiklik duyurdu. Şam'a yönelik kapsamlı yaptırımların kaldırılmasına desteğini teyit etti, ancak Suriye Geçici Hükümeti'nin Mast'ın "bölgenin istikrarı için elzem" olarak gördüğü taahhütleri yerine getirmemesi halinde yaptırımların yeniden uygulanmasına olanak tanıyan "belirli koşullar" dahilinde.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Kongre perde arkasında, aralık ayı başında yaptırımların tamamen kaldırılmasına yönelik oylamanın hazırlıkları kapsamında, Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası'nı sonuçlandırmak için Temsilciler Meclisi ve Senato arasında yoğun görüşmeler yürütülüyor.


Lübnan Cumhurbaşkanı, İsrail ile gerginliği sona erdirme girişimini duyurdu

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (DPA)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (DPA)
TT

Lübnan Cumhurbaşkanı, İsrail ile gerginliği sona erdirme girişimini duyurdu

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (DPA)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn (DPA)

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, İsrail ile yaşanan güvenlik gerginliğini çözmek için "kapsamlı bir girişim" sundu. Girişim, Lübnan ordusunun Litani Nehri'nin güneyindeki bölgeye tam olarak konuşlandırılması ve sınır bölgesinde istikrarın tam olarak sağlanması için müzakerelerin başlatılmasına dayanıyor.

Avn, Bağımsızlık Günü konuşmasında, Lübnan ordusunun İsrail tarafından işgal edilen noktaların kontrolünü "tüm ihlal ve saldırıların durdurulması ve İsrail ordusunun tüm noktalardan çekilmesinin hemen ardından" ele geçireceği beş maddelik bir girişim duyurdu. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre ayrıca beş üyeli bir komiteye, "Litani Nehri'nin güneyindeki bölgenin Lübnan silahlı kuvvetlerinin tek kontrolü altında olmasını ve kendi kuvvetleri aracılığıyla yetkilerini genişletmelerini" sağlama görevini verdi.

Dördüncü maddesinde, Lübnan devletinin "BM, ABD veya (İsrail ile) ortak uluslararası himaye altında, sınır ötesi saldırıların kalıcı olarak durdurulması formülünü içeren herhangi bir anlaşmayı müzakere etmeye hazır olduğunu" belirtirken, "Lübnan'ın kardeş ve dost ülkeleri, Lübnan ordusunu destekleyecek ve yeniden yapılanmaya yardımcı olacak uluslararası bir mekanizma için net ve kesin tarihler belirleyerek bu süreci denetleyeceğini" belirtti. "Bu girişime hazırız ve kararlıyız" diye vurguladı.