Araştırmacılar uyardı: Maymun çiçeği virüsü anormal bir hızla mutasyona uğruyor

Maymun çiçeği virüsü parçacıklarını gösteren mikrograf (AP)
Maymun çiçeği virüsü parçacıklarını gösteren mikrograf (AP)
TT

Araştırmacılar uyardı: Maymun çiçeği virüsü anormal bir hızla mutasyona uğruyor

Maymun çiçeği virüsü parçacıklarını gösteren mikrograf (AP)
Maymun çiçeği virüsü parçacıklarını gösteren mikrograf (AP)

ABD’li bir grup araştırmacı, son haftalarda dünya çapında ortaya çıkan maymun çiçeği virüsü varyantının anormal derecede hızlı bir oranda mutasyona uğradığı ve önceki varyantlardan daha bulaşıcı hale geldiği konusunda uyardı.
Daily Mail’in haberine göre, ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri’ndeki (NIH) araştırmacılar, çalışma için maymun çiçeği virüsünün 15 örneğini topladı ve inceledi.
Çalışma ekibi, virüsün 2018’den bu yana beklenen hızının 12 kata kadar mutasyona uğradığını ve o zamandan beri genetik özelliklerinin önemli ölçüde değiştiğini buldu.

Bu, genellikle fiziksel temas, kontamine olmuş yüzeyler veya çok yakın fiziksel temas yoluyla yayıldığına inanılan virüsün, doğal kalıplarından farklı şekillerde yayılabileceği anlamına geliyor.
Araştırmacılar sonuçları Nature dergisinde yayınlanan çalışmada şunları yazdı:
“Maymun çiçeği gibi DNA virüsleri genellikle yeni tip koronavirüs (Kovid-19) kadar hızlı mutasyona uğramazlar. Maymun çiçeği virüsünün doğası, çoğaldığında ortaya çıkan hataları düzeltmesine izin vererek, mutasyonların oluşması için çok daha az yer bırakır ve aslında varyant sayısını sınırlar. Ancak virüs mutasyona uğrayıp daha önce endemik olmadığı alanlara yayıldıkça değişiyor. Bu anormal ve nedenini bulmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.”

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), geçen Çarşamba günü çoğu Avrupa’dan olmak üzere, dünya çapında bildirilen maymun çiçeği vaka sayısının 3 bin 400’ü aştığını bildirdi.
WHO ayrıca maymun çiçeği salgınının şu anda küresel bir halk sağlığı acil durumu oluşturmadığını açıkladı. 



Gökbilimciler Satürn'e çarpan nesneyi tanımlamak için yardım istiyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

Gökbilimciler Satürn'e çarpan nesneyi tanımlamak için yardım istiyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

Gökbilimciler cumartesi günü Satürn'e çarpmış olabilecek gizemli bir cismin tanımlanması için yardım çağrısı yaparken bu, bir uzay cisminin gaz devine çarptığının kaydedildiği ilk örnek olabilir.

Araştırmalara göre Satürn'e ortalama her 3 bin 125 yılda bir büyük (çapı 1 kilometreden fazla) cisimler çarpıyor.

Veriler her yıl 7-8 küçük uzay taşının gezegene çarptığını gösterse de gökbilimciler bugüne kadar hiçbirini tespit edemedi.

Kozmik çarpışmalar, kayalık gezegenlerde kraterler bıraksa da Jüpiter ve Satürn gibi gaz devlerinde bu tür izlere rastlanmaz.

Ancak NASA çalışanı ve amatör gökbilimci Mario Rana'nın çektiği yeni bir görüntü, ilk kez Satürn'e bir uzay cisminin çarptığı gösteriyor gibi duruyor.

Gaz devlerinin dış katmanları hidrojen ve helyumdan oluştuğu için asteroit ya da kuyrukluyıldız çarpmaları hızla kaybolabiliyor.

Rana, Jüpiter ve Satürn'ün görüntülerini bilgisayar yazılımıyla analiz eden DeTeCt projesinde çalışıyor. Gökbilimcinin geçen cumartesi günü çektiği Satürn videolarında, görüntülerin sol tarafındaki soluk bir parıltı bir çarpma olayı gibi duruyor.

Profesyonel ve amatör gökbilimcilerden oluşan bir konsorsiyum olan Gezegensel Sanal Gözlemevi ve Laboratuvarı (Planetary Virtual Observatory and Laboratory/PVOL), alanın uzmanlarını Satürn'e olası çarpma olayını doğrulamaya ya da çürütmeye çağırıyor.

PVOL yaptığı açıklamada "Marc Delcroix, Mario Rana tarafından elde edilen bir video gözlemindeki birkaç karede yakalanan, Satürn'deki potansiyel bir çarpışmayı bildiriyor. Potansiyel çarpma çok zayıf ve doğrulanmamış" ifadelerini kullanıyor.

Çok kısa süreli çarpma parlaması Satürn'de 5 Temmuz 2025'te, evrensel saate göre 09.00'la 09.15 arasında meydana geldi. Satürn'ün o zaman diliminde çekilmiş diğer videolarını elde etmek çok önemli.

frgtyh
Satürn'e çarpması muhtemel asteroid veya kuyrukluyıldızı gösteren görüntüler (Mario Rana/PVOL)

PVOL bu zaman diliminde gözlem yapmış olabilecek gökbilimcileri de Delcroix'yla e-posta yoluyla ([email protected]) iletişime geçmeye ve ellerindeki verileri paylaşmaya çağırıyor.

Leicester Üniversitesi'nde gezegen bilimi alanında öğretim üyesi olan Leigh N. Fletcher da amatör uzay gözlemcilerine, çarpışmayla ilgili ellerinde olabilecek videoları paylaşmaları çağrısında bulunuyor.

Dr. Fletcher, BlueSky'da şöyle yazıyor:

Marc Delcroix ve ekibinin hafta sonu yaptığı çağrıyı yineliyorum: Ekip, Satürn'e 5 Temmuz'da evrensel saate göre 09.00'dan 09.15'e kadarki olası bir çarpışmayı doğrulamak/çürütmek istiyor. Amatör gözlemcilerin o saatte çektiği videolar, işin anahtarı olabilir.

Independent Türkçe