Lübnan’da parlamento blokları Mikati’ye bir an önce hükümeti kurması çağrısında bulundu

Bazı partiler hükümette yer almayacaklarını ilan ederken, bazıları teknokrat hükümeti kurulmasını talep etti

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, parlamento istişarelerine başlayan Başbakan adayı Mikati’yi kabul etti. (Lübnan Ulusal Ajansı)
Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, parlamento istişarelerine başlayan Başbakan adayı Mikati’yi kabul etti. (Lübnan Ulusal Ajansı)
TT

Lübnan’da parlamento blokları Mikati’ye bir an önce hükümeti kurması çağrısında bulundu

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, parlamento istişarelerine başlayan Başbakan adayı Mikati’yi kabul etti. (Lübnan Ulusal Ajansı)
Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, parlamento istişarelerine başlayan Başbakan adayı Mikati’yi kabul etti. (Lübnan Ulusal Ajansı)

Lübnan Meclisi’ndeki bloklar, mümkün olan en kısa sürede bir ‘kurtarma hükümeti’ kurulması çağrısında bulundu. Yeni hükümetin önceliğinin, mali iyileştirme planını yürürlüğe sokmak ve Uluslararası Para Fonu (IMF) ile müzakereleri sürdürmek olması bekleniyor. Lübnan Kuvvetleri Partisi, İlerici Sosyalist Partisi ve Sivil Blok ise hükümette yer almayacağını duyurdu.  
Hükümeti kurmakla görevlendirilen Necib Mikati, nasıl bir kabine oluşturulması gerektiği ve hükümetin önceliklerinin ne olması gerektiğiyle ilgili, bağlayıcı olmayan parlamento istişarelerine başladı. Mikati istişarelerine Meclis Başkanı Nebih Berri ile görüşerek başladı, ardından Kalkınma ve Kurtuluş Bloku üyeleriyle görüştü. Kalkınma ve Kurtuluş Bloku üyesi Ali Hasan Halil, ‘’Görüşmede hükümetin bir an önce kurulmasının zorunlu olduğunu ifade ettik. Hükümetin öncelikli eylem planının ise mali iyileşme programının uygulanması olduğunu ve mudilerin haklarının tamamıyla korunduğu bir program geliştirilmesi gerektiğini söyledik’’ dedi.  
Ali Halil Mikati ile görüşmelerinde elektrik santralleri konusunun da çözüme kavuşturulması gereken öncelikli meseleler arasında yer alması gerektiğini ifade ettiklerini belirterek, İsrail ile deniz sınırının belirlenmesi konusundaki dolaylı müzakerelerin sürdürülmesi gerektiğini, ancak bu konunun Lübnan’ın sondaj çalışmalarını başlatmasına engel teşkil etmeyecek bir şekilde ele alınmasının lazım olduğunu söylediklerini belirtti. Meclis Başkan Yardımcısı İlyas Busaab, Mikati ile görüşmesinde, hükümetin bir an önce kurulması gerektiğine vurgu yaptığını belirterek, ‘’Vatandaşın beklemeye sabrı yok, bakanlıklar üzerindeki pazarlıklarla ilgilenmiyorlar, öncelikli sorunların çözülmesini istiyorlar, cumhurbaşkanlığı seçimleri yaklaşıyor, bunu ifade ettik. Mikati’nin de meseleyi uzatmaya niyeti yok o da bir an önce hükümetin kurulmasının gerekli olduğuna inanıyor’’ diye konuştu.  
İlyas Busaab, Mikati’den IMF’nin talep ettiği reform programlarını bir an önce hayata geçirmesini, deniz sınırıyla ilgili görüşmeleri sürdürmesini ve Lübnan’ın Körfez ülkeleriyle ilişkilerini düzeltmek için harekete geçmesini talep ettiğini sözlerine ekledi. Kuveyt girişiminin canlandırılması gerektiğine işaret eden Busaab, uluslararası toplumla da ilişkilerin doğru raya oturulmasının zorunlu olduğunu vurguladı.
Mikati Güçlü Cumhuriyet Bloku temsilcileriyle de bir araya geldi. Güçlü Lübnan Bloku temsilcisi George Udvan “Bizim öne sürdüğümüz şartlar üç aylık bir sürede yerine getirilebilecek şartlar değildir. Hükümetin tüm kararlarında devlet politikalarıyla uyum halinde olması gerektiğini belirttik, ancak bu şekilde dış ilişkilerimizi düzenleyebiliriz. Hükümette yer almayacağız ancak kararlarını ve eylemlerini ciddi bir şekilde takip edeceğiz. Meclis’in yeni cumhurbaşkanını gecikme olmaksızın seçmesini umuyoruz, o zaman öne sürdüğümüz şartlar yerine getirilebilir. Halk, devlet ve ordu uyum içinde olmalı, bizim programımızı bu yönde, cumhurbaşkanı seçimi sürecinde de bu yaklaşımımızı net bir şekilde ifade edeceğiz” şeklinde konuştu.
Direnişe Vefa bloğu temsilcisi Muhammed Raad Mikati ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, ‘’Lübnan krizinin dahili ve harici bir boyutu vardır, kalkınma için hep birlikte hareket etmeliyiz. Meclis istişarelerini boykot edenler kendileri bilir, ancak daha sonra suçu diğerlerine atmasınlar. Herkes bu aşamada sorumluluklarını kabul etmelidir, biz herhangi bir tarafın hükümette yer almasına itiraz etmiyoruz ve elimizi herkese uzatıyoruz’’ dedi.  
Sivil Blok ise mezhep temelli ya da ulusal çoğunluk hükümeti içinde yer almayacaklarını bir kez daha yineledi. Sivil Blok’un temsilcisi Halime el-Kakur, “Necib Mikati’ye açıkça beyan ettik, istisnai yetkilere haiz teknokrat bir hükümetin oluşturulmasını ve ülkeyi kurtarma yönünde girişimde bulunulmasını istedik’’ ifadelerini kullandı. Demokratik Buluşma Bloğu'nun lideri Teymur Canbolat, hükümette yer almayacaklarını ancak hükümetin oluşturulmasına yardımcı olacaklarını söyledi.
Ketaib Partisi Başkanı Sami el-Cemil, “Bir an önce hükümet oluşturulmalı, Merkez Bankası her gün 25 milyon dolar harcıyor, bu meblağlar eğitime, sağlığa harcanabilirdi. Bu sürecin cumhurbaşkanlığı seçimine kadar devam etmemesi gerekir. Biz burada alarm zillerini çalıyoruz, Mikati en geç iki hafta içinde hükümeti oluşturmalıdır, çünkü halkın daha fazla beklemeye takati yoktur. Eğer hükümet oluşturulamazsa herkes sorumluluğunu kabul etsin, biz hükümetin mezhep temelli değil bağımsız olmasını tercih ediyoruz, o yüzden hükümette yer almayacağız’’ değerlendirmesinde bulundu.  



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.