Cezayir, turizmi ve gaz dosyasını, İspanya ile "ilişkilerin dondurulmasının" dışında tutuyor

İspanya ile ticari işlem imzalama kararının ardından Cezayir limanında ticari konteynerler birikti (Reuters)
İspanya ile ticari işlem imzalama kararının ardından Cezayir limanında ticari konteynerler birikti (Reuters)
TT

Cezayir, turizmi ve gaz dosyasını, İspanya ile "ilişkilerin dondurulmasının" dışında tutuyor

İspanya ile ticari işlem imzalama kararının ardından Cezayir limanında ticari konteynerler birikti (Reuters)
İspanya ile ticari işlem imzalama kararının ardından Cezayir limanında ticari konteynerler birikti (Reuters)

Cezayir hükümeti, İspanya ile turizm alanındaki ticari ilişkilerini durdurmayı kategorik olarak reddetti.
 İspanya'nın Batı Sahra konusundaki tutumunu değiştirmesi Cezayir ile ilişkilerinde gerilime neden olmuştu. Cezayir 9 Haziran'da Madrid ile imzaladığı, “Dostluk, İşbirliği ve İyi Komşuluk Antlaşması’nı” askıya alma kararı aldı. Bunun üzerine iki ülke arasındaki tüm mal ve hizmet alışverişleri dondurulurdu.
Bouira valiliğinin 10 gün önce İspanya'ya turistik gezileri askıya alacağını açıklamasının ardından özel ve resmi turizm ve seyahat acenteleri, dün Turizm Bakanlığı'ndan, bunun "münferit bir hareket ve profesyonel bir hata" olduğunu bildiren bir bildiri aldı.
 Bakanlık bildirisinde alandaki aktivistlerin "İspanya ile bağlantılı turizm programlarını normal bir şekilde ve Turizm Bakanlığı ile işbirliği içinde uygulamaları" gerektiğini vurguladı.
 Bouira Valiliği, bölgedeki seyahat uzmanlarına hitaben "İspanya ile sizi birbirinize bağlayan iş ilişkilerinin derhal askıya alınması, iki ülke arasındaki dostluk anlaşmasının askıya alınması çerçevesinde geldi" açıklamasında bulunmuştu.
 Bu açıklama, pandeminin patlak vermesi nedeniyle tüm turistik yerleri kapattıktan yaklaşık üç yıl sonra işlerin yeniden açılmasını bekleyen turizmcilerde büyük endişe yaratmıştı. Turizm Bakanlığı'nın yeni bildirisi, bu endişeleri ortadan kaldırıyor.
 Turizm sektörünün aksine Cezayir'in İspanya ile ticaret alışverişini durdurma kararı hala geçerli. Konu, Bankalar ve Finansal Kurumlar Birliği tarafından verilen talimatlarla ilgilidir. Banka yöneticilerine İspanya ile ihracat ve ithalat ilişkilerini dondurma talimatı verildi. 
 Ancak hükümet, iki ülke arasında imzalanan uzun vadeli enerji sözleşmeleri nedeniyle gaz tedarikini bu kararın dışında tuttu. AB dış politika sorumlusu Josep Borrell ve Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis, İspanya ile ticaretin askıya alınmasının AB ticaret yasasının ihlali ve Cezayir ile AB arasında 2005'ten beri yürürlükte olan ortaklık anlaşmasının "ihlali" anlamına gelebileceğini söyledi.
İspanya Batı Sahra sorununda tutum değişikliğine gitti. 1975’ten bu yana benimsediği tarafsızlık politikasını 18 Mart’ta kökten değiştiren Madrid yönetimi, Fas’ın Batı Sahra’ya kendi egemenliği altında özerklik verme önerisini açıkça destekledi. Bu adım, Cezayir'i kızdırdı.
 Cezayir, tarihsel olarak Sahra bölgesinin işgalci gücü olarak kabul edilen Madrid'in, Rabat'ın yanında yer alma hakkının olmadığını savundu.
 Siyasi olarak iki ülke arasındaki kriz, her iki ülke yetkililerinin son günlerde medyaya yaptığı açıklamalara nazaran azalmadı.
İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares, İspanya merkezli El Pais gazetesine verdiği röportajda, ülkesinin "hiçbir günah işlemediğini" söyledi.
 İspanyol Bakan, ülkesinin Güney Akdeniz komşusu ile gergin ilişkilerine ilişkin bir soruya şöyle yanıt verdi: “Her ülkenin egemen pozisyonlar alma hakkı vardır. İspanya, Cezayir ile ilişkisinin karşılıklı saygı, egemenlik ve içişlerine karışmama üzerine kurulu olmasını talep ediyor. İki halk arasında diplomasi, diyalog ve dostluk geri dönmeli.”
 İspanya dışişleri bakanı, iki ülke arasındaki "ticaret işlemlerini engelleyen tıkanıklıktan" da söz etti. İspanyol Bakan bu hususta şunları söyledi: “Ticaret politikası tamamen Avrupa Komisyonu'na bağlıdır ve AB Komisyonu Kıdemli Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis bu durumu değerlendirme sürecindedir."
Cezayir ile iş yapan İspanyol işadamlarına ve şirket sahiplerine "onları sıkı bir şekilde savunacağına" dair güvence veren Albares, ancak hükümetin onların yararına nasıl davranacağını açıklamadı.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.