Çinli ev hanımı, Wikipedia'da 10 yıl boyunca uydurma tarihi olayları yazdı

200’den fazla makale yazan ve 100’ü aşkın makaleye de katkıda bulunan Zhemao, özellikle Rus tarihiyle ilgilendi

Zhemao, Wikipedia'ya şu anda siteden kaldırılmış olan uydurma haritalar da ekledi (Wikipedia)
Zhemao, Wikipedia'ya şu anda siteden kaldırılmış olan uydurma haritalar da ekledi (Wikipedia)
TT

Çinli ev hanımı, Wikipedia'da 10 yıl boyunca uydurma tarihi olayları yazdı

Zhemao, Wikipedia'ya şu anda siteden kaldırılmış olan uydurma haritalar da ekledi (Wikipedia)
Zhemao, Wikipedia'ya şu anda siteden kaldırılmış olan uydurma haritalar da ekledi (Wikipedia)

"Zhemao" takma adını kullanan gizemli bir Çinli, 10 yılı aşkın süredir Wikipedia’da yazdığı sahte yazılarla adeta fantastik bir evren yarattı.
Çin Wikipediasında gerçekte yaşanmamış tarihi olayları konu alan 200’den fazla makale yayımlayan ve 100’ü aşkın makaleye de katkıda bulunan yazar, sonunda siteden atıldı.
Çinli kadının çevrimiçi ansiklopediye özellikle Rus tarihiyle ilgili tamamen uydurma siyasi figürler ve savaşlar hakkında milyonlarca kelime girdiği belirlendi.
Zhemao bu yazılarda madeni paralar ve yemek kaplarına dair arkeolojik buluntularla ilgili ayrıntılar da uydurmuştu.
Yazılarda ele alınan konularsa Slav halkları arasındaki rekabetlerden Çin Hanedanlığı’na dair hikayelere kadar uzanıyordu.
Yifan adını kullanan bir fantastik romancı, söz konusu yazıların anormal olduğunu fark eden ilk kullanıcılardan biri oldu.
"Bunlar, İngilizce Wikipedia'dan ve hatta Rusça Wikipedia'dan daha ayrıntılıydı" diyen Yifan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İngilizce-Rus Wikisinde olmayan karakterler Çin Wikisinde yer alıyordu. Bu karakterler gerçek tarihi figürlerle karıştırılmıştı. Bu da gerçeği sahtesinden ayırt etmeyi zorlaştırıyordu."

"Yalan yalanı besler"
Wikipedia’nın sahteciliği fark etmesinin ardından Zhemao, halka açık bir özür metni yayımladı.
"Yalan yalanı besledi" diyen kadın, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İlk başta yazdığım yüz binlerce kelimeyi silmek istemedim. Ama sonunda milyonlarca kelimeyi silmek zorunda kaldım. Üstelik akademik bir çevre benim yüzümden dağıldı."
Lise mezunu bir ev hanımı olduğunu aktaran Zhemao, şöyle ekledi:
"Sebep olduğum sorunu telafi etmek zor, bu yüzden belki de kalıcı bir yasak tek seçenek."
Independent Türkçe, Futurism, LitHub



"İlk vampir" turistik cazibe unsuru oldu

Köylüler su arama çubuğuyla Petar Blagojevic'in mezarını bulduklarını iddia ediyor (AFP)
Köylüler su arama çubuğuyla Petar Blagojevic'in mezarını bulduklarını iddia ediyor (AFP)
TT

"İlk vampir" turistik cazibe unsuru oldu

Köylüler su arama çubuğuyla Petar Blagojevic'in mezarını bulduklarını iddia ediyor (AFP)
Köylüler su arama çubuğuyla Petar Blagojevic'in mezarını bulduklarını iddia ediyor (AFP)

Sırbistan'ın başkenti Belgrad'ın yaklaşık 100 kilometre doğusundaki Kisiljevo, turistlerin köye gelmesi için sıradışı bir yol seçti. 

300 yıl önce gömülmüş bir kişinin mezarı, turistik cazibe unsuru oldu. Zira köylülerin iddiasına göre bu mezar, kayıtlı ilk vampire ait. 

"Vampirlerin babası" diye de bilinen Petar Blagojevic'in cesedi, gece uyanıp köylüleri öldürdüğü iddiasıyla 1725 yazında mezardan çıkarılmış. 

Ailesi 11 kuşaktır köyde yaşayan eski muhtar Mirko Bogicevic, "Ceset hiç bozulmamıştı. Ona kazık sapladıklarında kulakları ve ağzından taze kan akmıştı" diyor. 

Petar Blagojevic'in hikayesi üzerine uzmanlaşan Bogicevic sözlerine şöyle devam ediyor:

Muhtemelen vampir olma şansına ya da şanssızlığına sahip sıradan bir adamdı. Kisiljevolu olduğunu ve 1700'deki kayıtlarda adının geçtiğini biliyoruz.

Mezardan çıkarıldıktan sonra yakılan cesedin külleri yakındaki bir dereye atılsa da köylüler, Blagojevic'in hikayesinin turistleri çekmesini bekliyor. 

Görsel kaldırıldı.
Viyana merkezli Wienerisches Diarium gazetesinin 21 Temmuz 1725'e ait sayısında Blagojevic'in hikayesi anlatılıyor (AFP)

Diğer yandan Trinity College Dublin'in Avrupa Çalışmaları Merkezi Direktörü Clemens Ruthner, Avusturyalı doktorlar ve askerlere dayandırılan haberin bir yanlış anlaşılma ürünü olduğunu savunuyor:

Bulgarca'daki eski kelimelerden "upior", "kötü kişi" anlamına geliyor. Bence köylüler bu kelimeyi gevelerken doktorlar yanlış anlayıp "vampir" yazdı. Cesedin ağzından kan geldiğini duyunca da kan içtiğini sandılar ama bu yanlış, köylüler böyle dememişti.

Ruthner, şarbon hastalığının bölgedeki gizemli ölümleri açıklayabileceğini söyleyip ekliyor:

Cadılık gibi vampirlik de insanların anlamadığı şeyleri, özellikle salgın gibi toplumsal olayları açıklamak için yaygın olarak kullanılmış.

Independent Türkçe, France24, AFP