Çinli ev hanımı, Wikipedia'da 10 yıl boyunca uydurma tarihi olayları yazdı

200’den fazla makale yazan ve 100’ü aşkın makaleye de katkıda bulunan Zhemao, özellikle Rus tarihiyle ilgilendi

Zhemao, Wikipedia'ya şu anda siteden kaldırılmış olan uydurma haritalar da ekledi (Wikipedia)
Zhemao, Wikipedia'ya şu anda siteden kaldırılmış olan uydurma haritalar da ekledi (Wikipedia)
TT

Çinli ev hanımı, Wikipedia'da 10 yıl boyunca uydurma tarihi olayları yazdı

Zhemao, Wikipedia'ya şu anda siteden kaldırılmış olan uydurma haritalar da ekledi (Wikipedia)
Zhemao, Wikipedia'ya şu anda siteden kaldırılmış olan uydurma haritalar da ekledi (Wikipedia)

"Zhemao" takma adını kullanan gizemli bir Çinli, 10 yılı aşkın süredir Wikipedia’da yazdığı sahte yazılarla adeta fantastik bir evren yarattı.
Çin Wikipediasında gerçekte yaşanmamış tarihi olayları konu alan 200’den fazla makale yayımlayan ve 100’ü aşkın makaleye de katkıda bulunan yazar, sonunda siteden atıldı.
Çinli kadının çevrimiçi ansiklopediye özellikle Rus tarihiyle ilgili tamamen uydurma siyasi figürler ve savaşlar hakkında milyonlarca kelime girdiği belirlendi.
Zhemao bu yazılarda madeni paralar ve yemek kaplarına dair arkeolojik buluntularla ilgili ayrıntılar da uydurmuştu.
Yazılarda ele alınan konularsa Slav halkları arasındaki rekabetlerden Çin Hanedanlığı’na dair hikayelere kadar uzanıyordu.
Yifan adını kullanan bir fantastik romancı, söz konusu yazıların anormal olduğunu fark eden ilk kullanıcılardan biri oldu.
"Bunlar, İngilizce Wikipedia'dan ve hatta Rusça Wikipedia'dan daha ayrıntılıydı" diyen Yifan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İngilizce-Rus Wikisinde olmayan karakterler Çin Wikisinde yer alıyordu. Bu karakterler gerçek tarihi figürlerle karıştırılmıştı. Bu da gerçeği sahtesinden ayırt etmeyi zorlaştırıyordu."

"Yalan yalanı besler"
Wikipedia’nın sahteciliği fark etmesinin ardından Zhemao, halka açık bir özür metni yayımladı.
"Yalan yalanı besledi" diyen kadın, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İlk başta yazdığım yüz binlerce kelimeyi silmek istemedim. Ama sonunda milyonlarca kelimeyi silmek zorunda kaldım. Üstelik akademik bir çevre benim yüzümden dağıldı."
Lise mezunu bir ev hanımı olduğunu aktaran Zhemao, şöyle ekledi:
"Sebep olduğum sorunu telafi etmek zor, bu yüzden belki de kalıcı bir yasak tek seçenek."
Independent Türkçe, Futurism, LitHub



T-rex'in atalarının nereden geldiği bulundu

Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
TT

T-rex'in atalarının nereden geldiği bulundu

Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)

Bilim insanları, Tyrannosaurus rex'in (T-rex) atalarının 70 milyon yıl önce Asya'dan Kuzey Amerika'ya göç ettiğini buldu. 

66 milyon ila 68 milyon yıl önce yaşayan T-rex yaklaşık 4 metre boya ve 12 metre uzunluğa ulaşabilen devasa bir dinozordu. 

Bu türün fosilleri genellikle Kuzey Amerika'da ortaya çıkarken, atalarının nereden geldiği bir süredir tartışma konusuydu. T-rex'in, ait olduğu tyrannosaurid grubunun Asya'daki üyelerine daha çok benzemesi bu belirsizliğin temel nedeni. 

Bazı bilim insanları bu nedenle T-rex'in atalarının Asya'da ortaya çıkıp Kuzey Amerika'ya gittiğini düşünüyordu. 

Bulguları hakemli dergi Royal Society Open Science'ta dün (7 Mayıs) yayımlanan çalışma, bu teoriyi destekleyen sonuçlara ulaştı. 

Araştırmacılar çeşitli tyrannosaurid türlerinin nerede ve ne zaman keşfedildiğine, evrimsel ağaçlarına ve bölgenin çevresel koşullarına dair verileri kullanarak bir bilgisayar modeli oluşturdu. 

Modelde fosil kayıtlarındaki boşlukları da hesaba katan ekip, T-rex'in atalarının Asya'da keşfedilmeyi bekleyen kalıntıları olduğunu düşünüyor. 

T-rex'in atalarının hem Kuzey Amerika hem de Asya'da fosilleri varken T-rex'in kalıntılarına sadece Kuzey Amerika'da rastlandığını saptadılar. 

Bilim insanları bu nedenle T-rex'in atalarının, deniz seviyelerinin düşmesi sonucu bir kara yolu açılmasıyla, yaklaşık 70 milyon yıl önce Asya'dan Kuzey Amerika'ya gittiğini söylüyor.

University College London'dan makalenin başyazarı Cassius Morrison "T-rex'in coğrafi kökeni hararetli tartışmalara konu oldu" diyerek ekliyor:

Modellememiz, T-rex'in atalarının muhtemelen Asya'dan Kuzey Amerika'ya gittiğini ve bugünkü Sibirya'yla Alaska arasındaki Bering Boğazı'nı geçtiğini gösteriyor.

Yeni çalışma tyrannosaurid ve kuzenleri megaraptorların nasıl devasa boyutlara ulaştığına da ışık tuttu. 

Araştırmacılar, her iki grubun da 92 milyon yıl önceki sıcaklık artışının ardından atalarına göre çok daha büyük vücut boyutlarına ulaştığını tahmin ediyor. Bu küresel ısınmanın ardından sıcaklıklar düşmüş ve daha soğuk bir iklim görülmüştü. 

Bilim insanları bu ortamda diğer büyük dinozor türlerinin yok olması ve bu iki grubun soğuk havalara daha iyi adapte olması sayesinde büyüyüp geliştiğini düşünüyor.

Çalışmanın ortak yazarı Charlie Scherer "Muhtemelen yaklaşık 90 milyon yıl önce nesli tükenen, eşit derecede büyük teropodların yerini almak için bu kadar devasa boyutlara ulaştılar" diyerek ekliyor:

Bu yok oluş, muhtemelen tiranozorların bu boyutlara ulaşmasını engelleyen ekolojik bariyeri ortadan kaldırdı.

Independent Türkçe, CNN, Live Science, Cosmos Magazine, Royal Society Open Science