Araştırmacılar: Maymun çiçeği belirtileri önceki salgınlardan farklı

Maymun çiçeği vakasına yakalananların cildinde hastalığın izlerini gösteren fotoğraflar (Reuters)
Maymun çiçeği vakasına yakalananların cildinde hastalığın izlerini gösteren fotoğraflar (Reuters)
TT

Araştırmacılar: Maymun çiçeği belirtileri önceki salgınlardan farklı

Maymun çiçeği vakasına yakalananların cildinde hastalığın izlerini gösteren fotoğraflar (Reuters)
Maymun çiçeği vakasına yakalananların cildinde hastalığın izlerini gösteren fotoğraflar (Reuters)

İngiltere’de yapılan bir araştırma maymun çiçeği hastalarında görülen semptomların önceki salgınlarda görülenlerden belirgin şekilde farklı olduğunu ortaya koydu. Reuters'e göre bu, bazı vakaların tespit edilemeyebileceğine dair endişeleri artırdı.
Bu yıl Mayıs ayında Londra kliniklerinde 54 hasta üzerinde yapılan çalışma, semptomların maymun çiçeği için tipik olandan farklı olduğu sonucuna vardı. Maymun çiçeği vakalarında önceki salgınlardan farklı olarak ateş ve halsizliğe fazla rastlanmadığı, ciltte lezyon ve döküntülerinse çok daha fazla görüldüğü belirlendi.

Batı ve Orta Afrika'daki birçok ülkede endemik bir hastalık olan maymun çiçeği Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre Mayıs ayının başından beri 5 binden fazla kişide görüldü. Bu bölgelerin dışında özellikle Avrupa'da da görülen bu hastalık bir ölüme neden oldu. Hastalığın en yaygın olduğu ülkelerde de vakalar arttı.
Lancet Bulaşıcı Hastalıklar dergisinde yayınlanan araştırma, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri gibi halk sağlığı kurumlarının önerilerini takip ediyor. Çok sayıda kurumu temsil eden araştırmanın yazarları, bazı vakaları gözden kaçırmamak için enfeksiyon vaka tanımlarının revize edilmesi gerektiğini söyledi. Maymun çiçeği, özellikle, uçuk ve frengi gibi cinsel yolla bulaşan diğer yaygın hastalıkları taklit edebilir. Çalışma ayrıca maymun çiçeği hastalarının dörtte birinin HIV ile enfekte olduğunu ortaya koydu.

Bulaşıcı hastalık epidemiyoloğu ve WHO’nun salgın danışmanı olan David Heymann Reuters'e verdiği demeçte şunları söyledi:
“Enfekte olanları damgalamadan yayılmayı kontrol etmek önemlidir. Bu, sadece kızarıklık olduğunda fiziksel temastan kaçınarak enfeksiyonun ne kadar kolay önlenebileceğini anlamalarına yardımcı olmak için en fazla risk altında olan insanlarla birlikte çalışmayı içeriyor.”



Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Kreatin takviyeleri yakın zamana kadar neredeyse sadece performansı artırmak ve kas kütlesini kazanmak isteyen sporcular ve vücut geliştiriciler tarafından kullanılıyordu. Ancak artık şaşırtıcı hızda büyüyen bir pazar var: Orta yaşlı kadınlar.

Dwayne "The Rock" Johnson hâlâ protein karışımını "hacim kazanmak" için kullanırken, Ivanka Trump bu yıl sabah smoothie'siyle birlikte bir doz aldığını açıkladı.

TikTok'taki fitness fenomenlerinden sağlık uzmanlarına kadar, bu tebeşirimsi toz artık kadınlar için bir dizi faydasıyla lanse ediliyor. Peki, kreatin tam olarak ne ve bilim bu trendi destekliyor mu?

Midland Health'te doktor ve direktör olan Dr. Rupa Parmar, The Independent'a "Kreatin üç amino asitten (arjinin, glisin ve metiyonin) elde edilen doğal bir bileşik" diye konuştu.

Enerji üretimi için esasen kaslarımızda depolanır.

Kırmızı et ve balık gibi gıdalardan az miktarda alınsa da vücudumuz da her gün yaklaşık 1 gram üretir.

Rupar, çoğu kadının gıdalardan günde önerilen 3 ila 5 gramı almadığını ve takviyenin yardımcı olabileceğini söyledi.

"Kadınlar doğal olarak erkeklerden çok daha düşük kreatin depolarına sahip ve kreaatin genellikle beslenmelerinde daha az yer alıyor. Dolayısıyla seviyelerini artırmak için kreatin almaktan daha fazla fayda görebilirler" diye ekledi.

Kreatinin bir takviye olarak yükselişi 1992'de Britanyalı kısa mesafe koşucusu Linford Christie ve engelli koşucu Sally Gunnell'in Barselona Olimpiyatları'nda altın madalya kazanmasıyla başlamıştı.

Parlak fitness dergileri onu bir "buluş" diye nitelendirmeye başlamıştı: Fortune dergisindeki 1998 tarihli bir makale bileşiği "doğanın steroidi" diye adlandırmış, Los Angeles Times da "Güç tozu" diye manşet atmıştı.

Başlangıçta büyük oranda kas geliştirme ve antrenman sonrası toparlanmaya faydalarıyla ünlense de araştırmalar kreatinin faydalarının spor salonunun ötesine uzanabileceğini gösteriyor.

Kreatin hafıza, beyin sağlığı, depresyon tedavisi ve enerji artışıyla ilişkilendiriliyor.

Rupar, "Bu madde beyin sağlığını bile destekleyebilir. Bilişsel işlevi iyileştirmeye ve yaşlandıkça bir miktar koruma sağlamaya yardımcı olduğunu öne süren çalışmalar var" dedi.

Kansas Üniversitesi Tıp Merkezi tarafından Alzheimer hastaları üzerinde yapılan bir ön çalışmada, kreatin takviyelerinin hafızayı ve yürütme işlevini geliştirebileceği bulundu. Kreatin hormonal dalgalanmalara da iyi gelebilir.

Rupar sözlerine şöyle devam etti:

Kreatin, özellikle kendinizi daha yorgun hissettiğinizde, istikrarlı enerji seviyelerini destekleyerek regl döneminizdeki yorgunluğu hafifletmeye yardımcı olabilir.

Adet döngüsünü düzenleyen hormonlar olan östrojen ve progesteron, vücudun kreatini nasıl ürettiğini ve kullandığını etkiliyor.

Rupar, "Adet döngüsü sırasında kreatin seviyeleri değişebilir ve takviyeler, özellikle östrojen düşük olduğunda, enerji ve kas fonksiyonunu daha istikrarlı tutabilir" dedi.

Menopoza yaklaşan veya menopoza giren kadınlar için kreatin, özellikle direnç antrenmanıyla birleştirildiğinde kas kütlesi, gücü ve kemik yoğunluğundaki düşüşleri önlemeye yardımcı olabileceğinden özellikle umut verici görünüyor.

12 aylık bir çalışmada, kreatinin menopoza girmiş 47 kadında kemik mineral yoğunluğu kaybını azalttığı bulundu.

Tüm potansiyel avantajlarına rağmen, kreatinin dezavantajları da var.

En yaygın şikayetlerden biri şişkinlik: Kasları doyurduğu için su tutulmasına neden olabilir, bu da bazen şişkinlik hissine ve su ağırlığından dolayı tartıda birkaç kilo fazlalığa yol açar.

Yine de çalışmalar, önerilen dozlarda alındığında kreatinin çoğu sağlıklı yetişkin için güvenli olduğunu defalarca gösterdi.

Uzmanlar, özellikle böbrek rahatsızlığı olanlar veya ilaç kullananların başlamadan önce bir sağlık uzmanına danışmasını tavsiye ediyor.

Independent Türkçe