Mısır’da nükleer santral konusunda daha kapsamlı bir yol izleniyor

Rosatom’a ilk elektrik santrali için ruhsat verildi.

Mısır ve Rusya liderleri, ed-Daba nükleer santralinin inşaası için Kahire’de anlaşma imzalandı. (Arşiv)
Mısır ve Rusya liderleri, ed-Daba nükleer santralinin inşaası için Kahire’de anlaşma imzalandı. (Arşiv)
TT

Mısır’da nükleer santral konusunda daha kapsamlı bir yol izleniyor

Mısır ve Rusya liderleri, ed-Daba nükleer santralinin inşaası için Kahire’de anlaşma imzalandı. (Arşiv)
Mısır ve Rusya liderleri, ed-Daba nükleer santralinin inşaası için Kahire’de anlaşma imzalandı. (Arşiv)

Rus şirketi Rosatom, Mısır ed-Daba nükleer santralinde ilk nükleer üniteyi inşa etme ruhsatının verilmesini ‘önemli bir adım’ olarak nitelendirirken bunun inşaat çalışmalarının başlamasının önünü açtığını vurguladı. Ed-Daba, Mısır tarafından inşaatı başlatılan ilk nükleer santral olma özelliğini taşıyor. Santral, başkent Kahire’nin yaklaşık 300 km kuzeybatısında, Akdeniz kıyısındaki Mersa Matruh şehrinde inşa ediliyor. Mısır Nükleer ve Radyolojik Düzenleme Kurumu (ENRRA) iki gün önce, ed-Daba nükleer santralinde ilk elektrik ünitesinin inşası için onay verdi.
Rus devletine bağlı nükleer enerji şirketi Rosatom’un Genel Müdürü Alexey Likhachev dün şu açıklamada bulundu:
“Ed-Daba nükleer santrali, Afrika Kıtası’nda neslinin ilk örneği olacak. Ayrıca ülkeye, bölgedeki teknolojik önderliğini güçlendirmesi için de bir temel sağlayacak.”
Mısır, Rusya ile iş birliği içinde, her biri bin 200 megavat kapasiteli 4 nükleer reaktörden oluşan ve toplam 4 bin 800 megavat güç sağlayacak ed-Daba santralini inşa ediyor. Rosatom’a bağlı mühendislik birimi Atomstroyexport’ta Nükleer Santraller İnşaatı Projeleri Yönetimi’nde Başkan Yardımcısı Alexander Korchagin açıklamasında şunları söyledi:
“Ruhsat belgelerini hazırlarken harika bir iş çıkardık. Bu da doğal olarak, Mısır düzenleyici otoritesi tarafından bir inşaat ruhsatı verilmesiyle sonuçlandı. Şimdi bizi, ilk güç ünitesinde beton dökümünün başlaması ve inşa sürecinin aktif aşamasına geçiş dahil olmak üzere başka iddialı görevler bekliyor.”
Kahire ile Moskova arasında 2017 yılında ed-Daba nükleer santralinin kurulması için bir anlaşmaya varıldı. İmzalanan anlaşmalar, Rusya’nın tesisin inşası için faaliyete geçmesini, tesisin işletilmesi süresince nükleer yakıt tedariki sağlamasını, santralin faaliyete geçtiği ilk 10 yıl boyunca işletme ve bakımına destek olmasını ve Rus tarafının kullanılmış nükleer yakıtı depolamak üzere bir tesis inşa etmesini içeriyordu. Mısırlı yetkililere göre nükleer santralin ilk kısmının ve deneme süresinin 2026 yılına kadar tamamlanması bekleniyor.



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.