Filistin’den Mescid-i Aksa için seferberlik çağrıları

Yahudilerin Babu’r-Rahme’de ibadet etme planlarına karşı mücadele amacıyla Filistin’den Mescid-i Aksa için seferberlik çağrıları yapıldı

İsrail güvenlik görevlilerinin Mescid-i Aksa yakınlarında 5 Mayıs’ta çekilen bir fotoğrafı (Reuters)
İsrail güvenlik görevlilerinin Mescid-i Aksa yakınlarında 5 Mayıs’ta çekilen bir fotoğrafı (Reuters)
TT

Filistin’den Mescid-i Aksa için seferberlik çağrıları

İsrail güvenlik görevlilerinin Mescid-i Aksa yakınlarında 5 Mayıs’ta çekilen bir fotoğrafı (Reuters)
İsrail güvenlik görevlilerinin Mescid-i Aksa yakınlarında 5 Mayıs’ta çekilen bir fotoğrafı (Reuters)

Radikal Siyonist Yahudilerin bugün (Pazar) Mescid-i Aksa’daki Babu’r-Rahme’ye baskın yaparak içerisinde ibadet etme çağrıları, Kudüs’te ve diğer bölgelerde, nispeten hakim olan sakin durum için tehdit oluşturuyor.
Söz konusu sakinlik durumu, İsrail’in Batı Şeria’ya saldırıları, toplu katliamları ve tutuklamalarının, Filistinliler tarafından operasyonlarla karşılık verilmesi ile noktalanmasının ardından sağlanmıştı.
Radikal Siyonist Tapınak grupları, Yahudilere pazar günü Babu’r-Rahme’de ibadet etmeleri çağrısında bulunurken, Kudüs’teki din adamları, partiler, aktivistler ve yetkililer de Filistinlilere Mescid-i Aksa Külliyesi’ni koruma çağrısında bulundular.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın Din İşleri ve İslami İlişkilerden Sorumlu Danışmanı Mahmud el-Hebbaş, Siyonist yerleşimci grupların Mescid-i Aksa’daki Babu’r-Rahme’nin kutsallığını ihlal etme ve pazar günleri bölgede Talmud ayini yapma planlarına ve niyetlerine karşı uyarıda bulundu.
Hebbaş yaptığı açıklamada, bunun bir savaş ilanı, Mescid-i Aksa’ya yönelik aleni bir saldırı ve dünyadaki milyonlarca Müslümanın değerlerine hakaret olarak değerlendirdi. Mescid-i Aksa’ya ulaşabilen herkesi önümüzdeki günlerde oradaki varlıklarını artırma, yerleşimcilerin canice girişimlerini püskürtme ve Mescid-i Aksa’nın içine ve avlularına saygısızlık edilmesine engel olma çağrısında bulundu.
Hebbaş açıklamasında “Bu tür girişimler, bölgeyi ve dünyayı bitmeyecek bir din savaşına sürükleyecektir. Bedeli ve gerektirdiği fedakarlıklar ne olursa olsun, mübarek Mescid-i Aksa’dan küçücük bir taş bile alma girişimi, Filistin halkı ve liderliği tarafından kabul edilmeyecektir” dedi.
Kudüs’teki dini mercilerden İslami Vakıflar, Din İşleri ve Kutsal Mekanlar Meclisi dün yayınladığı bir bildiride, Mescid-i Aksa’nın ibadet alanlarından Babu’r-Rahme’de ibadet etmek ve pazar gününden itibaren Talmud ayinlerini gerçekleştirmek üzere radikal Yahudi gruplar tarafından yapılan son kışkırtıcı çağrılara karşı uyarda bulunuldu. Bildiride “Yerin altında ve üstünde 144 dönümlük alanı, tüm ibadet yerleri, avluları, duvarları ve yolları ile mübarek Mescid-i Aksa, bölünemez ve paylaşılamaz. Yalnızca Müslümanların hakkıdır” ifadelerine yer verildi.
Konsey, işgal hükümeti ve polisinin amacı çatışma çıkarmak ve bölgeyi ateşe vermek olan bu kışkırtıcı çağrıların arkasında sürüklenmesine karşı uyarıda bulundu. Bu çağrıların durdurulması ve frenlenmesi gerektiğine yönelik çağrıda bulundu. Bununla ilgili olarak “Bu aşırılıkçı kışkırtıcı çağrıların arkasında sürüklenmek, bölgeyi akıl almaz sonuçları olan bir din savaşına götürecektir. Bunun sonuçlarına İsrail katlanacaktır. Kudüs, Filistin ve tüm Müslümanlar camilerini savunmaktan çekinmeyeceklerdir” ifadelerini kullandı.
Filistinliler Babu’r-Rahme’yi 22 Şubat 2019’da yeniden açmayı başardılar. Ardından 16 yıl önce kapatılan Bab er-Rahme ibadet alanını da açabildiler.
Yahudilerin Mescid-i Aksa konusunda gerilimi artırması, Filistinlilerin İsrail’i cami ile ilgili olarak statükoyu değiştirmeye çalışmakla suçladığı bir zamanda geldi.
“Statüko Anlaşması” olarak adlandırılan, kutsallar hakkındaki İsrail-Ürdün anlaşması, Yahudilik, Hıristiyanlık ve diğer dinlerden sınırlı sayıda ziyaretçinin, herhangi bir dini tezahür olmadan, dini ayin gerçekleştirilmeden Mescid-i Aksa’yı ziyaret etmelerini şart koşuyor.
İsrail bu anlaşmayı sürdürdüğünü söylüyor ancak Filistinliler ve Ürdünlüler, Mescid-i Aksa’ya yönelik saldırıların artmasının ve yayılmasının sistematik hale geldiğini ve çok ileri gittiğini söylüyor. Bu saldırılar, yaklaşık 30 yıl önce el-Halil’deki İbrahimi Camii’nde yaşananlara benzer şekilde, camiyi zaman ve mekanda bölecek bir emrivakiyi empoze etmeyi amaçlıyor.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.