Tarihi köprü savunulunca Jeff Bezos'un 500 milyon dolarlık süper yatı tersanede "mahsur kaldı"

128 metrelik yelkenli yat Y721, Oceanco tarafından Rotterdam'da inşa ediliyor

"De Hef" olarak da bilinen Koningshaven köprüsü, 1993'ten bu yana kullanılmıyor (AFP)
"De Hef" olarak da bilinen Koningshaven köprüsü, 1993'ten bu yana kullanılmıyor (AFP)
TT

Tarihi köprü savunulunca Jeff Bezos'un 500 milyon dolarlık süper yatı tersanede "mahsur kaldı"

"De Hef" olarak da bilinen Koningshaven köprüsü, 1993'ten bu yana kullanılmıyor (AFP)
"De Hef" olarak da bilinen Koningshaven köprüsü, 1993'ten bu yana kullanılmıyor (AFP)

Bir habere göre, Jeff Bezos'un 500 milyon dolarlık süper yatı, kamuoyunda oluşan tepkiler ve yumurta atma protestosu tehditleri sonrasında, Hollandalı üretici firmanın tarihi Rotterdam köprüsünün sökümüne karşı karar vermesinin ardından mahsur kaldı.
Amazon'un milyarder kurucusu, Y721 adlı 128 metrelik kocaman yelkenli yatı tersanesinden okyanusa ulaşabilsin diye, artık kullanılmayan Koningshavenbrug'un orta bölümünün kaldırılması için ödeme yapmayı teklif etmişti.
Şu anda dünyanın ikinci en büyüğü olan yat, tadilat yapılmadan "De Hef" köprüsünün altından geçemiyor. Ancak Hollanda'daki haber ajansı Trouw'a göre bu plan, eleştirilerin ardından üretici firma Oceanco tarafından artık iptal edildi.
Şubat ayında Oceanco'nun, en son 2017'de yenilenen ve geçmişi 1878'e dayanan köprüyü geçici olarak kaldırmasını şehir yönetiminden istediği açıklanmıştı.
The Independent'ta yer alan habere göre yenileme projesini yöneten Marcel Walravens, gemiyi kısmen yapıp inşaatı başka yerde tamamlamanın "pratik olmadığını" RTV'ye söyledi:
"Bir yerde büyük bir iş yapıyorsanız, tüm araç gereciniz orada olsun istersiniz. Aksi takdirde sürekli gidip gelmeniz gerekir. Ayrıca bu o kadar büyük bir proje ki bu işin bitirileceği yer neredeyse hiç yok."

(YouTube/DutchYachting)
Walravens şöyle ekledi:
"Ekonomik perspektiften ve istihdamın sürdürülmesi açısından, belediye bunu çok önemli bir proje olarak görüyor. Rotterdam, Avrupa'nın deniz başkenti de ilan edildi."
Rotterdam'daki tarih grupları çalışmalara karşı çıkarken binlerce Facebook kullanıcısı, bir dilekçe imzalayarak şehirden okyanusun açıklarına doğru ilerlediği sırada yata yumurta atacaklarına dair söz vermişti.
Etkinliğin organizatörü Pablo Strörmann sosyal medya platformunda şunları yazmıştı:
"Tüm Rotterdamlıları yanlarına bir kutu çürük yumurta almaya çağırıyoruz ve onları, Rotterdam'daki Hef'ten geçerken Jeff'in süper yatına topluca atalım."
Şimdi NL Times'ın Trouw'dan aktardığına göre, Oceanco, "mevcut lojistik planlarını iptal ettiği bilgisini belediyeye iletti."
DutchNews.nl'ye göre Trouw, şirketteki çalışanların "tehdit altında hissettiğini ve şirketin zarar görmekten korktuğunu" aktardı.
Yatın şimdi şantiyeden açık sulara nasıl taşınacağı belirsiz.
The Independent yorum yapmaları için Bezos ve Oceanco'ya ulaşsa da henüz yanıt alamadı.
 



Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Otizmde devrim niteliğinde gelişme

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Araştırmacılar, otizmin 4 alt tipini keşfederek bu genetik durumun altında yatan biyolojiyi anlamaya yönelik "dönüştürücü bir adım" attı.

Princeton Üniversitesi ve Simons Vakfı'ndan bilim insanları, otizm kohort çalışması SPARK'taki 5 bin çocuğun verilerini analiz ederek bireyleri özellik kombinasyonlarına göre gruplandırdı.

Araştırmacılar belirli özelliklerle ilgili genetik bağlantılar aramak yerine, sosyal etkileşimlerden tekrarlayan davranışlara ve gelişimsel kilometre taşlarına kadar 230'dan fazla özelliği her bir kişide değerlendirdi.

Bu analiz sayesinde otizmin farklı genetik varyasyon modellerine sahip 4 alt tipini tanımlamayı başardılar.

Flatiron Enstitüsü'nde yardımcı araştırmacı bilim insanı ve çalışmanın ortak başyazarı Natalie Sauerwald, "Otizmin tek bir biyolojik hikayesi değil, birden fazla farklı anlatısı olduğunu görüyoruz" diyor.

Bu, geçmişteki genetik çalışmaların neden genellikle yetersiz kaldığını açıklamaya katkı sağlıyor; aslında birbirine karışmış birden fazla farklı bulmacaya baktığımızı fark etmeden bir yapbozu çözmeye çalışıyorduk. Bireyleri ilk başta alt tiplere ayırana kadar resmin tamamını, genetik örüntüleri göremedik.

Bu 4 alt tip Sosyal ve Davranışsal Zorluklar, Gelişimsel Gecikmeyle Birlikte Karma OSB (Otizm Spektrum Bozukluğu), Orta Derecede Zorluklar ve Geniş Çaplı Etkilenme olarak belirlendi.

İlk tip, otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda gelişimsel kilometre taşlarına ulaşan fakat genellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, anksiyete veya depresyon gibi eşlik eden sorunlar yaşayan çocukları kapsıyor.

İkinci tipte gelişimsel kilometre taşlarına ulaşmada gecikme görülürken eşlik eden rahatsızlıklara dair herhangi bir belirtiye rastlanmıyor.

Üçüncü tip olan Orta Derecede Zorluklar'da otizmle ilgili temel davranışlar olsa da diğer gruplar kadar güçlü değil. Otizmi olmayan çocuklarla benzer bir hızda kilometre taşlarına ulaşıyor ve eşlik eden rahatsızlıklar görülmüyor.

4. tipte en uç ve geniş kapsamlı zorluklar yaşanıyor.

Katılımcıların yüzde 37'sinin yer aldığı birinci ve yüzde 34'ünün bulunduğu üçüncü tip en yaygın gruplar. Yüzde 19'unu içeren ikinci ve yüzde 10'unun olduğu 4. tiplerse en nadir olanlar. 

Bulgular, genetik farklılıkların "yüzeyde benzeyen klinik görünümlerin ardındaki farklı mekanizmalara işaret ettiğini" vurguluyor.

Örneğin hem Geniş Çaplı Etkilenme hem de Karma OSB gruplarındaki çocuklar gelişimsel gecikme ve zihinsel engellilik gibi bazı önemli özellikleri paylaşıyor. Ancak ilk grupta, ebeveynlerden geçmeyen de novo mutasyonların en yüksek oranı görülürken, ikinci grubun nadir kalıtsal genetik varyantları taşıma olasılığı daha fazla.

Bulgular otizmin sadece 4 alt tipi olduğu anlamına gelmiyor; en az 4 tane bulunduğunu ve bunların hem klinik seviyede hem de genom düzeyinde araştırmalar için anlamlı olduğunu gösteren veri odaklı bir çerçevenin keşfedilmesini sağlıyor.

Otizmle mücadele eden ailelerin, çocuklarının hangi otizm alt tipine sahip olduğunu bilmesi yeni bir netlik, kişiye özel bakım, destek ve topluluk imkanı sunabilir.

Independent Türkçe