Esed, savaş sürecinde ilk kez Halep’i ziyaret etti

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in dün, Halep’te büyük bir elektrik santralini ziyaret etti. (Suriye Devlet Başkanlığı/AP)
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in dün, Halep’te büyük bir elektrik santralini ziyaret etti. (Suriye Devlet Başkanlığı/AP)
TT

Esed, savaş sürecinde ilk kez Halep’i ziyaret etti

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in dün, Halep’te büyük bir elektrik santralini ziyaret etti. (Suriye Devlet Başkanlığı/AP)
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in dün, Halep’te büyük bir elektrik santralini ziyaret etti. (Suriye Devlet Başkanlığı/AP)

Suriye Devlet Başkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre Devlet Başkanı Beşşar Esed dün, 11 yıldan uzun bir süredir devam eden çatışmanın patlak vermesinden bu yana ilk kez ülkenin kuzeyindeki Halep’i ziyaret etti. Büyük bir elektrik santralini ve bir su pompalama istasyonunu teftiş etti.
Suriye Devlet Başkanlığı’nın Telegram hesabında, Esed’in Halep kırsalındaki Tel Hasil’deki su pompa istasyonundaki işçilerin ve teknisyenlerin, Queiq Nehri’ni beslemek ve nehirdeki su akışı ve Halep şehrinin mahalleleri ve sokakları arasındaki su akışını sağlamak için, Handarat'taki şelale alanına daimi su pompalanmasını başlatma törenine katıldığını bildirildi. Devlet Başkanlığı, bu suyun Halep’ten akarak şehrin güney ovalarında yaklaşık 8 bin 500 hektarlık tarım arazisini sulayacağını açıkladı.
Başkanlık, Esed’in Halep’in tarım ovalarında sulama sisteminin önemli bir parçası olduğu için su pompalama istasyonun tüm motorlarının bakımının yapılmasının ve daha geniş tarım arazilerinin sulanması için istasyondaki diğer iki motorun bakımının hızlandırılmasının önemine dikkat çektiğini bildirdi. Ayrıca sanayi şehri Şeyh Neccar’daki fabrikalara ve atölyelere yeterli miktarda su sağlamaya devam edilmesinin önemini vurguladığını aktardı.
Esed, Halep’in tarım ovalarını sulamak üzere başlatılan proje kapsamında, 2008 yılında Tel Hasil istasyonunu açmıştı. Ancak 2012 yılında güvenlik güçleri ve silahlı muhalif gruplar arasındaki çatışmalar sırasında istasyon hizmet dışı bırakıldı.
AFP’ye göre Suriye Devlet Başkanlığı tarafından yayınlanan bir videoda Esed, istasyon çalışanlarına hitaben şunları söyledi:
“Halep valiliği ve özellikle şehir bölgesi, diğer tüm valiliklerden farklı şekilde acı çekti. Hiçbir büyükşehir su, elektrik, hizmet, füzeler, yıkım ve terör açısından Halep kadar sıkıntıya sahne olmadı. Bu başarıda en büyük pay Halep Valiliği ve Halep şehrinin hakkıdır.”
Söz konusu proje ile Suriye’deki ana istasyonlardan olan şebekenin onarılması ve yeniden çalıştırılması, Halep ve kırsal bölgelerine elektrik sağlanması hedefleniyor.  
Bu  Esed’in, 2012 yılından bu yana çoğunluğu hükümet kontrolünde olmayan bölgeye ilk ziyareti oldu. Geçtiğimiz yıllarda hükümet güçleri, muhalif gruplara ve DEAŞ’a karşı verilen yoğun savaşların ardından, Halep’in çoğu bölgesinin kontrolünü kademeli olarak yeniden ele geçirdi.
AFP’ye göre Suriye’nin ekonomik başkenti olan Halep’in kontrolü için verilen mücadele, Rus destekli hükümet güçlerinin hükümet güçlerinin en belirgin zaferi ayrıca 2012-2016 yılları arasında şehrin doğu mahallelerini kontrol eden muhalif grupların aldığı en büyük yenilgi olarak kabul ediliyor.
Suriye hükümeti henüz valiliğin tamamını geri alamadı. Özellikle, kontrolün Suriye grupları arasında bölündüğü Türkiye sınır şeridi ele geçirilmedi. Diğer yandan Heyetu Tahriru’ş Şam (HTŞ) da batı kırsalındaki sınırlı alanları kontrol ediyor.
Başkanlığa göre, bakım çalışmalarından sonra istasyonun 5’inci kısmının çalışmaya başlatılmasıyla, Halep’te elektrik enerjisi sağlamak üzere 200 megavat üretimde bulunulacak.
Suriye ordusu, 2014 yılında bölgeyi ele geçiren DEAŞ ile yapılan savaşların ardından 2016 yılında istasyonun kontrolünü geri aldı.
Halep Genel Elektirik Şirketi, Şubat 2021’de İran desteğiyle bir bakım projesinin başladığını duyurdu. Şam ve Tahran, Eylül 2017’de  Halep istasyonunun bakımının yanı sıra Lazkiye’de bir elektrik santralinin kurulmasını ve diğer bölgelerde elektrik sektörlerinin bakım ve rehabilitasyonunu içeren, elektrik sektörü alanında iş birliği üzerine bir mutabakat zaptı imzaladı.



Netanyahu’dan Gazze Şeridi'ni tamamen işgal etme tehdidi... ‘Stratejik tuzak’ uyarıları arasında yeni bir iddia

Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)
TT

Netanyahu’dan Gazze Şeridi'ni tamamen işgal etme tehdidi... ‘Stratejik tuzak’ uyarıları arasında yeni bir iddia

Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)

Gazze Şeridi'ne karadan ve havadan yardım girişine izin verilmesine yönelik ani kararın ardındaki nedenlere ilişkin açıklamalar farklılık gösterse de, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu kararını verdi. Netanyahu, yaklaşık iki milyon Filistinlinin hayatını tehdit eden kıtlık uyarıları üzerine, savaşı durdurmak ve daha fazla yardımın girmesine izin vermek için, Gazze Şeridi'nin tamamını işgal etmeyi hedefleyen bir plan benimsedi.

İsrail medyası, Netanyahu'nun konuyla ilgili bir karar almak üzere bugün hükümetiyle bir toplantı yapacağını ve ayrıca ‘savaşın üç hedefini nasıl gerçekleştireceği’ konusunda orduya talimat vermek üzere güvenlik kabinesini toplayacağını bildirdi.

İsrail Başbakanı, ‘birlikte durmaya ve birlikte savaşmaya devam ederek savaşın tüm hedeflerini gerçekleştirmenin... düşmanı yenmenin, esirleri kurtarmanın ve Gazze Şeridi'nin bundan sonra İsrail için herhangi bir tehdit oluşturmamasını sağlamanın’ gerekliliğini vurguladı.

Netanyahu üzerindeki baskı artıyor

Analistler, Netanyahu'nun askeri gerginliği artırma eğiliminin, savaşın ilan edilen hedeflerine ulaşmak için belirli bir vizyonun olmadığına ve kararsızlığa işaret ettiğini düşünüyor. Bazı analistler ise Filistinli grupların son günlerde Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli esirlerin görüntülerini yayınlamasının ve bu esirlerden birinin kendi mezarını kazdığını söylemesinin, özellikle de aşırı sağcı bazı bakanların Gazze Şeridi'ne yardım girişine izin verdiği için onu eleştirmelerinin ardından, Başbakan üzerindeki baskıyı artırmış olabileceğini düşünüyor. Bunların başında elbette Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich geliyor. Onlar söz konusu kararı Hamas’a bir hediye olarak nitelendirdiler ve böyle bir karar alınmaması gerektiğini ifade ettiler.

Ancak askeri gerilimin ardındaki gerçek neden ne olursa olsun, yerel medya İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in bu öneriye karşı çıktığını bildirdi. Yisrael Hayom gazetesi, ordudaki önemli bir kaynaktan, Genelkurmay Başkanı'nın Gazze Şeridi'nin tamamen işgal edilmesine karşı çıktığını ve bunu ‘stratejik bir tuzak’ olarak gördüğünü aktardı.

İsrail Yayın Kurumu da güvenlik güçlerinin, esirlerin zarar görmesinden endişe duydukları için ordunun daha önce faaliyet göstermediği bölgelerde çatışmanın genişlemesine karşı çıktıklarını belirtti. Ancak Netanyahu'nun isteği tartışmaya açık olmayan bir şekilde kesin görünüyor. Yerel basında yer alan haberlere göre Netanyahu, Zamir'e “Eğer bu sana uymuyorsa, görevinden istifa etmelisin” şeklinde kesin bir mesaj gönderdi. Bu durum, birkaç saat içinde yapılacak toplantı öncesinde siyasi ve güvenlik düzeylerinde derin anlaşmazlıklar ve bölünmeler olduğunu gösteriyor.

İsrail'in en etkili gazetecilerinden ve karar alma çevrelerine yakın isimlerden Amit Segal, Başbakanlık Ofisi’nden bir kaynağın “Karar verildi... Gazze Şeridi'ni işgal edeceğiz” dediğini aktardı.

dfrgty
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırıları sonucu yükselen dumanlar (Reuters)

Segal'ın aktardığına göre yetkili, “Hamas, tam bir teslimiyet olmadan esirleri serbest bırakmayacak. Şimdi harekete geçmezsek esirler açlıktan ölecek ve Gazze Şeridi Hamas’ın kontrolü altında kalacak” ifadelerini kullandı.

Şarku’l Avsat’ın Jerusalem Post’tan aktardığına göre, savaşın genişlemesi, halihazırda Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 75'ini kontrol eden ordunun geri kalan bölgeleri de kontrol altına almasına ve esirlerin tutulduğu düşünülen yerlerde operasyonlar düzenlemesine yol açacak.

İsrail ordusu uyarıyor

New York Post gazetesine göre İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin tamamen işgal edilmesinin, yoğun nüfuslu sivil bölgelerde ve çatışmalardan etkilenmemiş az sayıdaki şehirde askeri varlığın sürdürülmesinin, Hamas hareketinin kalan hücrelerini aramak ve yerlerini belirlemek için yıllar alacağı konusunda uyarıda bulundu.

Böyle bir adım, esirlerin hayatını tehlikeye atabilir. Çünkü son zamanlarda Hamas'ın üyelerine, ellerinde bulunan esirleri İsrail askerleri yaklaşırsa öldürme emri verdiği yönünde haberler çıktı.

Bu gelişmeler ve görüş ayrılıkları, Netanyahu'yu sert bir şekilde eleştirmesiyle tanınan Başsavcı Gali Baharav-Miara'nın görevden alınması için oybirliğiyle alınan kararın ve İsrail Yüksek Mahkemesi'nin bu kararı daha sonra dondurmasının ardından, siyasi ve hukuki bir krizin ortasında geliyor.

sdfrgty
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırıları sonucu meydana gelen yıkımdan (AP)

Diğer yandan Knesset Dışişleri ve Savunma Komitesi, Komite Başkanı Yuli Edelstein'in görevden alınmasına ilişkin kararı onayladı. Bu karar, Netanyahu'nun hükümette kalması için bunu şart koşan Haredi (Ultra-Ortodoks Yahudi) partilerinin talebine yanıt olarak alındı. Edelstein, zorunlu askerlikle ilgili bir yasa tasarısı sunmakta ısrarcıydı ve bu partiler bunu şiddetle reddediyordu.

Netanyahu’nun son açıklamalarının, Hamas’a baskıyı artırarak hareketi yeniden müzakere sürecine çekmeye ve bazı taleplerinden vazgeçirmeye yönelik bir hamle olabileceği yorumları yapılırken, çok sayıda uzman İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nde askeri operasyonlarını daha da yoğunlaştırma kapasitesini sorguluyor. Savaşın 23’üncü ayına yaklaşılmasına rağmen Netanyahu’nun hedeflerinin hâlâ hayata geçirilememiş olması, bu kapasiteye dair soru işaretlerini artırıyor.