Depresyon ve demans tedavisinde yeni umut: Gözleri elektrikle uyarmak

Böyle bir yöntem, prefrontal korteksin derin beyin uyarımı gibi invazif tekniklerden daha iyi olabilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Depresyon ve demans tedavisinde yeni umut: Gözleri elektrikle uyarmak

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

The Independent'ta yer alan habere göre yeni bir araştırmada, gözü elektrikle uyarmayı içeren yeni yöntemin hayvan modellerinde depresyon benzeri semptomları hafiflettiği ve bilişsel işlevi iyileştirdiği ortaya kondu.
Yakın zamanda Brain Stimulation ve The Annals of the New York Academy of Sciences akademik dergilerinde yayımlanan bulgular, demans ve depresyon gibi nöropsikiyatrik hastalıkların tedavisinde alternatif yollara ön ayak olabilir.
Önceki çalışmalar, hayvanların beyinlerindeki prefrontal korteksin derin beyin uyarımının depresif semptomları hafifletebileceğini ve hafıza işlevini iyileştirebileceğini gösterdi.
Ancak araştırmacılar, bu tür invazif tekniklerin beyne elektrot yerleştirmek için ameliyat gerektirdiğini, bunun da enfeksiyonlar ve diğer ameliyat sonrası komplikasyonlar gibi önemli yan etkilere yol açabileceğine dikkat çekti.
Fakat şimdi, Hong Kong Üniversitesi (HKUMed) ve Hong Kong Şehir Üniversitesi'nden (CityU) isimlerin de aralarında bulunduğu bilim insanları, gözün kornea yüzeyini uyaran bir tekniğin invazif olmayabileceğini ve bir hayvan modeli çalışmasında stres hormonlarını azaltarak "dikkate değer" antidepresan benzeri etkilere de yol açtığını söyledi.
Bu teknik, beynin öğrenme ve hafızayla ilgili bölgesi olan hipokampüsteki hücrelerin gelişimi ve büyümesinde rol oynayan genlerin dışavurumunu sağladı.
Araştırmacılar, invazif olmayan uyarım yönteminin farelerde hafıza performansını da önemli ölçüde iyileştirdiğini ve Alzheimer hastalığının ayırt edici özelliklerinden biri olan hipokampüsteki beta–amiloid birikintilerini azalttığını söyledi.
Çalışmalardan birinde bilim insanları, "Genel bulgular, TES'in (transkorneal elektrik uyarımı) antidepresan benzeri etkilerinin olası nöroplastisite mekanizmasını ortaya koyuyor" diye yazdı.
Araştırmanın ortak yazarlarından Leanne Chan Lai-hang, başlangıçta göz hastalıklarını tedavi etmek için geliştirilen ve invazif olmayan bir yöntem olan TES'in nöropsikiyatrik rahatsızlıkları tedavi etmekte uygulanabilmesinin "büyük bir bilimsel atılım" olacağına dikkat çekti.
Çalışmanın bir başka ortak yazarı Dr. Chan Ying-shing ise "Bu araştırma bulguları, tedaviye dirençli depresyon ve demanstan mustarip hastalar için yeni tedaviler geliştirmekte yeni terepötik fırsatların önünü açıyor. Bununla birlikte, etkili ve güvenli olduğunu doğrulamak için klinik araştırmaların yapılması gerekiyor" dedi.
Bilim insanları çalışmada, "Genel olarak, bu bulgular TES'in bilişsel işlev bozukluğu için olası bir tedavi olarak daha fazla araştırılmasını ve diğer demans modellerindeki TES etkilerinin mekanik çalışmalarını destekliyor" diye yazdı.



Son sezonu çekilen Stranger Things'in yıldızlarından duygu dolu paylaşımlar

Millie Bobby Brown, Finn Wolfhard ve Noah Schnapp, Stranger Things'e veda ediyor (Netflix)
Millie Bobby Brown, Finn Wolfhard ve Noah Schnapp, Stranger Things'e veda ediyor (Netflix)
TT

Son sezonu çekilen Stranger Things'in yıldızlarından duygu dolu paylaşımlar

Millie Bobby Brown, Finn Wolfhard ve Noah Schnapp, Stranger Things'e veda ediyor (Netflix)
Millie Bobby Brown, Finn Wolfhard ve Noah Schnapp, Stranger Things'e veda ediyor (Netflix)

Stranger Things'in yıldızları Millie Bobby Brown, Noah Schnapp ve Finn Wolfhard dizinin sona ermesinin yasını tutuyor ve her biri oyuncu kadrosuna ve ekibe yönelik içten övgülerini paylaşıyor.

Netflix'in sevilen dizisinin 5. ve son sezon çekimleri 20 Aralık Cuma günü tamamlandı. Son sezonun 2025'te izleyiciyle buluşması planlanıyor.

20 yaşındaki Brown, Instagram'da paylaştığı bir videoda gözyaşları içinde, "Mezuniyetin rahatlama getirmesi, öğretmenleri ve sınıf arkadaşlarını geride bıraktığınız için mutlu olmanız gerekmez mi? Benim için öyle değil" diyor.

Sizlerden ayrılmaya hiç hazır değilim. Her birinizi çok seviyorum ve bir aile olarak birlikte yarattığımız anıları ve bağları sonsuza dek taşıyacağım.

Psişik Eleven'ı canlandıran Brown, videonun yanı sıra yıllar boyunca sette çekilmiş çeşitli fotoğraflara da yer verdi. Gönderinin açıklamasına, "Sevgilerimle, El" diye yazdı.

Çekingen Will Byers'ı canlandıran 20 yaşındaki Noah Schnapp ise Instagram'da ayrı bir veda paylaşımı yaparak şunları yazdı:

İki gün önce Will Byers olarak son sahnemi tamamladım ve çok duygusal hissediyorum. Hayatımın bu bölümünü kapatırken, tanıştığım inanılmaz kişiler ve bu 10 yıllık yolculuk boyunca öğrendiğim değerli yaşam/kariyer dersleri için sonsuza dek minnettar kalmaktan kendimi alamıyorum.

Stranger Things'i "hayat boyu süren bir rüya" diye niteleyen Schnapp, dizinin yaratıcıları Matt ve Ross Duffer'a "henüz 10 yaşında bir çocukken bana şans verdikleri ve sizin için bu kadar önemli olan bir şeyi bana emanet ettikleri" için teşekkürlerini sundu.

Schnapp ayrıca kendisinin ve rol arkadaşlarının eski ve kamera arkası görüntülerine de yer verdi.

Öte yandan Eleven'ın arkadaşından sevgilisine dönüşen Mike Wheeler'ı canlandıran 21 yaşındaki Finn Wolfhard, 5. sezonu tamamladıkları için "hâlâ şokta" olduğunu söyledi.

Instagram paylaşımında "Bir yıl boyunca çekim yaptık ve tüm arkadaşlarımı ve karakterlerimizi çok özleyeceğim" dedi.

Diziyi düşündüğümde aklıma bu ilk fotoğraf geliyor. Bir grup şapşal genç insan, havalı olduğunu düşündükleri ama aslında ne olacağına dair hiçbir fikirleri olmayan bir şey yapıyor. Hâlâ o insanlarmışız gibi hissediyorum ve bugün hâlâ onların yanında olduğum için şanslıyım. Umarım siz de bu sezonu en az benim kadar seversiniz. Gelecek yıl görüşmek üzere.

2016'dan bu yana üç genç yıldız, 22 yaşındaki Gaten Matarazzo ve 23 yaşındaki Caleb McLaughlin'le birlikte, Indiana'daki memleketlerini saran doğaüstü gizemleri araştıran bir grup arkadaş olarak Netflix dizisinde başrol oynuyor.

2022'deki 4. sezonun ardından, dizinin yıldızlarının canlandırdıkları karakterlerin yaşını geride bırakma hızına ayak uydurabilmek için son sezonda bir yıllık bir zaman atlaması yapılacağı doğrulanmıştı.

5. sezonda Joyce Byers rolüyle Winona Ryder, Jim Hopper rolüyle David Harbour, Max Mayfield rolüyle Sadie Sink, Nancy Wheeler rolüyle Natalia Dyer, Jonathan Byers rolüyle Charlie Heaton, Robin Buckley rolüyle Maya Hawke, Erica Sinclair rolüyle Priah Ferguson ve Vecna rolüyle Jamie Campbell Bower dahil tüm oyuncu kadrosu geri dönecek.

Independent Türkçe