İnsan olmayan ilk memeli çiftçi bulundu

Araştırma ekibine göre bu kemirgenler günlük kalorilerinin yüzde 20 ila 60’ını tarımdan sağlıyor

Güneydoğu cep sincabı, ABD'nin güneyindeki Alabama, Georgia ve Florida'da yaşıyor(Joseph W. Jones Ekolojik Araştırma Merkezi)
Güneydoğu cep sincabı, ABD'nin güneyindeki Alabama, Georgia ve Florida'da yaşıyor(Joseph W. Jones Ekolojik Araştırma Merkezi)
TT

İnsan olmayan ilk memeli çiftçi bulundu

Güneydoğu cep sincabı, ABD'nin güneyindeki Alabama, Georgia ve Florida'da yaşıyor(Joseph W. Jones Ekolojik Araştırma Merkezi)
Güneydoğu cep sincabı, ABD'nin güneyindeki Alabama, Georgia ve Florida'da yaşıyor(Joseph W. Jones Ekolojik Araştırma Merkezi)

ABD’li biyolog Francis Putz ve meslektaşları, insan olmayan ilk memeli çiftçiyi keşfetti.
Hakemli bilimsel dergi Current Biology’de yayımlanan yeni araştırmaya göre Latince adı Geomys pinetis olan güneydoğu cep sincapları, yeraltı tünellerinde bir çeşit tarım faaliyeti yapıyor.
Çiftçilik söz konusu olduğunda insanların memeliler arasında benzersiz olduğu düşünülüyordu. Ancak yeni araştırma insanın gıda yetiştiren tek memeli olmadığını gösteriyor.
Yaklaşık 26 santimetre boyundaki kemirgenler, çoğunlukla toprak altında bitki köklerini, gövdelerini veya yer üstündeki yabani otlarla besleniyor.
Hayatlarının çoğunu futbol sahası büyüklüğünde bir alana denk gelen uzun tüneller kazarak yalnız başlarına geçiren sincaplar, sadece ara sıra yiyecek aramak ve çiftleşmek için yer üstüne çıkıyor.
Hayvanlar, bu uzun tünelleri kazmak için çok fazla enerji harcıyor; bu da onları yırtıcılara karşı savunmasız hale getiriyor.
Florida Üniversitesi’nde görev alan Putz ve ekibi bunun nedenini öğrenmek için cep sincaplarını doğal ortamlarında gözlemlemeye karar verdi.
Tünellere hendekler kazarak kameralar yerleştiren ekip, sincapların düzenli olarak kullandıkları bölümleri fotoğrafladı.
Araştırmacılar, atıklarını belirli bölümlerde saklayan diğer sincapların aksine, G. pinetis'in tünel boyunca dışkı ve idrar bırakarak toprağı gübrelediğini tespit etti.
İncelemeler, kemirgenlerin gübreleme sayesinde tünele doğru uzayan bitki köklerini kırptığını ve bunlarla beslenirken köklerin yeniden büyümesini sağladığını ortaya koydu.
Bu sincabın çoğu zaman bitkinin tamamını tünele çekip yemediği, bazılarını köklerin yeniden büyümesi için kasıtlı olarak bıraktığı belirtildi.
Araştırma makalesinde bu sincap türünün kökleri kırpma ve gübreleme yoluyla, günlük kalorilerinin yüzde 20 ila 60’ını sağladıkları mahsulü yetiştirdikleri ifade edildi.
Putz, "Güneydoğu cep sincapları, insan olmayan ilk memeli çiftçilerdir. Tarım, karıncalar, böcekler ve termit türleri arasında bilinen bir faaliyet. Ancak diğer memelilerde görülmedi" diye konuştu:
Öte yandan tarım faaliyetinin tam olarak ne olduğu sorusu da bilim camiasının tartışmalı konularından. Örneğin, söz konusu sincapların insanın aksine bitki tohumlarını kendilerinin ekmemesi bir uzmanı şüpheye düşürdü.
Texas Üniversitesi, Austin’den evrimsel biyolog Ulrich Mueller, bu hayvanların insanlar ve mantar yetiştiren karıncalar gibi mahsullerini ekmediğini vurguladı:
"Bir şeye çiftçilik demek için bundan daha fazlasına ihtiyacımız var."
Independent Türkçe, Science.org, Science Alert, Science News



İnternet trafiğinin yarısından fazlasını botlar ele geçirdi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternet trafiğinin yarısından fazlasını botlar ele geçirdi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Yeni bir rapora göre, tüm internet trafiğinin yarısından fazlası artık botlardan oluşuyor.

Siber güvenlik firması Imperva'nın analizi, otomatik ve yapay zeka destekli botların 2024'te tüm internet trafiğinin yüzde 51'ini oluşturduğunu ve "kötü botlar" diye adlandırılan botların, firmanın 2013'te bunları izlemeye başlamasından bu yana en yüksek seviyede olduğunu ortaya koydu.

Araştırmacılar OpenAI'ın ChatGPT'si ve Google'ın Gemini'ı gibi gelişmiş yapay zeka araçlarının ortaya çıkmasının internet kullanıcıları için yeni siber tehditlere yol açtığını belirtti.

Thales Cybersecurity Products'ın uygulama güvenliği genel müdürü Tim Chang, "Yapay zeka odaklı bot yaratımındaki hızlı artışın dünya çapındaki işletmelere ciddi etkileri var" dedi.

Otomatik trafik tüm internet faaliyetlerinin yarısından fazlasını oluşturduğundan, kuruluşlar her geçen gün daha üretken hale gelen kötü botlardan kaynaklanan yüksek risklerle karşı karşıya.

sdfrgt
Kaynak: 2025 Imperva Kötü Bot Raporu

Bu yapay zeka araçları spam kampanyaları yürütmek ve hatta siteleri sahte trafikle boğarak çevrimdışı bırakan dağıtılmış hizmet reddi (DDoS) saldırıları gerçekleştirmek için kullanılabiliyor.

Imperva 2025 Kötü Bot Raporu'na göre en fazla risk altındaki sektörler finansal hizmetler, sağlık hizmetleri ve e-ticaret.

Raporda geçen yıl her gün ortalama 2 milyon yapay zeka destekli saldırı izlendi ve bunların yüzde 54'ünü Bytespider internet arama aracı oluşturdu.

TikTok'un sahibi ByteDance'in geliştridiği ByteSpider botunun hakimiyeti, yaygın şekilde meşru bir araç olarak görülmesine bağlandı. Araştırmacılar bunun onu "sahtecilik için ideal bir aday" haline getirdiğini söyledi.

Raporda, "Erişilebilir yapay zeka araçlarının sayısındaki artış, siber saldırganların giriş engelini önemli oranda azaltarak büyük ölçekte kötü niyetli botlar oluşturup dağıtmasına olanak sağladı" dendi.

Üretken yapay zekanın bot geliştirmeyi basitleştirmesiyle, otomatik tehditler hızla gelişiyor. Daha sofistike, yakalanması zor ve yaygın hale gelerek hem basit hem de gelişmiş kötü botların büyümesini körüklüyor. Saldırganlar artık yapay zekayı yalnızca bot üretmek için değil, başarısız girişimleri analiz etmek ve tespitleri daha verimli bir şekilde atlatmak için tekniklerini geliştirmekte de kullanıyor.

Independent Türkçe