Sisi, Avrupa’daki enerji krizinin ektilerini hafifletme sözü verdi

Sisi: Mısır devleti olarak insan haklarını kapsamlı bir yaklaşımla korumaya çalışıyoruz.

Berlin’deki Petersburg İklim Diyaloğu Zirvesine katılan Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Berlin’deki Petersburg İklim Diyaloğu Zirvesine katılan Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Sisi, Avrupa’daki enerji krizinin ektilerini hafifletme sözü verdi

Berlin’deki Petersburg İklim Diyaloğu Zirvesine katılan Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Berlin’deki Petersburg İklim Diyaloğu Zirvesine katılan Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, ülkesinin Avrupa’daki enerji krizinin etkilerini hafifletmek için Doğu Akdeniz’deki gazın Avrupa’ya ihraç edilmesine kolaylık sağlayacağını açıkladı. 
Sisi ayrıca “Mısır devleti olarak insan haklarını kapsamlı bir yaklaşımla korumaya çalışıyoruz” dedi.
Sisi, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile Berlin’de düzenlediği basın toplantısında enerji krizi ile mücadele etmek için dünyadaki tüm ülkeler arasında koordinasyon ve iş birliğine ihtiyaç duyulduğunu belirtti. Yaşanan enerji krizi, yalnızca enerji kaynaklarının kapasite ile sınırlı olmayan küresel bir kriz olarak nitelendirildi. Sisi, enerji krizinin Mısır da dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki ülkelerdeki fiyatları etkilediğini belirtti.
Mısır’ın Avrupa ile sıvılaştırılmış doğalgaz tedariği ile nasıl bir işbirliği sunabileceğine dair bir soruya yanıt veren Sisi, şu ifadeleri kullandı:
“Bizden istenen, bu konu ile ilgili olarak dünyadaki tüm ülkeler ile ortak bir koordinasyon ve iş birliğidir. Cidde’de, özellikle enerji krizine ilişkin konuşmamda bunu teyit ettim. Avrupa Birliği (AB) ile bu konuda Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen’in huzurunda bir anlaşma imzaladık. Bu krizin etkilerini azaltmak için Akdeniz’in doğusunda bulunan gazın Avrupa’ya ulaşması için gerekli tesisleri sağlama konusunda istekli olduğunu belirttik.”
Sisi, Mısır’ın dikkatli olduğu için bir kriz yaşamadığını belirtti. Cumhurbaşkanı, Mısır’ın Doğu Akdeniz’de enerji kaynaklarını çoğaltmak için Mısır’da bulunan imkanlardan faydalanmak amacı ile merkezi Kahire’de bulunan Doğu Akdeniz Gaz Forumu’nu (EMGF) kurduğunu yineledi.
Sisi, Scholz ile yaptığı görüşmede enerji alanında yaşanılan zorlukların etkilerini azaltmak için taraflar arasında iş birliği yapılması gerektiğini belirterek Mısır’daki ilgili bakanların konu hakkında AB ve Almanyalı yetkililer ile görüşmeye hazır olduğunu ifade etti.
Scholz, yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Mısır ve Almanya arasında, özellikle son yıllarda büyük gelişme gösteren Mısır altyapısının kurulmasına katkıda bulunan büyük ölçekli projeler ve mühendislik alanı açısından iyi ilişkiler var. Mevcut küresel krizle ilgili herkesin bildiği gerçek, güvenebilecek çok sayıda ortağımız ve dostumuz olduğu sürece enerji tedariki için tek bir tarafa dönemeyiz. Kısa vadede Avrupa ve Almanya’da doğalgaz ihraç ve tedarik etmek için sıvılaştırma tesisleri olduğunu söyleyebilirim.”

Mısır’da insan haklarının durumu
Sisi, bir gazetecinin Mısır’daki insan hakları durumu ile ilgili sorusuna şu şekilde yanıt verdi:
“Mısır’da insan hakları konusu oldukça önemli. Bu tür yerlerde hep böyle bir soru soruluyor. Sizi (soruyu soran gazeteciye hitaben) ve bu konuyla ilgili herkesi bizi ziyaret etmeniz için Mısır’a davet etmeme izin verin. Size vatandaşlarımızla tanışma ve onlarla konuşma fırsatı verelim. Ülkemizde göreceklerinizi Alman kamuoyu ile paylaşacağınızı düşünüyorum. Çünkü bu konudaki fikirlerim tarafsız değil. Bu yüzden Mısır’da kadınların dini hak ve özgürlüklerini, insanların nasıl yaşadığını, Mısır’daki fakir köylerin yaşam koşullarını düzeltmek için yaptığımız girişimleri görmeye gelin. Mısır devleti olarak insan haklarını kapsamlı bir yaklaşımla korumaya çalışıyoruz. Bu yaklaşım, devletin taahhütleri ile anayasası ile güvence altına aldığı siyasi hak ve özgürlüklerden yararlanan halkın insan onuruna yakışır bir yaşam hakkını koruyor.”
Sisi, Mısır’daki sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla insan haklarının korunmasına ilişkin başlatılan Ulusal İnsan Hakları Stratejisi’ne vurgu yaptı.
Sisi, “Belki buradaki herkes için resim net değil. Mısır’ı ziyaret etmelisiniz. İnsan hakları konusunu önemsiyoruz. Çünkü biz, halkımıza saygı duyan, seven bu konuda ahlaki, tarihi ve insani bir sorumluluğa sahibiz” ifadeleri kullandı.
Sisi ve Scholz, Almanya’nın başkenti Berlin’de Petersburg İklim Diyaloğu Zirvesi’nin açılışına katıldı.
Berlin’deki Petersburg İklim Diyaloğu Zirvesi, önümüzdeki Kasım ayında Mısır’ın Şarm eş-Şeyh bölgesinde düzenlenecek olan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Sözleşmesi Taraflar Konferansı (COP 27) öncesinde önemli bir durak olarak görülüyor.



Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
TT

Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)

Fas'taki Z kuşağı protestolarında gözaltına alınan gençlere kötü muamele edilmesi tepki çekti.

Guardian'ın irtibata geçtiği aile ve avukatlar, gözaltındaki gençlerin polis merkezlerinde dövüldüğünü, saatlerce yiyecek ve su verilmeden tutulduğunu ve bazı durumlarda kendilerine zorla ifade imzalatıldığını savunuyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir anne, 18 yaşındaki oğlunun protestolara katılmamasına rağmen iki aydan uzun süredir gözaltında tutulduğunu söylüyor:  

Oğlum bir eyleme bile katılmamıştı. Bir büfede yemek yerken gözaltına alındı. Tutuklanırken o kadar kötü dövüldü ki bazı dişleri kırıldı.

Anne, oğlunun polis merkezinde ifade tutanaklarını imzalamayı reddettiği için yeniden dövüldüğünü de sözlerine ekledi. 

Sivil toplum kuruluşu (STK) Fas İnsan Hakları Derneği (AMDH) de bazı kadın protestocuların taciz, hakaret ve cinsiyetçi söylemlere maruz kaldığını aktarıyor.  

Haberde, Agadir yakınlarındaki Lqliaa kasabasında 1 Ekim'de düzenlenen gösterilerde üç protestocunun güvenlik güçleri tarafından vurularak öldürüldüğü iddiası da paylaşılıyor. 

Olayda 12 yaşındaki çocuklar da dahil 14 protestocunun yaralandığı belirtiliyor. Yetkililerse bir grup eylemcinin polis karakoluna saldırdığını, ekiplerin de buna karşılık verdiğini savunuyor. 

Uluslararası Af Örgütü'ne göre şimdiye dek protestolarla bağlantılı olarak 2 bin 400'den fazla kişi hakkında hukuki işlem başlatıldı. 

AMDH, duruşmalarda avukatların bulunmadığına, soruşturmaların yetersiz yürütüldüğüne ve masumiyet karinesinin uygulanmadığına dikkat çekiyor. Onlarca kişiye 15 yıla varan hapis cezaları verildiği aktarılıyor. Çocuklar da dahil birçok göstericinin davası sürüyor.

STK'nin Marakeş şubesinden Mustapha Elfaz, "Gençlerin polis gözetiminde işkence gördüklerine dair korkunç tanıklıklar duyduk" diyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Ahmed Benchemsi şunları söylüyor: 

Hükümet açıkça korktu ve herhangi bir muhalefet biçimine müsamaha göstermeyecekleri yönünde güçlü bir mesaj vermek için böyle bir baskıya başvurdu.

Eylülde patlak veren eylemlerde halk, en az 11 kentte yolsuzluğu protesto etmek için sokaklara dökülmüştü.

Göstericiler, Rabat yönetiminin sağlık ve eğitimi önemsemeyip uluslararası spor organizasyonlarına para akıttığını savunuyor. İspanya ve Portekiz'le birlikte 2030 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapmaya hazırlanan ülkede "Stadyumlar burada, hastaneler nerede?" sloganları duyulmuştu. 

Z Kuşağı 212 ve Fas Gençliğinin Sesleri gibi örgütlerin liderlik ettiği protestolar barışçıl başlasa da güvenlik güçleriyle çatışmalar nedeniyle üç kişi yaşamını yitirmiş, 600'den fazla kişi yaralanmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, News International


İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
TT

İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun aylarca beklettikten sonra Mısır ile yapılan en büyük doğal gaz anlaşmasına onay vermesi, iki lider arasında olası bir zirveye ilişkin İsrail basınında yeni iddialar doğurdu. Ancak Kahire cephesi sessizliğini koruyor.

Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı bilgilere göre Netanyahu ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi arasında ABD’de bir görüşme düzenlenmesi gündemde. Ancak sürece yakın Mısırlı bir kaynak, böyle bir buluşmanın kolay olmayacağını belirterek, “Gaz anlaşması tek başına bunu sağlamaz. İsrail’in Gazze anlaşmasını uygulamada ilerleme göstermesi ve Mısır’ın güvenliğini garanti etmesi gerekir. Bölgedeki tansiyon bitmiş değil ve ekonomik çıkar niteliğindeki bir gaz anlaşması bu durumu değiştirmez” değerlendirmesinde bulundu.

CNN’e konuşan bir İsrailli kaynak, Netanyahu’nun gaz anlaşmasına yönelik ilanının “olası Netanyahu–Sisi görüşmesi için hazırlıkların bir parçası” olduğunu aktardı.

Netanyahu’nun bu ay içinde ABD’ye giderek Başkan Donald Trump ile Florida’daki Mar-a-Lago’da görüşmesi bekleniyor. Aynı kaynaklara göre, İsrail hükümeti anlaşmaya resmi onayı aylarca geciktirdikten sonra, sonunda Trump yönetiminin baskısıyla onay verdi. Washington yönetimi, Netanyahu ile Sisi’yi bir araya getirerek bölgesel barış girişimlerini ve “İbrahim Anlaşmaları”nın kapsamını genişletmek istiyor.

Netanyahu çarşamba gecesi yaptığı televizyon konuşmasında, “İsrail tarihindeki en büyük gaz anlaşmasına onay verdim. Anlaşmanın değeri 112 milyar şekel (34.7 milyar dolar). Bunun 58 milyar şekeli (18 milyar dolar) devlet hazinesine girecek” açıklamasını yaptı ve anlaşmanın Amerikan Chevron şirketi ile İsrailli ortaklar üzerinden Mısır’a gaz ihracatını içerdiğini söyledi.

wscf
Deyr el-Belah’taki geçici Filistinli kampından bir kare (AFP)

İsrail ve Mısır, 1979’da barış anlaşması imzalamış olsa da iki lider yaklaşık on yıldır kamuoyu önünde görüşmedi. Kahire’den ise söz konusu iddialara ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

Mısırlı düşünür Abdülmünim Said, olası zirveye dair, “Benim için geçerli olan sadece Kahire’den gelen açıklamalardır” diyerek, gaz onayının barış sürecini canlandırıp canlandıramayacağının belirsiz olduğunu ifade etti. Said, “Bu durum sadece ekonomik bir anlaşma olarak kalabilir ve siyasi sonuç doğurmayabilir” dedi.

İsrail medyası ise iddiayı güçlendiren haberlerle çıktı. İsrail Kamu Yayın Kurumu, anlaşmanın Netanyahu ile Sisi arasında bu ay sonunda Florida’da bir görüşme ihtimalini doğurduğunu yazdı. Yedioth Ahronoth ve Kanal 12 de anlaşmanın Netanyahu–Trump–Sisi üçlü zirvesinin önünü açabileceğini aktardı; ayrıca Mısırlı tarafın, görüşmeye katılmak için anlaşma onayını şart koştuğunu belirtti.

Haberlere göre iki lider savaşın başlangıcından bu yana kamuoyuna açık şekilde konuşmadı ve taraflar arasındaki ilişkiler oldukça gergin. Kanal 12, Sisi’nin Temmuz ayında iç ve dış eleştirilere rağmen anlaşmayı kabul ettiğini, ancak İsrail hükümetinin beş ay boyunca süreci geciktirdiğini yazdı.

Aynı kaynaklara göre Mısır, Gazze’deki ateşkes sürecinde ilerleme sağlanmadan ve İsrail’in Gazze–Mısır sınır hattı olan Filadelfi Koridoru’ndan ve Nitsarim bölgesinden çekilmeden zirveye sıcak bakmıyor. Jerusalem Post da, gaz anlaşmasının üçlü zirve için gerekli siyasi tavizlerden yalnızca biri olduğunu kaydetti.

Mısırlı parlamenter Mustafa Bekri ise, gaz anlaşması ile olası liderler zirvesi arasında bağ kurulmasını reddetti. Bekri, İsrail kaynaklarından gelen iddialara itibar edilmemesi gerektiğini, esas olanın resmi Mısır tutumu olduğunu belirterek, “Mısır’ın pozisyonu nettir: Filistin halkının haklarının korunması ve Mısır’ın güvenliğinin garanti altına alınması vazgeçilmezdir” dedi.


Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
TT

Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)

Suriye hükümeti ile Ana omurgasını YPG’nin oluşturduğu Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında yürütülen entegrasyon görüşmelerine ilişkin kaynaklar, tarafların yıl sonunda dolacak süre öncesinde tıkanan anlaşmayı ilerletmek için yoğun çaba gösterdiğini aktardı.

Şarku'l Avsat'ın sürece yakın Suriyeli, Kürt ve Batılı kaynaklardan edindiği bilgilere göre taraflar son günlerde temaslarını yoğunlaştırdı. Ancak görüşmelerdeki gecikmelerin yarattığı memnuniyetsizlik dikkat çekiyor. Kaynaklar, mevcut şartlarda anlaşmayı ileriye taşıyacak büyük bir sıçrama beklentisinin zayıf olduğunu belirtiyor.

Beş farklı kaynağa göre, geçici Suriye hükümeti, kuzeydoğu bölgesini kontrol eden Kürt güçlerine bir öneri sundu. Kaynaklar Şam yönetiminin söz konusu öneride, yaklaşık 50 bin savaşçıdan oluşan SDG’nin üç ana tümen ve daha küçük birlikler halinde yeniden yapılandırılmasına kapı araladığı bilgisini verdi.

Öneriye göre SDG, komuta zincirinin bir bölümünden vazgeçecek ve kontrol ettiği bölgeleri Suriye ordu birliklerine açacak.

Ancak kaynaklar, bu planın hayata geçip geçmeyeceğinin belirsiz olduğunu vurguladı. Birçok yetkili, yıl sonuna kısa süre kalmışken kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimalinin zayıf olduğunu, daha fazla müzakereye ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.