İspanya ve Portekiz'de sıcak hava dalgası yüzünden ölenlerin sayısı 2 bine yaklaştı

Resmi rakamlara göre İspanya'da yüksek sıcaklıklar nedeniyle 850'den fazla kişi hayatını kaybetti

Geçen cuma Madrid'de görüntülenen bir kadın (Reuters)
Geçen cuma Madrid'de görüntülenen bir kadın (Reuters)
TT

İspanya ve Portekiz'de sıcak hava dalgası yüzünden ölenlerin sayısı 2 bine yaklaştı

Geçen cuma Madrid'de görüntülenen bir kadın (Reuters)
Geçen cuma Madrid'de görüntülenen bir kadın (Reuters)

The Independent'ta yer alan habere göre İspanya ve Portekiz, Avrupa'yı etkisi altına alan sıcak hava dalgası kaynaklı 1900'ün üzerinde ölüm bildirdi.
Resmi sayılara göre İspanya'da sıcaklığın Sevilla yakınlarında 43 santigrat dereceye ulaştığı 10 Temmuz ile 18 Temmuz arasında 850'den fazla kişi yüksek sıcaklıklar sebebiyle hayatını kaybetti.
Öte yandan Portekiz'in sağlık otoritesinin başkanı da salı günü Reuters'a verdiği demeçte, 7 Temmuz'dan 18 Temmuz'a kadar sıcak hava dalgası nedeniyle binden fazla kişinin öldüğünü belirtti.
İspanya ve Portekiz'den başlayarak kıtayı saran aşırı sıcaklıklar kuzeye ilerleyerek ilk kez 40 santigrat derecenin üstünü gören Fransa ve Birleşik Krallık'a (BK) ulaştı ve birkaç yerde 2019'da Cambridge'de ölçülen 38,7 santigrat derecelik eski rekor kırıldı.
Sessiz katil olarak adlandırılan aşırı sıcaklık, özellikle altta yatan tıbbi rahatsızlıklar sebebiyle yaşlılar ve vücut sıcaklıklarını düzenlemekte zorlanan küçük çocuklar için risk teşkil ediyor.
Fakat daha az savunmasız olduğu düşünülenleri de etkileyebiliyor. Fit ve sağlıklı kimselerin bile ölüm riskiyle karşı karşıya bulunduğu uyarısı yapan BK'deki yetkililer geçen hafta ilk kez ulusal sıcak hava dalgası acil durumu ilan etti.
BK gibi aşırı sıcağa daha az alışkın ülkelerin yüksek sıcaklıklara bağlı fazla ölümleri hemen belirleyememesi nedeniyle, sıcak hava dalgasının Avrupa'da yol açtığı toplam can kaybının tespit edilmesi biraz zaman alacak.
Sıcaklıklar Avrupa genelinde daha önce de ölümlere yol açmıştı.
Fransa'da 2003'te yüksek sıcaklıklar sebebiyle 15 bin kişi ölmüş, morglarda yer kalmamış ve soğutuculu kamyonlarla geçici merkezler kurulmuştu. BK ve Portekiz'de de 2 bin civarı kişi hayatını kaybetmiş, İtalya'da 3 bin, Hollanda'da 1500 ve Almanya'da 300 kişi ölmüştü.
İklim bilimciler, iklim değişikliği hız kesmeden sürdüğü takdirde Avrupa'daki sıcak hava dalgalarının ancak daha sık, daha uzun ve daha şiddetli hale geleceği uyarısında bulunuyor.
Temelde fosil yakıtların yakılmasıyla salınan sera gazları gezegeni ısıtıyor ve bu tür aşırı sıcaklıkların yaşanmasını daha olası kılıyor.



Bill Gates’in kızı babasında Asperger sendromu olduğunu açıkladı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Bill Gates’in kızı babasında Asperger sendromu olduğunu açıkladı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Görünüşe göre Phoebe Gates, babası Bill Gates'te "Asperger sendromu" olduğunu açıkladı.

Call Her Daddy podcast'inin bu haftaki bölümünde sunucu Alex Cooper, Microsoft'un kurucu ortağı olan milyarderin 22 yaşındaki kızına, babasını erkek arkadaşlarıyla tanıştırma deneyiminin ne olduğunu sordu.

Phoebe, "Erkekler için korkunçtu. Benim içinse çok komikti çünkü babam sosyal açıdan epey beceriksiz. Daha önce de söylediği gibi, Asperger hastası. Bu yüzden benim için çok komik" diye yanıtladı.

The Independent cevap hakkı için Bill'in temsilcileriyle iletişime geçti.

69 yaşındaki yazılım mühendisi, bazı otistik bireylere konan bir teşhis olan Asperger sendromu hakkında hiçbir zaman kamuoyu önünde konuşmadı. Bu terim daha sonra diğer durumlarla birleştirilerek otizm spektrum bozukluğu (OSB) olarak adlandırdı. OSB'li kişiler sosyal ve iletişimle ilgili güçlükler, ilgi alanlarına takıntılı olma ve tekrarlayan davranışlar sergileme özelliklerine sahip olabiliyor.

Gates, 2025'te yazdığı Source Code (Kaynak Kodu) adlı anı kitabında, bugün yetişen bir çocuk olsaydı kendisine bir tür OSB teşhisi konacağına inandığını söylemişti.

"Bugün büyüyor olsaydım, muhtemelen otizm spektrumunda olduğum teşhisini alırdım. Çocukluğumda, bazılarının beyinlerinin bilgiyi diğerlerinden farklı işlediği gerçeği yaygın şekilde anlaşılmamıştı" diye yazdı.

Ebeveynlerimin, oğullarının neden belirli projelere bu kadar takıntılı hale geldiğini, sosyal işaretleri anlamadığını ve başkaları üzerindeki etkisini fark etmeden kaba ve uygunsuz davranabildiğini anlamalarına yardımcı olacak rehberleri veya ders kitapları yoktu.

Bill ayrıca, beyinleri farklı şekilde oluşan veya çalışan insanları tanımlamak için kullanılan "nöreçeşitlilik" teriminin 1990'lara kadar icat edilmediğini belirtti.

OSB için resmi testler 1980'lere kadar yapılmadı ve o zamana kadar Bill zaten 20'li yaşlarının sonunda ve 30'lu yaşlarının başındaydı.

Bill, şubatta Axios'a verdiği röportajda büyürken akranlarından farklı olduğunu fark etmesi hakkında daha fazla şey söylemişti.

"Enerji seviyem ve yoğunluğum açısından insanların kafasını karıştıran şekillerde farklı olduğumu her zaman biliyordum, gidip sadece bir şeyleri inceliyordum" demişti.

Ve çocukken farklı olmanız, insanların size bazı şekillerde tepki vermesi ya da sosyal becerileriniz (çeşitli konularda yanlış yapıyorsunuz) biraz kafa karıştırıcı. Kesinlikle ailemin, belki biraz da istemeden, çünkü ortada bir teşhis yoktu, ama bana bir şeyleri açıklama ya da beni sosyalleşmeye itme biçimlerinin çok yardımcı olduğunu düşünüyorum.

Bill ayrıca ilk kez birinin kendisinde OSB olduğunu söylemesinden de bahsetmişti:

Birisi bana 'Spektrumda mısın?' dedi. 25 yıl kadar önceydi, 'Bu da ne? Ne oluyor be? Lanet olası bir şirket yönetiyorum' diye düşündüğümü hatırlıyorum. Sonra fark ettim ki, aslında bu muhtemelen doğru. Yani, bu spektrum meselesi kafa karıştırıcı.

Independent Türkçe