YÖK "öğrenci affı"na ilişkin usul ve esasları belirledi

Yükseköğretim Kurulu (YÖK), kamuoyunda "öğrenci affı" olarak adlandırılan yasal düzenlemenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirledi.

AA
AA
TT

YÖK "öğrenci affı"na ilişkin usul ve esasları belirledi

AA
AA

YÖK'ten yapılan açıklamada, 5 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve kamuoyunda "öğrenci affı" olarak adlandırılan 7417 sayılı Kanun'a ilişkin usul ve esasların belirlendiği kaydedildi.
Buna göre terör, cinsel saldırı, kasten öldürmenin yanı sıra devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduklarına karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği ile mensubiyeti bulunanlar, bu kanundan yararlanamayacak.
Yükseköğretim kurumlarında hazırlık dahil bütün sınıflarda intibak, ön lisans, lisans tamamlama, lisans, lisansüstü (yüksek lisans, doktora, sanatta yeterlik, tıpta uzmanlık, tıpta yan dal uzmanlık, diş hekimliğinde uzmanlık ile eczacılıkta uzmanlık) öğrenimi gören öğrencilerden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar ilişiği kesilenler, kanundan yararlanabilecek.
Bir programı kazanarak kayıt yapma hakkı elde ettikleri halde kayıt yaptırmayanlar ise bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 4 ay içinde (7 Kasım 2022'ye kadar) ilişiklerinin kesildiği veya kayıt hakkı kazandıkları yükseköğretim kurumuna başvuruda bulunmaları şartıyla kanunun ilgili hükümlerinden faydalanabilecek.
Yükseköğretim kurumlarından 5 Temmuz 2022'den önce ilişiği kesilen öğrenciler de kanundan yararlanmak için ilişiklerinin kesildiği yükseköğretim kurumuna aynı tarihe kadar başvuru yapabilecek.
Başvuru süresi içinde mücbir sebeplerle başvuramayanların ise mücbir sebebin ortadan kalktığı tarihten itibaren bir ay içinde başvuru yapmaları gerekiyor.
Sağlık nedenleriyle başvuramayanların da buna ilişkin heyet raporunu 5 Aralık 2022 mesai bitimine kadar ibraz etmeleri halinde bu kanundan yararlanabilecekleri bildirildi.



Karanlık maddenin kökeni "Karanlık Büyük Patlama"da mı gizli?

Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
TT

Karanlık maddenin kökeni "Karanlık Büyük Patlama"da mı gizli?

Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)

Bilim insanları karanlık maddenin diğer maddelerden sonra, "Karanlık Büyük Patlama" denen bir olayla ortaya çıktığını öne sürdü. 

Standart kozmolojik modele göre 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'yla evren bir saniyeden kısa sürede muazzam bir hızla genişledi.

Bu dönemde sıcak plazmayla dolu evrende, karanlık madde de dahil her şeyin, bu plazmanın soğumaya başlamasıyla meydana geldiği düşünülüyor.

Evrenin yüzde 27'sini oluşturduğu öne sürülen karanlık madde, ışıkla etkileşime girmediği için gözlemlenemiyor. 

Var olduğu düşüncesiyse, yarattığı kütleçekim etkisinin normal veya gözlemlenebilen madde üzerindeki etkisine dayanıyor.

Bilim insanları yaklaşık 100 yıldır bu maddenin varlığını doğrulayacak kanıtlar ararken, bazıları da gerçek olmadığını savunuyor. 

Physical Review D adlı hakemli dergide yayımlanan yeni bir makalenin yazarları, bu gizemli maddenin kökenini sorgulamaya açıyor.

Geçen yıl yine aynı bilimsel dergide çıkan bir makalede, karanlık maddenin Büyük Patlama'dan birkaç ay sonra gerçekleşen başka bir patlamayla ortaya çıkmış olabileceği iddia edilmişti. 

Austin Teksas Üniversitesi'nden Katherine Freese ve Martin Winkler, Karanlık Büyük Patlama adını verdikleri bu olayla sıcak ve karanlık plazma patlaması yaşandığını savunuyor. Tıpkı Büyük Patlama'nın normal maddeyi ortaya çıkarması gibi, bu olayın da karanlık maddeyi yarattığı düşünülüyor.

ABD'deki Colgate Üniversitesi'nden Cosmin Ilie ve Richard Casey'nin yeni çalışmasıysa, bu teoriyi destekleyerek karanlık maddeyi saptamaya yönelik yöntemler öneriyor.

Araştırmacılar, mevcut deneysel verilere dayanarak Karanlık Büyük Patlama modelinin geçerli olabileceği senaryoları inceledi. 

Karanlık maddenin kökenine dair yeni ihtimalleri ele alan ekip, bırakmış olabileceği kütleçekimsel dalgaların izini sürerek Karanlık Büyük Patlama teorisinin test edilebileceğini söylüyor. 

Ilie, "Karanlık Büyük Patlama tarafından üretilen kütleçekim dalgalarını tespit etmek, bu yeni karanlık madde teorisine çok önemli kanıtlar sağlayabilir" diyor: 

Uluslararası Pulsar Zamanlama Dizisi (IPTA) ve Kilometre Karelik Dizi (SKA) gibi deneyler ufukta belirmişken, yakında bu modeli daha önce görülmemiş şekillerde test edecek araçlara sahip olabiliriz.

Geçen yıl IPTA bünyesindeki bir araştırma ekibi, Büyük Patlama'dan kısa süre sonra meydana gelmeye başlayan kütleçekimsel dalgalarının sönük yankısı olan kütleçekimsel dalga arka planını ilk kez saptanmıştı.

Bu ve benzeri keşifler, karanlık madde teorilerini test etmenin yanı sıra evrenin ilk dönemindeki gelişiminin daha iyi anlaşılmasına da katkı sunma potansiyeli taşıyor.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, Popular Mechanics, Physical Review D