İsrailli bakanlar işbirliği için Fas'a ziyaret gerçekleştirecek

Fas Silahlı Kuvvetleri Genel Müfettişi ve Güney Bölgesi Komutanı Korgeneral Faruk Belheir, İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi'yi Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetler Yüksek Komutanlığı karargahında ağırladı. (Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetler Forumu)
Fas Silahlı Kuvvetleri Genel Müfettişi ve Güney Bölgesi Komutanı Korgeneral Faruk Belheir, İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi'yi Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetler Yüksek Komutanlığı karargahında ağırladı. (Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetler Forumu)
TT

İsrailli bakanlar işbirliği için Fas'a ziyaret gerçekleştirecek

Fas Silahlı Kuvvetleri Genel Müfettişi ve Güney Bölgesi Komutanı Korgeneral Faruk Belheir, İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi'yi Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetler Yüksek Komutanlığı karargahında ağırladı. (Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetler Forumu)
Fas Silahlı Kuvvetleri Genel Müfettişi ve Güney Bölgesi Komutanı Korgeneral Faruk Belheir, İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi'yi Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetler Yüksek Komutanlığı karargahında ağırladı. (Fas Kraliyet Silahlı Kuvvetler Forumu)

İsrail Adalet Bakanı Gideon Saar ve İsrail Bölgesel İşbirliği Bakanı Issawi Frej, adli işbirliği anlaşması da dahil olmak üzere birtakım anlaşmalar imzalamak için sırasıyla Pazar ve Pazartesi günü Fas'a gidecek. Bu adım, İsrail Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi'nin Fas ziyaretinden günler sonra geliyor.
Rabat'taki İsrail İrtibat Bürosu’nun açıklamasına göre, İsrail Adalet Bakanı Gideon Saar ve İsrail Bölgesel İşbirliği Bakanı Issawi Frej, iki ülke arasında adli işbirliği konusunda önemli bir anlaşmanın imzalanacağı Fas'ı ziyaret edecekler. Bakanlar ayrıca üst düzey Faslı yetkililerle görüşmeler yapacak.
İsrail'in Rabat İrtibat Bürosu'ndan yapılan açıklamada, Bölgesel İşbirliği Bakanı Issawi Frej'in Perşembe gününe kadar devam edecek bir ziyaret için Pazar günü Fas'a geleceği ve Faslı bakanlar ve hükümet yetkilileriyle resmi görüşmeler yapacağı belirtildi.
Açıklamada ayrıca İsrailli kadın gazetecilerden oluşan bir heyete, bölgedeki kadın gazeteciler arasındaki diyaloğu desteklemek isteyen bir heyetin eşlik edeceği ifade edildi.
İsrail Adalet Bakanı Gideon Saar ise Pazartesi günü başlayacağı Fas ziyaretine Perşembe gününe kadar devam edecek. İsrail Adalet Bakanı Gideon Saar, Fas Adalet Bakanı Abdullatif Vehbi ile görüşecek. Taraflar iki ülke arasında adli işbirliği konusunda bir anlaşma imzalayacak.
İki İsrailli bakanın Fas ziyareti, 2020 sonlarında diplomatik ilişkilerin yeniden başlamasından bu yana iki ülkenin işbirliğini yoğunlaştırması bağlamında geliyor.
Rabat ile Tel Aviv arasındaki düşük düzeyli ilişkiler, 1993'te Filistin Kurtuluş Örgütü ile İsrail arasında imzalanan Oslo Anlaşması'nın ardından başlamış, ancak 2. İntifada'nın patlak vermesi sonrasında 2002 yılında Fas bu ilişkileri durdurmuştu.
Fas Kralı 6. Muhammed 10 Aralık 2020'de, İsrail ile ilişkilerin "en yakın zamanda" kurulacağını açıklamış, eski ABD Başkanı Donald Trump da aynı gün Fas ile İsrail'in tam diplomatik ilişki kurulmasına yönelik anlaşmaya vardığını ve Batı Sahra'da Fas'ın hakimiyetini tanıdıklarına dair bir bildirge imzaladığını duyurmuştu.
Fas ile İsrail, 22 Aralık 2020'de diplomatik ilişkilerin normalleştirilmesi kapsamında 4 anlaşma imzalamıştı.
Normalleşme anlaşmasının imzalanmasından bu yana, özellikle askeri alanda, Fas ile İsrail arasındaki yakınlaşmanın hızı büyük ölçüde arttı. Kasım 2021'de İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, Fas ile güvenlik ilişkilerini düzenlemek için Rabat'ta bir mutabakat zaptı imzaladı. Geçtiğimiz Mart ayının sonunda ise üst düzey İsrailli subaylardan oluşan bir heyet Fas'ı ziyaret etti. Bu ziyaretin sonucunda iki ülke ortak bir askeri komite kurmak üzere bir işbirliği anlaşması imzaladı. İki ülke arasında varılan anlaşmada özellikle istihbarat servisleri arasında işbirliği, endüstriyel bağlantıların geliştirilmesi, silah satın alınması ve ortak eğitim konuları yer aldı.
İsrail Genelkurmay Başkanı Kochavi, birkaç gün önce Fas ziyaretini sonlandırdı. Fas Silahlı Kuvvetleri ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında deneyim ve uzmanlık paylaşımının yanı sıra, iki ülke arasındaki seçkin askeri iş birliği ilişkilerini yansıtan bu ziyaretin, iş birliği eksenlerinin daha iyi geliştirilmesine yönelik fırsatların tartışılmasına olanak sağladığı sonucuna varıldı.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.