Karınca kolonileri karar verirken ortak akılla hareket ediyor

Karınca kolonileri karar verirken tek bir beden gibi hareket ediyor

Karınca kolonisi sıcaklıkların değişmesinden sonra yuvasını boşaltıyor (ABD’de Rockefeller Üniversitesi Sosyal Gelişme ve Davranış Araştırma ekibi)
Karınca kolonisi sıcaklıkların değişmesinden sonra yuvasını boşaltıyor (ABD’de Rockefeller Üniversitesi Sosyal Gelişme ve Davranış Araştırma ekibi)
TT

Karınca kolonileri karar verirken ortak akılla hareket ediyor

Karınca kolonisi sıcaklıkların değişmesinden sonra yuvasını boşaltıyor (ABD’de Rockefeller Üniversitesi Sosyal Gelişme ve Davranış Araştırma ekibi)
Karınca kolonisi sıcaklıkların değişmesinden sonra yuvasını boşaltıyor (ABD’de Rockefeller Üniversitesi Sosyal Gelişme ve Davranış Araştırma ekibi)

ABD’de Rockefeller Üniversitesi'nden bir araştırma ekibinin Proceedings of the National Academy of Science dergisinin son sayısında yayınlanan çalışmasında ortaya koyduğuna göre, sıcaklıklar arttıkça, karınca kolonisi beyindeki nöron ağlarına benzer ortak bir akılda davrandığı için tahliye için toplu bir karar vermek zorunda kalıyor.
Çalışma sırasında araştırmacılar, karınca kolonilerindeki karar verme sürecini dikkatlice analiz ettiler ve yüksek sıcaklıklar nedeniyle bir koloni boşaltılırken kararın toplu şekilde alınabilmesi için sıcaklık artışının büyüklüğü ve kolonideki karınca grubunun boyutunun dikkate alındığını ortaya koydular. Bu da karar vermeyi sağlayan sinirsel hesaplamalara benzer bir süreç.
Sosyal Gelişme ve Davranış Laboratuvarı başkanı ve çalışmanın baş araştırmacısı Dr. Daniel Cronauer, Rockefeller Üniversitesi'nin resmi web sitesinde dün yayınlanan bir raporda şunları söyledi: “Karınca kolonisini anlamak için bir yöntem geliştirdik ve insan algısına benzer bir sistem geliştirdiklerini gözlemledik. Karıncalar girdiyi algılar, ardından davranışsal çıktıya dönüştürür ve bu böcek topluluklarının toplu karara nasıl katıldığını anlamaya yönelik atılmış ilk adımlardan biri.”
Araştırmacılar tarafından kullanılan yöntem, tek tek karıncaların ve tüm koloninin davranışsal tepkilerini izlemek için kontrollü şekilde sıcaklığı artırarak bir karınca kolonisini hassas şekilde rahatsız edebilecekleri bir sistem geliştirmeye dayanıyordu. Her karıncayı farklı renkli noktalarla işaretlediler ve bir izleme kamerası ile hareketlerini takip ettiler.
Araştırmacıların beklediği gibi, 36 işçi ve 18 larvadan oluşan bir grup koloni, sıcaklık yaklaşık 34 santigrat dereceye ulaştığında yuvalarını güvenilir bir şekilde boşalttı. Cronauer konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Bu bulgu mantıklı. Çünkü kendini çok rahatsız hissedersen orayı terk edersin.”
Bununla birlikte, Cronauer’in belirttiğine göre araştırmacılar, koloninin boyutunu 10'dan 200 bireye çıkardıktan sonra karıncaların tepkisinin sadece sıcaklık tarafından yönetilmediğini keşfettiklerinde şaşırdılar. Tahliye kararını tetiklemek için gerekli sıcaklık arttırıldı, 200 kişilik koloniler, sıcaklıklar 36 dereceyi geçene kadar dayandı. Tahliye için sıcaklık eşiği sabit değil gibi görünüyor. Daha ziyade, grubun büyüklüğüne bağlı olarak değişen, ortaya çıkan bir özellik.
"Karıncalar kolonilerinin boyutunu bilmiyorlar" diyen Cronauer açıklamalarına şöyle devam etti: “Büyüklük tahmininin, karıncalar arasında bilgi ileten görünmez haberciler olan feromonlarla bir ilgisi olduğundan şüpheleniyoruz. Bu feromonlar koloni boyutunda bir artışı ne kadar fazla ortaya çıkarırsa, onları taşımak o kadar zor olur ve karıncaların yeniden toplu yerleşim gerçekleşene kadar sıcaklıklara tolerans göstermesine neden oluyor.”



Tom Hardy'nin Netflix'teki yeni filmi izleyenleri böldü

Derin Kargaşa'nın set süreci 2021'de tamamlanmış ancak bazı sahnelerin yeniden çekilmesi nedeniyle gösterim tarihi 2025'e alınmıştı (Netflix)
Derin Kargaşa'nın set süreci 2021'de tamamlanmış ancak bazı sahnelerin yeniden çekilmesi nedeniyle gösterim tarihi 2025'e alınmıştı (Netflix)
TT

Tom Hardy'nin Netflix'teki yeni filmi izleyenleri böldü

Derin Kargaşa'nın set süreci 2021'de tamamlanmış ancak bazı sahnelerin yeniden çekilmesi nedeniyle gösterim tarihi 2025'e alınmıştı (Netflix)
Derin Kargaşa'nın set süreci 2021'de tamamlanmış ancak bazı sahnelerin yeniden çekilmesi nedeniyle gösterim tarihi 2025'e alınmıştı (Netflix)

Tom Hardy'nin başrolünde yer aldığı yeni aksiyon filmi Derin Kargaşa (Havoc), Netflix'te izleyiciyle buluştu. Ancak uzun zamandır beklenen film, yayına girer girmez eleştirmenleri ve izleyicileri böldü.

Yoğun aksiyon ve bol kanlı sahneler vaat eden fragmanıyla beklentiyi yükselten film, 25 Nisan'da izleyici karşısına çıktı. Hardy filmde, Los Angeles'ta suç örgütleriyle mücadele eden, yılmaz dedektif Walker karakterine hayat veriyor.

"Sanki yüzde 90'ı dijital"

Fragmanı izleyen sinema tutkunları, sosyal medyada heyecanlarını dile getirirken, filmle ilgili detaylarsa büyük ölçüde gizli tutulmuştu. Yayımlanan özet ise filmin genel çerçevesini şöyle çiziyor:

Uyuşturucu anlaşmasının ters gitmesinin ardından Walker, peşine düşen intikamcı bir suç örgütü, yozlaşmış bir politikacı ve kendi meslektaşlarıyla mücadele etmek zorunda kalır. Politikacının kayıp oğlunu kurtarma girişimiyse onu derin bir yolsuzluk ve komplonun ortasına çekerken, geçmişinin hayaletleriyle de yüzleşmesine neden olur.

Ancak film, beklentilerin altında kalmış gibi görünüyor. Eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'daki bir izleyici, "Tom Hardy'yi bu rolü almaya ikna eden menajere tebrikler. Netflix bir kez daha yüksek bütçeli filmlerde hedefi vuramadı" yorumunu yaptı.

Bir başka kullanıcı, "Çocuk oyunu gibi bir film. CGI oranını merak ediyorum, sanki yüzde 90'ı dijital" derken, üçüncü bir izleyiciyse "Harika bir film değil ama sağlam aksiyon var. Hatta yemeğini yaparken, ev işi yaparken izleyip senaryoyu pek de kaçırmayacağın türden" yorumunda bulundu.

Empire dergisinden Beth Webb 5 üzerinden 4 yıldız verdiği incelemesinde, "Senaryo biraz kalabalık ve bu yüzden aksiyonun başlaması zaman alıyor. Ama başladığında da nükleer bomba gibi patlıyor" dedi.

"İşçilik mükemmel"

Financial Times'dan Jonathan Romney ise Derin Kargaşa için şöyle yazdı:

Acımasız, karamsar ve biraz tekrar eden bir yapısı var ama işçilik mükemmel. Şehir karanlığını ve atmosferi son derece şık bir şekilde aktarmış.

Filmde Tom Hardy'ye Jessie Mei Li, Forest Whitaker, Justin Cornwell, Quelin Sepulveda, Luis Guzmán, Michelle Waterson ve Xelia Mendes-Jones gibi isimlerden oluşan geniş bir kadro eşlik ediyor. Yönetmen koltuğunda ise Baskın (The Raid) serisi ve 2018 yapımı Havari'yle (Apostle) tanınan Gareth Evans oturuyor.

Film, sosyal medyada da gündem oldu. Bir izleyici, "Bu yıl izlediğim en iyi film. Netflix'e bu başyapıt için teşekkürler" derken, bir diğeri, "Beklediğimden iyiydi. Aksiyon şahane, bayıldım" ifadelerini kullandı.

Ancak herkes aynı fikirde değil. Bir kullanıcı, "Derin Kargaşa'yı izledim ki siz seyretmek zorunda kalmayın. Hayal kırıklığı... Berbat" yorumunu yaparken, bir diğeri de "Sadece bana mı öyle geldi bilmiyorum ama film çok yapaydı, bitiremedim bile" dedi.

Independent Türkçe, Daily Record, Irish Star, Empire, Financial Times