Suriye ve Rusya’dan ortak askeri tatbikat

Suriye rejim güçleri. (Reuters)
Suriye rejim güçleri. (Reuters)
TT

Suriye ve Rusya’dan ortak askeri tatbikat

Suriye rejim güçleri. (Reuters)
Suriye rejim güçleri. (Reuters)

Şam rejimi, Suriye topraklarında olası bir Türkiye operasyonuna yanıt vermeye hazır olduğunu duyurdu. Suriyeli bir askeri kaynak önceki akşam, Suriye ordusunun ‘son iki gün içinde Türkiye’nin Suriye topraklarındaki hamlelerinin artmasına karşı koymaya hazır olduğunu söyledi.
Söz konusu açıklamayı, Suriye’nin kuzeyinde yaşanan gerilimin artması ve Türkiye’nin bölgeye askeri bir operasyon başlatma olasılığına ek olarak günlük yapılan füze saldırılarıyla  rejim güçlerinin Halep’in kuzey kırsalındaki Minniğ Askeri Havaalanı’na asker ve ağır silahlar dahil olmak üzere yeni askeri takviyeler göndermesi izledi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne (SOHR) göre dün sabah bir Rus savaş uçağı Halep’in doğu kırsalındaki Münbiç bölgesinde uçuş gerçekleştirdi. Suriye resmi medyası, bölgedeki örgütlerin, ‘Haseke, Halep ve Rakka’nın kırsalında işgal ettiği bölgelere bitişik bölgelere ağır topçu ve roketatarlı saldırılarını artırarak vatandaşlar arasında can kaybı ve maddi hasara yol açmasının yanı sıra yüzlerce ailenin yerinden edildiğini’ bildirdi.
Suriye rejimi ordusu ve silahlı kuvvetler genel komutanlığının, herhangi bir operasyona karşı hazır olduğu açıklaması, rejim güçlerinin Suriye’de faaliyet gösteren Rus güçleriyle koordineli olarak gerçekleştirdiği tatbikatla aynı döneme geldi. SANA haber ajansı, tatbikat sırasında Suriye ordusu askerlerinin Rus eğitmenlerle birlikte savaş uçaklarından paraşütle atlayış eğitimi gerçekleştirdiğini aktardı. Açıklamada, savaşçıların hazırlanan planı uygulamak ve belirlenen noktalara belirtilen zamanda ulaşmak için görevlerini tam bir başarı ile yerine getirdiğini bildirerek kendilerine verilerin görevleri yerine getirmeye hazır oldukları kaydedildi.
SANA tarafından yayınlanan tatbikata ait görüntülerde hazırlıkların yürütüldüğü yerin adı belirtilmezken, çorak bir düzlükte yapılan paraşüt eğitimi görüntüleri servis edildi. Haberde şu ifadelere yer verildi:
“Ortak tatbikatlar, iki ordunun terörle mücadele bağlamında yürüttüğü ortak görevlerden sadece biridir. Son tatbikat da iki dost taraf arasındaki uyumun boyutunu göstermiştir.”
Haberde ayrıca tatbikatların Suriye ve Rus dost orduları arasındaki koordinasyon, iş birliği ve ortak eğitim çerçevesinde, farklı muharebe türleri ve farklı koşullarda gerçekleştiğine dikkat çekildi. Ayrıca tatbikatlarda paraşüt eğitiminin yanı sıra koordinasyonun geliştirilmesinin hedeflendiği vurgulandı.
Kıyı kenti Tarsus’taki sivil kaynaklar, iki gün önce Rus deniz üssüne yakın Tartus sahilinde Rus-Suriye askeri tatbikatları gerçekleştirildiğine dikkat çektiler. Bu tatbikatların Rus kuvvetlerinin Tartus kentinin deniz hattında ‘Rus Deniz Filosu Bayramı’nı” kutlamak için yaptığı hazırlıkların bir parçası olduğu kaydedildi.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.