Mısır’da ulusal diyalog tartışmaları devam ediyor

Raşvan: Diyaloga katılım için herhangi bir kırmızı çizgi bulunmuyor.

Ulusal Diyalog Genel Koordinatörü Ziya Raşvan, ikinci oturumun ardından düzenlenen basın toplantısında açıklamalarda bulundu. (Ulusal Diyalog’un Facebook’taki resmi sayfası)
Ulusal Diyalog Genel Koordinatörü Ziya Raşvan, ikinci oturumun ardından düzenlenen basın toplantısında açıklamalarda bulundu. (Ulusal Diyalog’un Facebook’taki resmi sayfası)
TT

Mısır’da ulusal diyalog tartışmaları devam ediyor

Ulusal Diyalog Genel Koordinatörü Ziya Raşvan, ikinci oturumun ardından düzenlenen basın toplantısında açıklamalarda bulundu. (Ulusal Diyalog’un Facebook’taki resmi sayfası)
Ulusal Diyalog Genel Koordinatörü Ziya Raşvan, ikinci oturumun ardından düzenlenen basın toplantısında açıklamalarda bulundu. (Ulusal Diyalog’un Facebook’taki resmi sayfası)

Mısır Ulusal Diyalog Mütevelli Heyeti, gündemin belirlenmesinin yanı sıra sosyal ve ekonomik alanları ele alan alt komitelerin oluşturulmasına ilişkin tartışmaları tamamlamak üzere üçüncü toplantısını bugün Kahire’de düzenleniyor. Heyet, toplantının kapılarının herkese açık olduğunu ve kırmızı çizgi olmadığına yönelik vurgusunu bir kez daha yaptı.
Ulusal Diyalog Genel Koordinatörü Ziya Raşvan perşembe akşamı televizyonda yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Mütevelli Heyeti, toplantı sırasında gündemin belirlenmesinin yanı sıra sosyal ve ekonomik alanlarda alt komitelerin oluşturulmasının ve her komitenin neler yapacağını özetlemek için raportör ve raportör yardımcılarının seçilmesini önerecek. Toplantının kapıları herkese açık. Belgeler ve bilgilerle desteklenen her karar taslağı, vizyon veya görüş, diyalogun son aşamalarına katılacak olan Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi’ye sunulacak.”
Raşvan, Mısır Cumhurbaşkanı’nın diyalogdan çıkacak fikirlere güvendiğini belirttiği açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Bütün fikirler sunulacak. Hiçbir şey gizlenmeyecek. Oturumlar halka açık olacak ve canlı yayınlanacak. Zira ulusal diyalog için yürütme tüzükleri gereğince medyanın mevcudiyeti zorunlu. Oylama yaklaşımı bazı görüşleri içermiyor. Bu nedenle herhangi bir fikir veya öneriye oy verilmemesi konusunda bir görüş birliği var. Ulusal diyalog, bazı iddia sahiplerinin ve olayları çarpıtanların inandığından daha ciddidir.”
Ulusal Diyalog Mütevelli Heyeti önceki oturumlarında, yürütme tüzüğü ve işleyiş kuralları üzerinde anlaşmaya vardı ve siyasi alan için üç alt komite oluşturdu. Söz konusu komiteler, insan hakları komitesi, parti sistemi ve seçim komitesi ve belediye komitesinden oluşturuldu.
Raşvan konuya dair şunları söyledi:
“Diyalog doğrudan Mısırlıların isteklerine yöneliyor. Bu bağlamda, İnsan Hakları ve Düşünce ve İfade Özgürlüğü Komisyonu, muhalefet güçlerinin diyaloga katılmasını sağlayacak. Yurt dışında Mısır’a dönmek ve toplum içinde gerçekleşen etkinliğe katılmak isteyen çok sayıda kişi var. Mesajlarını sözlü değil, yazılı olarak gönderiyorlar. Mısır, şiddet uygulayanlar, kışkırtanlar ve anayasayı tanımayanlar dışında tüm halka diyaloga katılmaları için kollarını açıyor. Uusal diyalogda herhangi bir kırmızı çizgi yok.”
Ulusal diyalog oturumları 5 Temmuz’da başladı. İkinci oturum, 19 Temmuz’da Mısır Ulusal Eğitim Akademisi’nin merkezinde, Ulusal Diyalog Mütevelli Heyeti’nin 17 üyesinin huzurunda yapıldı. Mütevelli Heyet, komitelerinin çalışma ve faaliyetlerine ilişkin yönetmeliğin 18’inci maddesinin yanı sıra diyalogun gündemi, oturumları ve faaliyetleri ile ilgili olarak üyelerin önerileri ele aldı. Oturumun siyasi alanda üç konunun belirlenmesi ile sonuçlandı. Bu üç konu, siyasi hakların kullanılmasının yanı sıra mecliste temsil, siyasi partiler, yerel idareler ve son olarak insan hakları ve kamu özgürlükleri yer alıyordu. Ayrıca iki komite oluşturuldu. Her komitede sosyal ve ekonomik alanlar için özel öneriler ortaya koyan 4 üye bulunuyordu.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times