Koronavirüsün yeni değişkeni: Geceleri hastaları etkileyen ‘garip’ durum

Yeni varyant, dünya çapında yeni bir virüs salgını dalgasına katkıda bulunduğundan endişe verici (Reuters)
Yeni varyant, dünya çapında yeni bir virüs salgını dalgasına katkıda bulunduğundan endişe verici (Reuters)
TT

Koronavirüsün yeni değişkeni: Geceleri hastaları etkileyen ‘garip’ durum

Yeni varyant, dünya çapında yeni bir virüs salgını dalgasına katkıda bulunduğundan endişe verici (Reuters)
Yeni varyant, dünya çapında yeni bir virüs salgını dalgasına katkıda bulunduğundan endişe verici (Reuters)

Tanınmış bir kimya profesörü, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) yeni varyantının geceleri ortaya çıkanlar da dahil olmak üzere çeşitli semptomlara neden olabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Independent’ın haberine göre, Omikron varyantının BA.5'i, Birleşik Krallık da dahil olmak üzere dünya çapında yeni bir virüs salgını dalgasına katkıda bulunduğundan, son derece bulaşıcı bir endişe faktörü olarak kabul ediliyor.
Bilim adamları, insanları sadece haftalar içinde yeniden enfekte etme yeteneği de dahil olmak üzere, önceki türlerle farklılıklar buldu.

Trinity College Dublin'den biyokimya profesörü Profesör Luke O'Neill İrlanda radyo istasyonu NewsTalk'a yaptığı açıklamada, “BA.5 de yeni bir semptom olarak gece terlemeleri görmeye başladık. Bu, oldukça garip bir durum değil mi?” dedi.
O'Neill, farklı semptomların nedeninin kısmen virüsteki genetik değişikliklerden değil, aynı zamanda bağışıklık sistemimizin bir enfeksiyona tepki verme biçiminden kaynaklandığını dile getirerek, "Hastalık biraz farklı ilerliyor, çünkü virüs değişti” dedi. Profesör, hastalığın ciddi etkilerinden korunmak için aşılanmanın önemine dikkati çekti.



Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
TT

Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)

Bilincin beynin hangi bölümünde olduğunu araştıran bilim insanları ilginç sonuçlara ulaştı. 

Kişinin kendisini, etrafını, deneyimlerini, duygularını anlamasını sağlayan bilinç, insan varlığının temel bileşenlerinden biri. 

Bilim insanları uzun zamandır bilincin beynin hangi bölümünde, nasıl meydana geldiğini anlamaya çalışıyor. Pek çok fikir ortaya atılırken halihazırda 30'a yakın teori olduğu tahmin ediliyor. 

Bunlar arasında en çok öne çıkan ikisiyse Küresel Çalışma Alanı Teorisi (GWT) ve Bütünleşik Bilgi Teorisi (IIT). Bunlardan ilki bilincin, beynin ön kısmında olduğunu ve buradaki kilit bölgeler duyusal bilgileri tüm beyne yaydığında bilinçli deneyimin ortaya çıktığını savunuyor. 

IIT ise beyindeki bilginin son derece entegre ve bütünleşik olduğunu ve bu şekilde bilinçli bir deneyimin mümkün olduğunu öne sürüyor.

Önde gelen hakemli dergi Nature'da 1 Mayıs Perşembe günü yayımlanan çalışmada bilim insanları, bu iki teoriyi test ederek hangisinin geçerli olduğunu bulmaya çalıştı. Bulgular, ikisinin de yetersiz olduğuna işaret ediyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden Dr. Lucia Melloni ve ekip arkadaşları, ABD, Avrupa ve Çin'deki 12 laboratuvarda 256 kişiye çeşitli görüntüleri izleterek beyinlerindeki elektrik ve manyetik aktiviteyi ve kan akışını ölçtü. 

Katılımcıların bilinçli farkındalığını ölçmek için onlara çeşitli yüzler, nesneler ve semboller gösterildi. Katılımcılar ekranda belirli görüntüler belirdiğinde bir düğmeye bastı. Ekip katılımcıların beynini üç farklı yöntem kullanarak izledi.

Bulgular bilincin, beynin düşünmeyle ilişkili ön kısmından ziyade, görme ve işitmeyle bağlantılı duyusal bölgeleri içeren arka kortekste ortaya çıktığına işaret ediyor. 

Çalışma, beynin arka kısmındaki nöronlarla öndeki bölgeler arasındaki önemli bağlantılar saptasa da bilincin ana merkezinin arka kortekste olduğu fikrini destekliyor.

Araştırmada ayrıca IIT'nin öne sürdüğü gibi bilincin, beynin çeşitli bölümlerinin etkileşimi ve işbirliğiyle oluştuğunu destekleyen güçlü kanıtlar da bulunmadı. 

Makalenin başyazarlarından Christof Koch, "Burada kanıtlar kesinlikle arka korteks lehine. Bilinçli deneyimle ilgili bilgiler ön loblarda ya yoktu ya da arka kortekse kıyasla çok daha zayıftı" diyerek ekliyor: 

Bu durum, ön lobların zeka, yargılama, muhakemede kritik önem taşımasına karşın görme, bilinçli görsel algılama gibi konularda kritik bir rol oynamadığı fikrini destekliyor.

Araştırmacılar yeni çalışmanın komadaki veya bitkisel hayattaki hastalar açısından da önem taşıdığını ifade ediyor.  

Bu durumdaki hastalar birkaç gün boyunca yanıt vermediği zaman genellikle bilinçlerini kaybettikleri varsayılarak yaşam destek ünitesiyle bağları kesiliyor. Ancak geçen yıl yayımlanan bir çalışmada tepkisiz hastaların yaklaşık 4'te birinin bilinci olabileceği tespit edilmişti.

Bu araştırmaya gönderme yapan Koch "Bilincin beyindeki temelini bilmek, sinyal vermeden 'orada olmanın' bu gizli biçimini daha iyi saptamamızı sağlar" diyor. 

Independent Türkçe, Reuters, New York Times, SciTechDaily, Nature