Fas makamları kuraklıkla mücadele etmek için önlem paketi açıkladı

Larache yakınlarında çıkan yangınlardan bir kare (Reuters)
Larache yakınlarında çıkan yangınlardan bir kare (Reuters)
TT

Fas makamları kuraklıkla mücadele etmek için önlem paketi açıkladı

Larache yakınlarında çıkan yangınlardan bir kare (Reuters)
Larache yakınlarında çıkan yangınlardan bir kare (Reuters)

Fas'ta su dağıtımından sorumlu yetkililer, çeşitli şehir ve merkezlerdeki dağıtım şebekelerinin içme suyu hacmini azaltmak için önlem paketi açıkladı. Fas yaşamakta olduğu sıcak hava dalgası ve yetersiz yağış nedeniyle su kaynaklarında keskin düşüşe tanık oluyor.  Bunun yanı sıra artan içme suyu talebi ve birbirini takip eden kuraklık yılları su sorununu derinleştiriyor.
Khouribga'da (Kazablanka'nın güneydoğusunda) Ulusal Elektrik ve İçme Suyu Bölge Müdürlüğü,  Settat ve Berrechid (Kazablanka'nın güneydoğusunda) bölgelerinin merkezindeki dağıtım şebekelerinde içme suyu akışını azaltma kararı aldığını açıkladı. Buna göre söz konusu bölgelerde sular her gün akşam saat 10’dan ertesi gün sabah saat 7'ye kadar düşük seviyede akacak.  Uygulama yarın (Pazartesi) başlayacak. Bölge müdürlüğünden yapılan açıklamada, bu durumun baraj enjeksiyonlarının azalmasına ve su yataklarının seviyesinin düşmesine katkı sağladığı kaydedildi. Böylece içme suyu kullanımını rasyonelleştirmek için toplu bir seferberlik başlatılmış olacak.
Khouribga'daki Ulusal Elektrik ve İçme Suyu Bölge Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Bölge müdürlüğü, Settat ve Berrechid bölgelerine bağlı il ve merkezler dağıtım şebekelerinden geçen içme suyu miktarını her gün gece ondan, ertesi gün sabah yediye kadar azaltacak. Uygulama önümüzdeki Pazartesi başlayacak. Vatandaşlar içme suyu tüketimini rasyonelleştirmek ve sorumlu ve makul bir şekilde su tüketmek için çalışmalı.”
Fas Teçhizat ve Su Bakanı Nizar Baraka, geçen Mayıs ayının sonunda Fas'ın üç yıllık kuraklık durumunda vatandaşlar için su güvenliğini sağlama sorunuyla karşı karşıya olduğu konusunda uyarmıştı. Baraka, iklim değişiklikleri ve mevcut su kaynaklarının aşırı tükenmesi sonucunda su kıtlığının Fas için açık bir sorun haline geldiğini belirtti.
Fas'ta ülkedeki su yatağının aşırı tüketime maruz kaldığına dair bir kanaat var; bazı bölgelerde su yatakları, yılda üç metre azalıyor. Bu durumu düzeltmek için yetkililer, bu sorunun yaşandığı bölgelerde aşırı su kullanımından kaçınmak için birtakım önlemler açıkladılar. Su yataklarının azalmasına ek olarak, su kaynaklarında ulusal düzeyde bir eşitsizlik var. Bu eşitsizliğin bir sonucu olarak kişi başına düşen yıllık ortalama su payı bazı bölgelerde 1000 metreküpe ulaşırken, bazı bölgelerde 100 metreküpü geçmemektedir.
Hükümet kaynaklarına göre Fas, 149 baraj aracılığıyla yıllık yaklaşık 19 milyar metreküp su depolama kapasitesine sahip. Ek yirmi barajla bu kapasitenin 24 milyar metreküpe çıkması bekleniyor.
Kaynaklar tarım sektöründe kullanılan arıtılmış su oranının yüzde 90 civarında olduğu Ürdün'ü örnek göstererek Fas'ın da atık su arıtma kapasitesini mevcut 700 milyon metreküpün üzerine çıkarması gerektiğini kaydettiler. Bu da kırsal alanlarda şu anda  yüzde 10'u geçmeyen sıvı dezenfeksiyon ağının geliştirilmesi yoluyla yapılmaktadır.
Fas hükümeti, günlük yaşamda su israfıyla mücadele etmeye ve Faslı aileleri su israfının yüksek maliyetlerine karşı duyarlı hale getirmeye çalışıyor. Hükümet verilerine göre, tek bir tuvalet sızıntısı yılda 220 bin litre suyun israf olmasına yol açabilir. Arabayı her hafta bol miktarda suyla yıkamak, yıllık su faturasında 2 bin 300 dirhemden (230 Euro) fazla bir maliyetle yılda 260 bin litre su israfına yol açabilir.
Bilinçlendirme kampanyasının bir parçası olarak, içme suyunun nasıl sağlanacağına dair basit prosedürlerin dile getirildiği hükümet açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
“Musluklara yalnızca birkaç dirheme mal olan havalandırıcıların takılması su tüketiminde yüzde 50'ye kadar tasarruf sağlıyor. Bulaşıkları günlük olarak musluktan akıtmak yerine bir kapta yıkamak su tüketiminde yüzde 80'e varan tasarruf sağlıyor. Herhangi bir yerde su sızıntısı olmadığından emin olmak için musluğun doğru takıldığını kontrol etmek gerekiyor. Ayrıca yerel makamlar (belediyeler) ve idarelerin yanı sıra tarım, sanayi ve turizm faaliyetlerinde su tasarrufu için yapılan iyi uygulamalar, farkındalığı artırmak ve ortak ulusal mülkiyeti, yani suyu korumak için canlı örnekler olarak hizmet edecekler.”
 



Avrupa’nın en büyük füze üreticisi, Gazze’de çocukların öldürülmesinden kâr elde ediyor

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Avrupa’nın en büyük füze üreticisi, Gazze’de çocukların öldürülmesinden kâr elde ediyor

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 59 bine yaklaştı (Reuters)

Avrupa'nın en büyük füze üreticisi MBDA, Gazze’de çocukların ölümüne yol açan bombalarda kullanılan parçaları İsrail'e tedarik ediyor.

Guardian ve bağımsız gazetecilik kuruluşu Disclose’la Follow the Money’nin ortak araştırmasında, MBDA’nın ABD’deki fabrikası aracılığıyla İsrail’e GBU-39 bombaları için kanat sistemleri sağladığı tespit edildi. 

MBDA, ABD’nin Alabama eyaletindeki fabrikasında ürettiği “Diamond Back” isimli kanatları, Boeing yapımı GBU-39 bombalarına takılmak üzere temin ediyor. Bu bileşenler, İsrail’e ABD'nin askeri yardımı kapsamında gönderilen binlerce bombada kullanılıyor. 

Fransa merkezli firma, İtalyan Leonardo, Hollandalı Airbus ve Britanyalı BAE Systems’ın ortaklığından oluşuyor. Şirketin gelirleri, Birleşik Krallık’taki MBDA UK aracılığıyla Fransa’daki ana firmaya aktarılıyor. 2024’te MBDA grubu, hissedarlarına toplamda 350 milyon sterlin (yaklaşık 19 trilyon TL) temettü dağıttı.

Analize göre GBU-39 bombaları Gazze’de en az 24 saldırıda kullandı. Bu saldırılarda 100’den fazlası çocuk olmak üzere en az 500 kişi öldürüldü. Saldırıların 16’sında okullar hedef alınırken, diğerlerinde kamplar, evler ve camiler vuruldu. 

Avustralya merkezli Silahlanma Araştırma Hizmetleri’nden (ARES) Trevor Ball, GBU-39 bombalarının okul ve sığınak gibi yerleri vurmak için sıkça kullanıldığını söylüyor. Bunun kanat sistemleri üzerindeki yazılardan ve kuyruk parçalarından tespit edilebildiğini belirtiyor. 

Britanya merkezli Silah Ticaretine Karşı Kampanya (CAAT) grubundan Sam Perlo-Freeman da “MBDA, İsrail’in silahlandırılmasından kâr ediyor” diyor.

MBDA'nın Guardian’a gönderdiği açıklamada, şirketin ABD'deki faaliyetlerini veya İsrail'e satılan ekipmanlara parça tedarikini durdurma planına ilişkin bilgi verilmedi. Açıklamada, “şirketi yasadışı uygulamalara dahil edebilecek faaliyetler yasaktır” dendi.

BAE Systems ve Airbus, MBDA'nın yanıtına ekleme yapmadı. Leonardo, “askeri teçhizat ihracatıyla ilgili ulusal ve uluslararası düzenlemelere her zaman tam olarak uyulduğunu” savundu. Boeing, soruları ABD Dışişleri Bakanlığı’na yönlendirdi, bakanlığın açıklamasında Washington’ın İsrail'in kendini savunma hakkını desteklediği belirtildi. 

Independent Türkçe, Guardian, France 24