Suudi Arabistan’da sosyal medya reklamları için lisans düzenlemesi

Sosyal medya lisansı, Suudi Arabistan'daki reklam ve dijital içerik sektörünün düzenlenmesine katkıda bulunuyor (AFP)
Sosyal medya lisansı, Suudi Arabistan'daki reklam ve dijital içerik sektörünün düzenlenmesine katkıda bulunuyor (AFP)
TT

Suudi Arabistan’da sosyal medya reklamları için lisans düzenlemesi

Sosyal medya lisansı, Suudi Arabistan'daki reklam ve dijital içerik sektörünün düzenlenmesine katkıda bulunuyor (AFP)
Sosyal medya lisansı, Suudi Arabistan'daki reklam ve dijital içerik sektörünün düzenlenmesine katkıda bulunuyor (AFP)

Suudi Arabistan Enformasyon Bakanı Vekili Macid el-Kasabi, sosyal medya platformlarında yayınlanacak olan reklamlaer için bir lisans oluşturulduğunu duyurdu. Uygulamanın, “Suudi Arabistan'daki reklam sektörünün ve dijital içeriğin düzenlenmesine katkıda bulunduğunu” belirtti.
Suudi Arabistan Görsel - İşitsel Medya Kurumu’ndan yapılan açıklamada bireylerin reklamcılık yapmak için “güvenilir” bir lisansa sahip olmasının zorunlu olduğunu vurgulayarak, lisans almak isteyenlere “Elam” platformu üzerinden başvurmaları, kontrollere ve gerekli şartlara uymaları çağrısında bulundu. Kurum, lisansın 3 yıllık değerinin 15 bin Suudi riyali (4 bin dolar) olduğunu kaydetti.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre, “güvenilir” bir lisans almak için, sosyal medya platformları üzerinden reklam içeriğinin bireysel olarak sunulmasına ilişkin kontrollere uyulması gerekmekte. Bunun yanı sıra lisansa sahip olabilmek için içerik kontrollerini, reklamları, sınıflandırmaları (yaş sınıflandırması dahil) ve kurum tarafından verilen talimatları uygulamayı ve kurum tarafından talep edilen her türlü veri, bilgi veya raporu temin etmeyi taahhüt etmek gerekiyor. Lisans almak isteyen kişi, kuruma kayıtlı ve kendisine verilen lisansa bağlı bir hesap dışında herhangi bir reklam göstermemeyi, Suudi Arabistan vatandaşı olmayanlar ise gerekli lisans ve onayları alana kadar faaliyette bulunmamayı taahhüt etmeli.
Lisanstan, ülke içindeki ve dışındaki Suudi uygulayıcılar yararlanabiliyor. Körfez ülkeleri vatandaşları ise ticari kayıt ve reklam lisansı alabilecekler. Körfez ülkeleri dışındaki yabancılar ise lisanslı bir yerel reklam ajansı ile sözleşme yaparak veya düzenlemelere uygun bir yatırım lisansı alarak bireysel lisans almak zorunda. Ayrıca hesapların, kullanıcı adı / rumuz ile kaydedilmesine de izin veriliyor.
Suudi Arabistan dışındaki reklam ajansları, kurallara ve düzenlemelere göre lisanslı bir kişiyle anlaşma yapma hakkına sahip. Bu kişilerin, herhangi bir sözleşme ilişkisinden önce bir lisans alması gerekiyor. İlaçlar, tedaviler ve buna benzer özel ürün veya hizmetlerin reklamını yapmak için lisans sahiplerinin, görsel-işitsel medya sistemine ve medya içerik kontrollerinin 5. maddesi hükümlerine uymaları bekleniyor.



Yanlış bilgileri çürüten gazetecilere güvenin azaldığı tespit edildi

Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)
Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)
TT

Yanlış bilgileri çürüten gazetecilere güvenin azaldığı tespit edildi

Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)
Araştırmacılar, yanlış haberleri çürütmek için yeni yollar aranabileceğini söylüyor (Pexels)

Yanlış bilgileri çürüten gazetecilere daha az güvenildiği ortaya kondu. Hatta okuyucu bilginin yanlış olduğundan şüphelense bile, gerçeği ortaya çıkaran gazeteciye pek güvenmiyor. 

Medyaya güven azalırken dezenformasyonun arttığı bir dönemde hatalı bilgileri düzeltmek de zorlaşıyor.

Yayın kuruluşları ve gazetecilerin taraflı olduğu düşüncesiyle insanlar okudukları haberlere temkinli yaklaşıyor. Daha önceki çalışmalarda veri doğrulamanın yarattığı etkiyle ilgili çelişkili sonuçlar çıkmıştı. 

Yanlış haberleri çürütmenin ne kadar işe yaradığı ve neden etki yaratmadığını öğrenmek isteyen araştırmacılar bir çalışma yürüttü.

Communication Research adlı hakemli dergide yayımlanan çalışmada 691 katılımcıya siyasi ve ekonomik haberler okutuldu. Bu haberlerde evsizlik oranlarından fentanilin aşırı doz ölümlerindeki etkisine kadar çeşitli iddialar yer alıyordu.

Bunların doğruluğuna ne kadar inandığını belirten katılımcılar daha sonra bu iddiaları onaylayan veya çürüten doğrulamayı okudu. Ardından bu doğrulamayı yapan gazeteciye ne kadar güvendikleri soruldu. 

Daha sonra bazı ürünlerle ilgili bilgiler içeren yazılarla aynı çalışma yürütüldü. Bu sefer verilen doğrulamalara "doğruluk kontrolü" işareti konmadı. Araştırmacılar bu sayede duyulan güvenin bu etiketten etkilenip etkilenmediğini anlamaya çalıştı.

İki çalışmanın sonucunda da yanlış bilgileri çürüten gazetecilere duyulan güven kayda değer derecede daha azdı. Katılımcılar inandıkları düşünceyi doğrulayanlara daha çok güvenirken, diğerlerinde daha fazla kanıt talep ediyordu. 

Çalışmanın yazarlarından Randy B. Stein, PsyPost'a yaptığı açıklamada "Halk genel olarak gazetecilere güveniyor ve doğrulayıcı makalelere duyulan güven epey yüksek" diyerek ekliyor: 

Yani klişe düşüncenin aksine, halkın doğruluk kontrollerine ve gazetecilere hiç güvenmediği doğru değil ancak düzelten/çürüten makalelere yönelik daha fazla şüphe var.

Araştırmacılar buradaki düzeltmenin, yayın kuruluşlarının haberlerindeki hataları düzeltmek için yayımladığı tekzip metinleri olmadığını ekliyor.   

Bilim insanları ilginç bir sonuçla da karşılaştı: Katılımcılar bir bilginin doğruluğundan şüphe etse bile bunu çürüten gazetecilere güvenmiyordu. 

Araştırmacılar bir haberin çürütülmesinin şaşkınlık yaratması, insanların onaylamaya kıyasla daha çok kanıt araması ve gazetecilerin taraflı davrandığından şüphelenmesinin buna yol açtığını düşünüyor. 

Şaşırtıcı bir diğer bulguysa, haberin çürütülmesi katılımcıların iddiayla ilgili düşüncesini değiştirmesine karşın gazeteciye güvenleri yine de sarsılıyordu. 

Stein, "Yanlış bilgileri düzeltmeye çalışan gazetecilerin (ya da herhangi birinin) aleyhine bir durum var" diyor. 

Araştırmacılar, halkın yanlış bilgileri çürüten haberlere nasıl ve neden güvenip güvenmediği üzerine daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor.

Makalenin yazarları, Conversation için kaleme aldıkları yazıda şu ifadeleri kullanıyor:

Gazetecilerin önündeki zorluk, bilgiyi çürüten biri gibi görünmeden bunu nasıl çürüteceklerini bulmak olabilir.

Independent Türkçe, PsyPost, Conversation, Communication Research