İsrail hükümeti 'Ürdün Kapısı' projesini onayladı

Ürdün Kralı, geçen Çarşamba günü Amman'da İsrail Başbakanı'nı kabul etti (DPA)
Ürdün Kralı, geçen Çarşamba günü Amman'da İsrail Başbakanı'nı kabul etti (DPA)
TT

İsrail hükümeti 'Ürdün Kapısı' projesini onayladı

Ürdün Kralı, geçen Çarşamba günü Amman'da İsrail Başbakanı'nı kabul etti (DPA)
Ürdün Kralı, geçen Çarşamba günü Amman'da İsrail Başbakanı'nı kabul etti (DPA)

İsrail hükümeti dün (Pazar) olağan oturumunda “Ürdün Kapısı” projesinin uygulanmasını onayladı. İki ülke arasında dünya çapında işçileri, mühendisleri, yöneticileri ve pazarlamacıları içerecek projede ortak bir sanayi bölgesini yeniden inşa etmek ve büyük bir park ve bahçe kurmak hedefleniyor. 
İsrail Başbakanı Yair Lapid, bu kararı iki ülke arasında geçerli olması gereken normal ilişkilerde doğal bir sıçrama olarak değerlendirdi. Lapid, oturumda yaptığı konuşmada şunları söyledi: “Ürdün ile barış anlaşmasının imzalanmasından 28 yıl sonra iki ülke arasındaki iyi komşuluk ilişkilerini bir adım ileriye taşıyoruz ve bu, bölgenin kalkınmasına ve güçlenmesine büyük katkı sağlayacak bir atılımdır. Geçen hafta Amman'da Kral Abdullah'ı ziyaretim sırasında bu projenin nihai detayları üzerinde anlaşmaya varıldı. Şimdi tüm vaktimizi iki ülkeye çalışma alanları sağlayacak, ekonomik ve siyasi ilişkileri ilerletecek, barışı ve dostluğu derinleştirecek bu girişimi uygulamaya adayacağız” dedi. 
İsrail Başbakanı Lapid ve İsrail Bölgesel İşbirliği Bakanı İsavi Frej, hükümete bu projeyi sundular ve proje oybirliğiyle onaylandı. Freij'e göre, "Ürdün Kapısı", gümrüksüz operasyonel bir sanayi bölgesinin kurulması yoluyla iki ülke arasındaki ekonomik işbirliğini derinleştirmeyi ve güçlendirmeyi amaçlayan Ürdün ve İsrail arasındaki ortak bir proje. 
Freij sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu, ilk olarak güneş enerjisi karşılığında su ihraç etme anlaşması çerçevesinde, geçen yıl Ürdün ile ilişkileri güçlendirmede kaydettiğimiz büyük ilerlemenin bir parçası. Şimdi sadece yönetimler arasında değil, halklar arasında da sivil barış vizyonunu güçlendiren bu kararla aramızdaki barış, iki ülke vatandaşlarının meyvelerini almasına olanak tanıyan ekonomik ve sivil iş birliği olmadan tamamlanmış sayılmaz.” 
Proje, İsrail ve Ürdünlü girişimcilerin ve iş adamlarının doğrudan iletişim kurmasını sağlayacak, sınır boyunca yer alan ortak bir sanayi bölgesi ile ilgili. Ticaret, teknoloji ve yerel sanayi alanlarında da projeler üretilecek. 
Şarku’l Avsat’ın DPA’dan aktardığı habere göre İsrail Ulaştırma ve Yol Güvenliği Bakanı Merav Michaeli şunları söyledi: “Ürdün Krallığı ile ilişkileri geliştirecek her önlemi memnuniyetle karşılıyorum; Ürdün'ü tüm bölgenin istikrarı için kritik öneme sahip stratejik bir ortak olarak görüyoruz.” 
İsrail hükümetinin açıklamasına göre, yeni planda ortak bir milli parkın kurulması ve geliştirilmesi, engellerin kaldırılması, planlama ve yasal konuların modernizasyonu da yer alıyor. Bazı bakanlar, Binyamin Netanyahu döneminde bozuk olan Ürdün ile ilişkileri geliştiren bu hükümetteki son girişimin öneminden bahsetti. 
Müzakereler sırasında, alternatif Başbakan Naftali Bennett, kabine toplantısının kapalı bölümünde şunları söyledi: “Netanyahu, iki Ürdünlü'yü vurarak öldüren korumayla yan yana fotoğrafını Instagram’da paylaşarak Ürdün ile İsrail’in arasının açılmasına neden oldu.”  
Bennett bununla, 2017'de Amman'daki İsrail büyükelçiliğinde görev yapan bir korumanın iki Ürdün vatandaşını öldürdüğü sırada meydana gelen olayı kastediyor. 
Ürdün makamları, söz konusu İsrailli korumanın sınır dışı edilmesine karar vererek iki ülke arasında derin bir krize neden oldu. 
O sırada Ürdün Kralı 2. Abdullah şu açıklamayı yapmıştı: “Netanyahu'nun kışkırtıcı davranışı bölgesel güvenliği tehdit ediyor ve aşırılık yanlılarını kışkırtıyor. İsrail hükümeti suçu siyasi bir gösteri olarak görmek yerine sorumluluklarını üstlenmeli ve katilin yargılanmasını da içeren önlemler almalı.” 



İsrail'in çekilme planları nedeniyle Gazze'deki ateşkes görüşmeleri "başarısız" oldu

 İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)
İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)
TT

İsrail'in çekilme planları nedeniyle Gazze'deki ateşkes görüşmeleri "başarısız" oldu

 İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)
İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin kuzeyine düzenlediği bombardımanın ardından yükselen dumanlar (AP)

Konuyla ilgili bilgi sahibi iki Filistinli kaynağa göre, İsrail'in Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 40'ını askeri kontrolü altında tutan bir çekilme haritası sunma ısrarı nedeniyle Gazze'deki ateşkes müzakereleri ‘çıkmaza’ girmiş durumda.

AFP'ye konuşan kaynaklardan biri, “Doha'daki müzakereler, İsrail'in dün sunduğu ve Hamas'ın reddettiği Gazze Şeridi'nin yüzde 40'ından fazlasında askeri güç bulundurmayı içeren, İsrail ordusunun yeniden konuşlandırılması ve yeniden konumlandırılmasını öngören bir çekilme haritasında ısrar etmesi nedeniyle çıkmaza girmiş durumda ve karmaşık zorluklarla karşı karşıya” dedi.

İkinci kaynak ise “İsrail yok etme savaşını sürdürmek için oyalama ve anlaşmayı bozma politikasını sürdürüyor” ifadesini kullandı.

Gazze ateşkes müzakereleri, Hamas'ın İsrail'i engellemekle suçladığı ve ABD ile İsrail'in görüşmelerde bir ilerleme kaydedileceği ve birkaç gün içinde anlaşmaya varılacağı yönündeki iyimser söylemleri arasında Katar'ın başkenti Doha'da yedinci gününe girdi.

Geçtiğimiz pazar gününden bu yana Doha'da devam eden müzakerelerin ortasında Netanyahu perşembe günü yayınladığı bir videoda Hamas'ın silahsızlandırılmasını, askeri kabiliyetlerinin olmamasını ve bölgeyi yönetmemesini şart koşarak bunlar olmadan Gazze Şeridi'nde anlaşma ihtimalini dışladı ve savaşa geri dönme tehdidinde bulundu. Netanyahu, “Bu müzakereler yoluyla elde edilebilirse iyi olur, aksi takdirde kahraman ordumuzun gücüyle başka yollarla elde edeceğiz” dedi.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar perşembe günü Avusturya gazetesi Die Presse'ye verdiği röportajda, müzakerelerin geleceği için bir başka koşul öne sürerek Hamas liderlerinin sürgüne gönderilmesinin ‘savaşı sona erdirecek çözümün bir parçası olabileceğini’ belirtti.

Geçtiğimiz perşembe günü televizyonda yayınlanan bir röportajda Netanyahu birkaç gün içinde bir anlaşmaya varılacağı umudunu dile getirerek şunları söyledi: “50 esir halen Hamas tarafından tutuluyor ve bunlardan sadece 20'sinin hayatta olduğuna inanılıyor. Şu anda yaşayanların yarısının ve ölülerin yarısının çıkarılmasını öngören bir anlaşmamız var, yani 10 yaşayan insanımız ve yaklaşık 12 ölen rehinemiz kalacak, ancak onları da çıkaracağım. Umarım birkaç gün içinde bunu sonuçlandırabiliriz.”

Geçen hafta Netanyahu ile Beyaz Saray'da iki kez görüşen Trump, ateşkesin yakın olduğu söylemini yineleyerek bu haftayı olası bir tarih olarak belirledi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio perşembe günü yaptığı açıklamada bir anlaşma için ‘büyük umutları’ olduğunu ifade etti.