Pasifik Çöp Girdabı'nda "gizemli plastik eşyalar" bulundu

Okyanus Seferleri Enstitüsü, 96 tondan fazla çöp topladı

Gemi plastik toplamak için bu hafta tekrar yola çıkacak (Twitter/@oceancleanup)
Gemi plastik toplamak için bu hafta tekrar yola çıkacak (Twitter/@oceancleanup)
TT

Pasifik Çöp Girdabı'nda "gizemli plastik eşyalar" bulundu

Gemi plastik toplamak için bu hafta tekrar yola çıkacak (Twitter/@oceancleanup)
Gemi plastik toplamak için bu hafta tekrar yola çıkacak (Twitter/@oceancleanup)

Pasifik Okyanusu'nun kuzeyinde çöplerin bulunduğu alanda 45 gün boyunca temizlik yapan kargo gemisi, 26 Temmuz'da ABD'nin Kaliforniya eyaletine bağlı Sausalito'ya geldi.
Çevre örgütü Okyanus Seferleri Enstitüsü'nün 40 metrelik gemisi, 96 tondan fazla çöp topladı. Çöpler arasında "gizemli plastik eşyalar" olduğu açıklandı.
Pasifik Çöp Girdabı olarak da bilinen Büyük Pasifik Çöp Alanı adlı bölgede çıkarılan çöpler arasında balık ağı, plastik oyuncak, sandalye ve yoga matları gibi eşyalar vardı.
Çevrecilerin kafasını en çok karıştıran eşyalar, bazıları yıllardır sudaymış gibi görünen "gizemli plastik yüzen nesnelerdi."
Örneğin 6 metre genişliğinde ve yaklaşık 2 metre yüksekliğinde bir parça, geminin büyük bir kısmını kapladı. Parçanın 3,5 ton ağırlığında olduğunu tahmin ediliyor.
Geminin kaptanı Locky Maclean, plastiğin midyelerle kaplı büyük bir tombaza benzediğini ancak kimsenin aslında ne olduğunu bilmediğini belirtti.
2009'dan beri okyanus temizleme çalışmaları yapan enstitünün kurucusu Mary Crowley, balık ağlarının bir araya getirildiğinde zaman zaman 6 ton ağırlığa ulaşabildiğini söyledi.
Çöplerin deniz yaşamını tehdit ettiğini vurgulayan Crowley, "Mercan resifleri yok olabilir. Okyanusu gerçekten bir çöp kovası gibi kullanıyoruz." dedi
Okyanus Seferleri Enstitüsü, sulardaki çöpü belirleyip toplamak için GPS, güçlü dürbün, drone ve vinç gibi cihazlardan yararlanıyor. Toplanan plastikler geri dönüştürülüyor.
Independent Türkçe, San Francisco Chronicle, Marin Independent Journal



Gençlerdeki sindirim sistemi kanserlerinde çarpıcı artış

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
TT

Gençlerdeki sindirim sistemi kanserlerinde çarpıcı artış

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)
Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal kanserlerde çarpıcı bir artış var (Unsplash)

Yeni bir incelemeye göre, 50 yaşın altındaki kişilerdeki gastrointestinal (GI) kanserlerde çarpıcı bir artış yaşanıyor.

Araştırmacılar perşembe günü The Journal of the American Medical Association'da (JAMA) yayımlanan incelemede, kalınbağırsak veya pankreas kanseri gibi gastrointestinal kanserlerin "ABD'de erken yaşta ortaya çıkan kanserler arasında en hızlı artış gösterenler" olduğunu belirtiyor.

Erken yaşta ortaya çıkan gastrointestinal kanserler arasında ABD birinciliğini, kolon veya rektumda gelişen kalınbağırsak kanseri 2022'de aldı ve 20 bin 800'ü aşkın kişiye teşhis kondu.

Mide zarında gelişen mide kanseri o yıl 2 bin 689 kişide teşhis edilirken, onu 2 bin 657'yle pankreas kanseri ve 875'le yemek borusu kanseri izledi.

Erken yaşta görülen gastrointestinal kanserlerin çoğu obezite, kötü beslenme ve orta derecede hareketsiz bir yaşam tarzı gibi, değiştirilebilecek risk faktörleriyle bağlantılı. Sigara ve içki içmek de diğer risk faktörleri arasında.

Dana-Farber Kanser Enstitüsü Genç Yaşta Ortaya Çıkan Kalınbağırsak Kanseri Merkezi Direktörü Dr. Kimmie Ng, ortak yazarlarından olduğu inceleme hakkında NBC News'a yaptığı açıklamada, "İnsanların bebekken, çocukken ve ergenlik çağındayken yaptıkları ya da maruz kaldıkları şeyler, muhtemelen genç yetişkinlikte kansere yakalanma risklerine katkı sağlıyor" diyor.

Aile geçmişi ve kalıtsal sendromlar gibi, hastaların üzerinde kontrol sahibi olmadığı risk faktörleri de var. Erken yaşta görülen kalınbağırsak kanserinden muzdarip kişilerde bağırsak iltihabı olabilir.

Araştırmacılar incelemede şöyle yazıyor:

Erken yaşta ortaya çıkan GI kanser hastalarının durumu, daha geç yaşta ortaya çıkan GI kanser hastalarına benzer veya daha kötü seyrediyor. Bu da gelişmiş önleme ve erken teşhis yöntemlerine duyulan ihtiyacı vurguluyor.

Amerikan Kanser Derneği (American Cancer Society/ACS), kalınbağısak kanseri riski ortalama düzeyde olan kişilerin 45 yaşında düzenli taramaya başlamasını öneriyor. ACS, 2018'den önce taramaların 50 yaşında başlamasını tavsiye ediyordu.

Kâr amacı gütmeyen Kalınbağırsak Kanseri Birliği'nin baş tıbbi danışmanı Dr. John Marshall, yer almadığı inceleme hakkında NBC News'a "Eskiden bu yaş grubunda hiç görülmezdi ama şimdi 20, 30 ve 40'lı yaşlarında kolon kanserine yakalananların sayısında kayda değer bir artış var" diyor.

Gastrointestinal kanseri olan genç hastaların hayatta kalma oranlarının, neden yaşlılardan daha kötü olduğu belirsizliğini koruyor.

New Jersey'deki Rutgers Kanser Enstitüsü ve RWJBarnabas Health'ten gastrointestinal onkoloji direktörü Dr. Howard Hochster, NBC News'a, dahil olmadığı inceleme hakkında şu ifadeleri kullanıyor: 

Bana göre bu, hastalığı daha ileri bir aşamada saptamamızdan kaynaklanıyor çünkü spesifik olmayan bu şikayetlerde bulunan genç bir kişiyi görünce, gerçekten kolon veya diğer GI kanserler akla gelmiyor.

Ancak Ng, kanserin evresi hesaba katıldığında bile genç hastaların hayatta kalma oranlarının daha kötü göründüğünü söyleyerek bunun biyolojik bir nedeni olup olmadığını sorguluyor.

Independent Türkçe