Avrupa'nın son pandasının Bulgaristan'da yaşadığı ortaya çıktı

İllüstrasyonda Latince adı A. nikolovi olan panda tasvir ediliyor (Velizar Simeonovski, Chicago)
İllüstrasyonda Latince adı A. nikolovi olan panda tasvir ediliyor (Velizar Simeonovski, Chicago)
TT

Avrupa'nın son pandasının Bulgaristan'da yaşadığı ortaya çıktı

İllüstrasyonda Latince adı A. nikolovi olan panda tasvir ediliyor (Velizar Simeonovski, Chicago)
İllüstrasyonda Latince adı A. nikolovi olan panda tasvir ediliyor (Velizar Simeonovski, Chicago)

Pandaların Avrupa'yı en son ne zaman dolaştığını yakın zamanda bir müze koleksiyonunda yeniden keşfedilen bir çift diş ortaya çıkardı.
Araştırmacılar, yaklaşık 40 yıldır depoda tutulan dişleri incelediklerinde, fosillerin daha önce hiç görülmemiş, Avrupalı bir panda türüne ait olduğunu keşfetti.
Modern dev pandaların yakın akrabası olduğu tespit edilen yeni tür, kıtada yaklaşık 6 milyon yıl önce yaşadı ve muhtemelen Avrupa'nın son pandasıydı.
Bir üst köpek dişi ve bir üst azı dişinden oluşan iki parça fosil, ilk olarak 1970'lerin sonlarında Bulgaristan'ın kuzeybatısındaki bir bölgeden çıkarılmıştı.
Sonunda Sofya'daki Bulgaristan Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'ne verilen fosiller yıllarca incelenmeyi beklemişti.
Araştırmacılar yakın zamanda dişleri inceledi ve bunların eski bir Avrupa pandasına ait olduğunu fark etti. Ancak fosiller, daha önce Avrupa'da tespit edilen panda türlerine ait diğer dişlere benzemiyordu.
Çoğu Avrupa panda türünün modern dev pandalardan (Ailuropoda melanoleuca) daha küçük dişleri vardı. Yani muhtemelen günümüz kuzenlerinden çok daha küçüklerdi.
Ancak Agriarctos nikolovi diye adlandırılan yeni türün dişleri, Avrupa pandaları için çok daha büyüktü ve büyük olasılıkla günümüz dev pandalara benzer boyuttaydı.
Dişler ayrıca, bazıları 10 milyon yıldan daha eski olan diğer Avrupalı panda fosillerinden çok daha yakın bir zamana tarihlendi. Bu da A. nikolovi'nin muhtemelen kıtada yaşayan son panda türü olduğunu gösteriyor.
Bulgaristan Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden paleontolog Nikolai Spassov, "Bu keşif, antik doğa hakkında hâlâ ne kadar az şey bildiğimizi gösteriyor. Paleontolojideki tarihi keşiflerin bugün bile beklenmedik sonuçlara yol açabileceğini ortaya koyuyor" dedi.
Spassov, A. nikolovi’yle dev pandalar arasındaki boyut benzerliklerine rağmen, yeni tanımlanan türün "modern cinsin doğrudan atası olmadığını" ama bunların yakın akraba olduğunu söyledi.
Dişlerin ilk bulunduğu bölge, bir zamanlar bataklık ormanıydı. Bu, A. nikolovi'nin modern pandalardan çok daha çeşitli bir beslenme düzenine sahip olduğunu gösteriyor.
Araştırma ekibine göre bu hayvanlar, modern pandaların çok sevdiği bambu gibi yalnızca tek bir bitki türüyle kısıtlı kalmamıştı. Bunun yerine bir dizi yumuşak bitki örtüsüyle ziyafet çekiyordu.
Journal of Vertebrate Paleontology adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan araştırmada A. nikolovi'nin iklim değişikliği nedeniyle yaşam alanları ve beslenme düzenleri etkilediği için yok olmuş olabileceği ifade edildi.
Araştırmacılar, A. nikolovi'nin yaklaşık 6 milyon yıl önce ortaya çıkan bir olay karşısında özellikle savunmasız kaldığını belirtti: Akdeniz'in neredeyse tamamen kuruduğu ve karasal ekosistemlerin ciddi etkilendiği "Messinian tuzluluk krizi."
Ekibe göre eski panda türünün yaşadığı bataklık ormanları muhtemelen bu olay nedeniyle çok daha kuru ve sıcak hale geldi. Bu da bitkilerin büyümesini zorlaştırdı ve pandaları aç bıraktı.
Independent Türkçe, Livescience, CourtHouseNews



Bella Ramsey, Game of Thrones'daki rol arkadaşını utandırmış

Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
TT

Bella Ramsey, Game of Thrones'daki rol arkadaşını utandırmış

Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)
Bella Ramsey, Game of Thrones'da Lyanna Mormont rolündeydi (HBO)

Kit Harington, Game of Thrones'un çekimleri sırasında Bella Ramsey tarafından haklı bir şekilde "utandırılmasına" dair konuştu.

Halihazırda HBO'nun video oyunu uyarlaması The Last of Us'ta başrol olan Ramsey, fantastik dizide kendine güveniyle yaşı uyuşmayan Lyanna Mormont karakterini daha 11 yaşındayken canlandırmıştı.

Lyanna dizideki sahnelerinin çoğunu Harington'ın hayat verdiği kahraman Jon Snow'la paylaşmıştı ve artık Harington, setteki "kibrinin" Ramsey sayesinde nasıl kırıldığını açıkladı.

Aktör, başlangıçta "bir çocuğun karşısında" oyunculuk sergilemenin kolay olacağını düşündüğünü ancak Ramsey'in "genç bir oyuncuya göre gayet sıradışı bir özgüvene ve netliğe" sahip olduğunu çabucak anladığını itiraf etti.

Harington repliklerini hatırlayamadığı anlaşılınca şu anda 21 yaşında olan Ramsey'in onları kendisine söylediğini açıkladı.

Ramsey'le birlikte Interview'e konuşan aktör, "Bana yardım ettiğini ve bunun bir hayli utanç verici olduğunu hatırlıyorum" dedi ve ekledi:

Evet, bunun için teşekkürler.

Ramsey, eylemleri için "pişmanlık duyduğunu" belirterek şunları söyledi:

Şimdi 'Aman Tanrım, ne kadar berbat' diyorum. Ama o dönem, 'Kit repliğinde sıkıntı yaşıyor ve bunu biliyorum, bu yüzden ona söyleyeyim' gibi çok masum bir yerden geldi.

Ramsey, Harington'ın "rahatsız olduğunu" tahmin etse de aktör karşı çıkarak bu olay sonucunda kendisini geliştirmek istediğini söyledi:

Hiç de değil. Bilakis 'Aman Tanrım, yaptığım işte gelişim göstermeliyim. Buraya repliklerim konusunda yeterince rahat hissetmeden, yaşımın getirdiği kibirle, karşımdakinin sadece bir çocuk olduğunu düşünerek geldim. Ve sonrasında o çocuk oyuncu beni ekrandan siliyor.'

Oyuncu "Jon Snow'luğumda biraz fazla rahattım" dedi.

Harington, Game of Thrones'un şiddet içeren ve yoğun "doğasının" nasıl "doğrudan" bir çöküşe yol açtığını daha önce anlatmıştı.

fvgbhnyjmukı
Kit Harington, Game of Thrones'da Bella Ramsey tarafından utandırılmış (HBO)

Oyuncu, SiriusXM'deki The Jess Cagle Show'a 2021'de konuşurken, "Dürüst olmak gerekirse, Thrones'un sonlarında ve sonrasında akıl sağlığımla ilgili bazı zorluklar yaşadım" demişti.

Bence bu doğrudan dizinin doğasından ve yıllardır yaptıklarımdan kaynaklanıyordu.

Industry'de de rol alan Harington, o dizinin çekimleri Mayıs 2019'da bittiğinde bir sağlıklı yaşam tesisine girerek oyunculuğa ara vermişti.

Independent Türkçe