Pelosi'nin beklenen Tayvan ziyareti öncesinde bölgede askeri hareketlilik artıyor

Tayvan, olası ziyaret nedeniyle ordusunu teyakkuza geçirdi...

Pelosi'nin beklenen Tayvan ziyareti sırasında kalması beklenen Grand Hyatt Hotel'in önünde bir gazeteci (EPA)
Pelosi'nin beklenen Tayvan ziyareti sırasında kalması beklenen Grand Hyatt Hotel'in önünde bir gazeteci (EPA)
TT

Pelosi'nin beklenen Tayvan ziyareti öncesinde bölgede askeri hareketlilik artıyor

Pelosi'nin beklenen Tayvan ziyareti sırasında kalması beklenen Grand Hyatt Hotel'in önünde bir gazeteci (EPA)
Pelosi'nin beklenen Tayvan ziyareti sırasında kalması beklenen Grand Hyatt Hotel'in önünde bir gazeteci (EPA)

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin beklenen Tayvan ziyareti öncesinde Çin, ABD ve Tayvan silahlı kuvvetlerinin bölgedeki hareketliliğinin arttığı bildirildi.
Tayvan medyasındaki haberlere göre, Tayvan ordusu, yayımladığı emirde, bütün kuvvetler için yerel saatle 08.00'den perşembe 12.00'ye kadar Çin tarafından gelebilecek tehditlere karşı teyakkuz durumu ilan etti.
"Liberty Times" gazetesi, Tayvan askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde, Pelosi'nin uçağının, Ada'nın doğusundan Tayvan hava sahasına girerek yerel saatle 22.20'de (TSİ 17.20) Taipei'deki Songşan Havaalanı'na inmesinin beklendiğini ileri sürdü.
Gazete, bu sebeple Tayvan'ın doğusundaki Taitung Hava Üssü'nde bulunan 4 "Mirage-2000" savaş uçağına destek olarak 8 jetin daha gönderildiğini aktardı.
"United Daily News" gazetesi, askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde, ordu kuvvetlerinden Tayvan Boğazı'nda keşif faaliyetlerini artırmalarını çatışma olasılığına karşı muharebeye hazırlık süresini kısaltmalarını istedi.
Tayvan Savunma Bakanlığı, henüz konuyla ilgili açıklama yapmadı.

- Çin'in 2 uçak gemisi limanlarından ayrıldı
Çin Komünist Partisi'nin yayın organı Global Times, Çin Halk Kurtuluş Ordusu Donanması'nın aktif görevdeki 2 uçak gemisinin de limanlarından ayrılarak denize açıldığını bildirdi.
Gazete, ülkenin kuzeyinde, Sarı Deniz kıyısındaki Çingdao şehrinde demirli Liaoning uçak gemisinin önceki gün, güneyde Haynan Adası'ndaki Sanya şehrinde demirli Şandong uçak gemisinin de dün limanlarından ayrıldığını aktardı.
Tayvan'a daha yakın konumda bulunan Liaoning uçak gemisine "Tip 075" sınıfı bir amfibi hücum gemisinin eşlik ettiğini bildiren gazete, faaliyetin Pelosi'nin olası ziyaretine denk geldiğine dikkati çekti.
Tayvan'ın karşı kıyısındaki Fucien eyaletinde, kara yollarında hareket Çin askeri konvoylarının sıra halinde plajlardan geçen tankların görüntüleri sosyal medyada yayıldı.

- ABD uçak gemisi Tayvan'ın güneyinde
Pelosi'nin Ada'yı ziyaret edeceği iddialarının ardından geçen hafta başında harp filosuyla Singapur'dan ayrılarak kuzeydoğu yönünde hareket ederek Güney Çin Denizi'ne gelen Ronald Reagan savaş gemisinin Tayvan'ın güneydoğusunda seyrettiği bildirildi.
ABD Donanma Enstitüsüne bağlı USNI News haber sitesi, Pasifik'teki 7. Filo'ya bağlı görev yapan geminin, dün, Filipinler'deki San Bernadino Boğazı'nı geçerek Filipinler Denizi'ne açıldığını kaydetti.
Site, gemiye, amfibi deniz piyadelerini taşıyan bir amfibi hücum gemisi Tripoli'nin eşlik ettiği bilgisini paylaştı.

- Tayvan'ı ziyaret edeceği iddiası gerilime sebep olmuştu
Pelosi'nin gezi kapsamında Tayvan'ı ziyaret edeceğine ilişkin söylentiler, ABD-Çin ilişkilerinde gerilime sebep olmuştu.
Çin Savunma Bakanlığı, bu hafta içinde yaptığı açıklamada, Pelosi'nin ziyaretinin gerçekleşmesi halinde askeri karşılık verebileceği uyarısında bulunmuş ve "Pelosi Tayvan'ı ziyaret ederse, Çin ordusu boş durmayacak." ifadesini kullanmıştı.
Dışişleri Bakanlığı da olası ziyaretle ilgili, "Her tür olasılığa hazırlıklıyız. Eğer ABD tarafı ziyarette ısrar ederse, egemenliğimizi ve toprak bütünlüğümüzü korumak için güçlü ve kararlı tedbirler alacağız." değerlendirmesinde bulunmuştu.
Meclis Başkanı'nın resmi internet sitesinde ziyaret programına ilişkin yayımlanan açıklamada, Singapur, Malezya, Güney Kore ve Japonya'yı kapsayan gezinin durakları arasında Tayvan'a yer verilmemişti.

- Nisanda planlanan ziyaret iptal edilmişti
82 yaşındaki Pelosi'nin nisanda Tayvan'a yapmayı planladığı ziyaret, Kovid-19'a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin "tek Çin" ilkesinin tanımladığı "kırmızı çizginin aşılması" anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu.
Ziyaretin gerçekleşmesi halinde Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada'yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olacak. Daha önce, 1997'de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti.



Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
TT

Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)

Kritik öneme sahip Maya kenti Caracol'un ilk hükümdarı olduğu düşünülen birine ait mezar keşfedildi. Mezarda bulunan eserler dönemin büyük kentleri arasındaki ilişkiye ışık tutuyor.

Maya dünyasının en büyük ve en önemli şehirlerinden Caracol'un nüfusunun zirve döneminde 100 bine ulaştığı tahmin ediliyor. Ancak diğer pek çok Maya şehrinde olduğu gibi, bilinmeyen nedenlerle MS 900 civarında çöküşe geçti.

Kalıntıları Belize'de yer alan antik kentin harabelerindeki kazılar en az 40 yıldır sürüyor. Fakat bugüne kadar yapılan çalışmalarda hiçbir kraliyet üyesine ait mezara rastlanmamıştı. 

Kazılara liderlik eden Houston Üniversitesi arkeologları Diane ve Arlen Chase, etkileyici bir keşifle bu durumu değiştirdi. 

İlk kez Caracol'da bir kraliyet mezarı ortaya çıkaran ekip, bunun kentin bilinen ilk hükümdarına ait olduğunu düşünüyor.

Houston Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre Te K'ab Chaak adlı kralın mezarı yaklaşık MS 350'ye tarihlendi. Araştırmacılar tahta 331'de çıkan Te K'ab Chaak'ın hanedanının en az 460 yıl varlığını sürdürdüğünü söylüyor.

Field Museum'dan arkeolog Gary Feinman, yer almadığı çalışmanın bulguları hakkında "Çok erken bir döneme ait hükümdar buldular, ki bu çok önemli ve bir hanedanın kurucusu olduğu iddia ediliyor" diyerek ekliyor: 

Bu büyük bir bulgu.

Araştırmacılar mezarda bulunan kalıntılara dayanarak Te K'ab Chaak'ın 1,7 metre boyunda ve öldüğünde dişi olmayan yaşlı bir adam olduğunu tespit etti.

Chase çifti kalıntılarla birlikte gömülen seramik kapların tarzından mezarın son derece eski olduğu sonucuna vardı. Kırmızı zincifre mineraliyse, çok yüksek statüye sahip birine ait olduğunu anlamına geliyordu.

Arlen Chase "Eşyalar zincifreyle kaplanmışsa kraliyet ailesinin en üst seviyedeki kişileri sözkonusu demektir" diye açıklıyor.

Ekip mezarda yeşim taşından yapılmış üç set kulak süsü de buldu. Maya elitlerinin kullandığı bu değerli eşyalara pek sık rastlanmıyor. 

ghyjudcfv
Çömlek kaplar üzerinde daha önce görülmeyen tasvirler bulundu (Houston Üniversitesi)

Ayrıca mozaik bir ölüm maskesi de keşfeden araştırmacılar bunun çok daha nadir olduğunu belirtiyor. Chase çifti daha önce sadece bir adet ölüm maskesi bulmuştu.

Arkeologlar mezarda gördükleri çömleklerin de etkileyici olduğunu ifade ediyor. Bu kaplarda Mayaların ticaret tanrısı, bir sinek kuşu ve mızrak tutan bir hükümdarla ona adak adayan kişiler resmedilmişti. Bazılarında maymun, baykuş ve nasua gibi hayvanlar tasvir edilmişti. 

Arlen Chase bazı tasarımlar için "Bunları daha önce hiç görmemiştik" diyor.

Araştırmacılar mezardaki bazı eserlerin, yine MS 350'lere tarihlenen diğer iki Caracol mezarındakilere çok benzediğini söylüyor. Bunlar arasında Meksika'nın orta kesiminden gelen yeşil obsidyen bıçaklar ve mızrak fırlatmak için kullanılan bir alet de vardı. 

Ekip bu aletlerin genellikle Caracol'un 1200 kilometre uzağındaki Teotihuacán kentiyle ilişkilendirildiğini belirtiyor. 

Chase çiftine göre bu durum iki kent arasındaki büyük mesafelere rağmen erken Maya halkının, Orta Meksika topluluklarıyla sanılandan onlarca yıl önce ilişki kurduğuna işaret ediyor. Te K'ab Chak zamanında Teotihuacán'dan Caracol'a yürümek muhtemelen en az 150 gün sürüyordu.

İkili, ellerindeki bulgulara dayanarak kentler arasında ticari ve diplomatik ilişkiler kurulduğunu düşünüyor. Öte yandan bazı uzmanlar net çıkarımlar yapmadan önce daha net kanıtlara ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.

Independent Türkçe, Live Science, New York Times, Smithsonian Magazine, Houston Üniversitesi