Havayolu uzmanları: İki yıl içinde elektrikli bir uçaktan yolcu bileti alabileceksiniz

Havayolu yöneticisi, "2020'lerin sonunda elektrikli bir hava taşıtıyla uçacağım kesin" dedi

İsrailli şirket Eviation tarafından tasarlanan elektrikli yolcu uçağı Alice'in illüstrasyonu (Eviation)
İsrailli şirket Eviation tarafından tasarlanan elektrikli yolcu uçağı Alice'in illüstrasyonu (Eviation)
TT

Havayolu uzmanları: İki yıl içinde elektrikli bir uçaktan yolcu bileti alabileceksiniz

İsrailli şirket Eviation tarafından tasarlanan elektrikli yolcu uçağı Alice'in illüstrasyonu (Eviation)
İsrailli şirket Eviation tarafından tasarlanan elektrikli yolcu uçağı Alice'in illüstrasyonu (Eviation)

Bir havacılık uzmanı, yolcuların iki yıl içinde kısa seyahatler için elektrikli hava taşıtlarıyla yolculuk edebileceğini öngördü.
Avustralyalı havayolu şirketi Rex, gelişen teknolojiyi 2024'e kadar belirli bölgesel rotalarda denemeyi planladığını açıklarken, Avustralya genelinde birkaç şirket halihazırda bunu yapıyor.
Rex'in havacılık projeleri idare müdürü Keith Tonkin, çarşamba günü ABC Australia'ya "Teknoloji işe yarıyor. İşe yaradığı deneme uçuşunda kanıtlandı ve iki yıl içinde çok şey yapabiliriz. Avustralya'da batarya şarj sistemleriyle ve bu teknolojinin altyapı unsurlarıyla gerçekten yoğun şekilde ilgilenen bazı şirketler var" dedi.
Fosil yakıtlı uçaklara alternatif bulmanın çevresel aciliyetine değinen Tonkin, "Yeryüzündeki karbon kirliliğinin yaklaşık yüzde 2'sine sebep olan tüm hava taşıtı operasyonlarından kaynaklanan karbon salımlarını azaltmaya yönelik küresel bir çaba var" dedi.
Fakat Tonkin elektrikli hava taşıtlarının güvenliğine ilişkin kamu algısının, havayollarının üstesinden gelmesi gereken bir engel olduğunu kabul etti.
Tonkin, "Bu meselenin kesinlikle bir paydaş katılımı tarafı var. Bence bu sadece halkı yeni sistemin faydaları hakkında eğitmekle ilgili bir mesele... ve sonra bir kez başladık mı, her şey yoluna girecek" dedi.
Rex Airlines, havayolunun mevcut filosunu hidrojen yakıtlı elektrikli motorlarla değiştirmeyi veya güçlendirmeyi planlıyor.
Fakat Tonkin, ideal olarak yeni bir uçağın yeni itici güç sistemine göre özel olarak tasarlanacağını ve inşa edileceğini söyledi.
Avustralya'nın CAPA Havacılık Merkezi'nin onursal başkanı Peter Harbison, batarya ağırlığının büyük bir endişe kaynağı olduğunu söyledi.
Harbison, "Uzun mesafeli bir uçuş için bir A380'in deposunu doldurmak isterseniz, şu anda hava taşıtının kendisinden daha ağır olan aşağı yukarı 500 tonluk bir bataryaya ihtiyacınız var. Fakat daha küçük, daha kısa sektörlerde çok yakında... gelecek iki ila 5 yılda, elektrik gücüyle kısa mesafede çalışabilecek hava taşıtlarıyla uçmak mümkün olacak" şeklinde konuştu.
Söz konusu teknoloji, diğer havayolu şirketlerinin daha küçük uçaklar kullanarak seferler yapmasına ve yarım düzine kadar yolcu taşımasına da olanak sağlayacak.
Havacılıktaki katı güvenlik düzenlemelerinin yolcuların havada kullanılan elektrik teknolojisine ilişkin korkularını hafifleteceğini ifade eden Harbison, sözlerini şu ifadelerle sonlandırdı: "İnanılmaz derecede kapsamlı bir şekilde incelenmemiş hiçbir şeyin insanları uçurmayacağından kesinlikle emin olabilirsiniz.
Ve tabii ki dünyada bu konuda yalnız değiliz. Şu anda bunun üzerinde çalışan çok sayıda şirket var ki bazıları çok ama çok büyük çünkü geleceğin bu teknolojide olduğunu biliyorlar. 2020'lerin sonunda elektrikli bir hava taşıtıyla uçacağım kesin."



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT