Uzun süreli koronavirüsün üç farklı çeşidi tespit edildi

Kovid-19’un varyantlarının aralarındaki fark ne?

Çin’de bir kadın koronavirüs testi yaptırırken (EPA)
Çin’de bir kadın koronavirüs testi yaptırırken (EPA)
TT

Uzun süreli koronavirüsün üç farklı çeşidi tespit edildi

Çin’de bir kadın koronavirüs testi yaptırırken (EPA)
Çin’de bir kadın koronavirüs testi yaptırırken (EPA)

Araştırmacılar, uzun süreli yeni tip koronavirüs (Kovid-19) hastalığının üç farklı türü olduğunu keşfetti. Her türü kendine özgü bir dizi semptom gösteriyor.
King's College London'dan uzmanlar, uzun süre koronavirüs geçiren (84 gün boyunca semptom göstermiş) bin 459 kişiyi inceleyerek, üç farklı tür olduğunu ortaya çıkardı.
Ön çalışma, uzun süreli koronavirüs hastalarının üç ana gruba ayrıldığını ortaya koydu. Bunlar; Alfa ve delta varyantı bulaşmış kişiler yorgunluk, beyin sisi ve baş ağrısı gibi nörolojik semptomlar yaşadı.
İkinci grupta ise göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi solunum semptomları vardı. Bu, virüsün ilk dalgası sırasında enfekte olanlarda daha yaygın görüldü.
Kings College, yeni bir grubun kalp çarpıntısı, kas ağrıları, cilt ve saçtaki değişiklikler gibi bazı semptomları olduğunu söyledi.
Analistler, üç alt tipin tüm varyantlarda belirgin olduğunu kaydetti.
King's College London'da kıdemli klinik öğretim görevlisi Claire Steves konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Bu veriler açıkça gösteriyor ki (uzun süreli koronavirüs) tek tiple bağlantılı değil… Birkaç alt türü var gibi görünüyor… Bu farklı türlerin temel nedenlerini anlamak, tedavi stratejilerinin bulunmasına yardımcı olabilir” şeklinde konuştu.
Steves, bu verilerin koronavirüs hizmetlerinin her bireyin sorunlarına duyarlı kişiselleştirilmiş bir yaklaşık içermesi ihtiyacını çizdiğini söyledi.
King’s College London’dan Dr Leanne Kanas, bu bilgilerin teşhis ve tedavi geliştirmeye yardımcı olabileceğini dile getirdi.
Geçtiğimiz hafta, 3 bin 699 hastayı içeren 18 çalışmanın verilerine göre koronavirüse yakalanan 20 kişiden birinin uzun süreli koku veya tat sorunuyla karşılaştığı ortaya çıktı.
Bu, dünya çapında milyonlarca insanın koronavirüse yakalandıktan sonra en az altı ay boyunca koku ve tat sorunları yaşadığı anlamına geliyor.
Akademisyenler, koku veya tat alma duyusu kaybının veya değişmesinin insanların "aşırı sıkıntı" çekmesine neden olabileceğini söyledi.
Son veriler, başta BA4 VE BA5 olmak üzere Birleşik Krallık'taki koronavirüs vakalarının yaklaşık yüzde 7 oranında arttığını gösteriyor. Hastaneye başvuran hasta sayılarında büyük bir artış görüldü.



Tarihte ilk: Bir robot, gerçekçi bir ameliyatı ilk kez yardım almadan gerçekleştirdi

 Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
TT

Tarihte ilk: Bir robot, gerçekçi bir ameliyatı ilk kez yardım almadan gerçekleştirdi

 Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)
Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi'nin videolarla eğitilerek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir işlemi gerçekleştirdiğini duyurdu (Juo-Tung Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)

İlk kez bir robot, insan yardımı olmadan gerçekçi bir ameliyat gerçekleştirdi.

Johns Hopkins Üniversitesi'nden araştırmacılar, robotun ekipten gelen sesli komutlara yanıt vererek gerçekçi bir hasta üzerinde safra kesesinin alınması gibi uzun bir operasyonu "sakince" gerçekleştirdiğini çarşamba günü açıkladı. Robot, gerçek hayattaki tıbbi acil durumlara özgü beklenmedik senaryolar sırasında bile yetenekli bir insan cerrahın uzmanlığını sergiledi.

Tıbbi robotik uzmanı Axel Krieger yaptığı açıklamada, "Bu ilerleme bizi belirli cerrahi görevleri yerine getirebilen robotlardan, cerrahi prosedürleri gerçekten anlayan robotlara taşıyor" diyor.

Bu kritik ayrım bizi, gerçek hasta bakımının karmaşık, öngörülemez gerçekliğinde çalışabilen, klinik düzeyde uygulanabilir otonom cerrahi sistemlere önemli ölçüde yaklaştırıyor.

"SRT-H" ya da "Surgical Robot Transformer-Hierarchy" (Cerrahi Robot Transformatör-Hiyerarşisi) diye bilinen robot, Johns Hopkins cerrahlarının domuz kadavraları üzerinde yaptıkları operasyonları izleyerek ameliyat videolarıyla eğitim aldı. Videolarda görevleri açıklayan altyazılar vardı.

Johns Hopkins, robotun videoları izledikten sonra ameliyatı yüzde 100 doğrulukla gerçekleştirdiğini ifade ediyor. Robotun ameliyatı gerçekleştirmesi daha uzun sürse de sonuçlar bir cerrahla kıyaslanabilir düzeydeydi.

Popüler yapay zeka sohbet botu ChatGPT'ye güç veren aynı makine öğrenimi mimarisiyle geliştirilen robotun, kanalları ve arterleri tanımlama, bunları hassas bir şekilde tutma, klipsleri stratejik olarak yerleştirme ve parçaları makasla kesme gibi 17 dakika süren görevleri tamamlaması gerekti.

Bu, Krieger'in "Akıllı Doku Otonom Robotu"nun (Smart Tissue Autonomous Robot) üç yıl önce bir hayvan üzerindeki ilk otonom robotik ameliyatta (canlı bir domuz üzerinde laparoskopi ameliyatı) yaptığından daha fazla görev içeriyor. O robot da özel olarak işaretlenmiş dokulara ihtiyaç duymuş, son derece kontrollü bir ortamda çalışmış ve katı bir cerrahi planı takip etmişti.

Buna karşılık SRT-H, tek tip olmayan anatomik koşullarda kusursuz bir performans sergiledi. Araştırmacılar robotun başlangıç pozisyonunu değiştirdiğinde ve safra kesesi ve çevresindeki dokuların görünümünü değiştiren kan benzeri boyalar eklediğinde bile durum böyleydi.

fgrthyju
Robot, popüler OpenAI sohbet botu ChatGPT'ye güç veren aynı makine öğrenimi mimarisiyle çalıştırılıyor. Robot 17 dakika süren görevleri tamamlayabildi (XinHao Chen/Johns Hopkins Üniversitesi)

Krieger geçen yıl sistemi kullanarak bir robotu üç kritik cerrahi görevi yerine getirecek şekilde eğitmişti: bir iğneyi yönlendirmek, vücut dokusunu kaldırmak ve dikiş atmak. Ancak bu görevlerin her biri sadece birkaç saniye sürmüştü.

Araştırmacı ekip bundan sonra sistemi daha fazla ameliyat türü üzerinde eğitip test etmek ve yeteneklerini tam bir otonom ameliyat gerçekleştirecek şekilde genişletmek istiyor.

Daha önce Johns Hopkins'te doktora sonrası araştırmacı olan ve artık Stanford Üniversitesi'nde çalışan başyazar Ji Woong "Brian" Kim, "Bu çalışma, otonom cerrahi robotların gerçek dünyada kullanılmasının önündeki bazı temel engelleri aştığı için önceki çabalara göre büyük bir sıçramayı temsil ediyor" diyor. 

Çalışmamız, yapay zeka modellerinin cerrahi otonomi için yeterince güvenilir hale getirilebileceğini gösteriyor; bu bir zamanlar çok uzak görünse de artık uygulanabilir olduğu kanıtlanıyor.

Bulgular hakemli dergi Science Robotics'te yayımlandı.

Independent Türkçe