Libya’da orduyu birleştirmek amacıyla ‘askeri odaların’ lağvedildiğine dair bilgiler sızdırılıyor

Fizan’ın Öfkesi Hareketi, Fizan bölgesi sakinlerinin taleplerinin karşılanmaması halinde güneydeki petrol sahalarını kapatmakla tehdit ediyor.

 Necla Menguş Birleşmiş Milletler Libya Misyonu ve Maslahatgüzar Koordinatörü Rizden Zeninga’yı karşıladı (Libya Dışişleri Bakanlığı)
Necla Menguş Birleşmiş Milletler Libya Misyonu ve Maslahatgüzar Koordinatörü Rizden Zeninga’yı karşıladı (Libya Dışişleri Bakanlığı)
TT

Libya’da orduyu birleştirmek amacıyla ‘askeri odaların’ lağvedildiğine dair bilgiler sızdırılıyor

 Necla Menguş Birleşmiş Milletler Libya Misyonu ve Maslahatgüzar Koordinatörü Rizden Zeninga’yı karşıladı (Libya Dışişleri Bakanlığı)
Necla Menguş Birleşmiş Milletler Libya Misyonu ve Maslahatgüzar Koordinatörü Rizden Zeninga’yı karşıladı (Libya Dışişleri Bakanlığı)

Muhammed el-Menfi başkanlığındaki Libya Başkanlık Konseyi’nden dün (perşembe) sızdırılan bilgilere göre, Menfi’nin, Libya Ordusu Komutanı sıfatıyla “yıllar önce kurulan ve sayıları 15’e ulaşan tüm askeri odaları lağvetme” kararı çıkardığı iddia edildi.
Başkanlık Konseyi Sözcüsü Necva Vehibe, Konseyin basın platformlarında veya sosyal medya hesaplarında yayınlamadığı karar hakkında yorum yapmaktan kaçındı. Fakat Konsey bu bilgiyi teyit etmese de yerel basın yayın organları konuyla ilgili yayınladığı haberlerde neredeyse birbirinin aynısı ifadeler kullandı.
Konsey’deki kaynaklardan aktarılanlara göre, bu adım “orduyu birleştirme çalışmaları ve kurumun çalışmasını doğru şekilde düzenlemek kapsamında” atıldı. Kaynaklar bu adımın ana hedefinin, geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe tarafından görevden alınan Batı Askeri Bölgesi Ortak Operasyonlar Odası Direktörü Usame Cuveyli olduğuna işaret ediyor. Nitekim Dibeybe, Libya Temsilciler Meclisi tarafından desteklenen İstikrar Hükümeti Başkanı Fethi Başağa’nın Trablus’a girmesine yardımcı olduğu gerekçesiyle Cuveyli’yi Askeri İstihbarat Servisi Başkanlığı görevinden azletmişti.
Cuveyli iki gün önce Başkanlık Konseyi’ni sert bir dille eleştirerek, Konseyi ordu konusunda “feci hatalar” yapmakla suçladı. Cuveyli “Konsey Trablus veya Misrata’da düzeni sağlama gücünü kaybediyor” ifadesini kullandı.
Başkanlık Konseyi’ne bağlı Sebha Askeri Bölgesi, Orgeneral Ali Kana’nın, Mareşal Halife Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu’na (LUO) savaş ilan ettiği ve ülkenin güneyindeki petrol sahalarında kontrolü ele geçirmeye çalıştığı iddialarını yalanladı. Et-Tavarık Hareketi de güneydeki petrol sahalarına gitme niyetinde olduğuna dair medyada çıkan haberleri yalanladı ve bu haberlerin “asılsız” olduğunu ifade etti.
Öte yandan dün sosyal medyada dolaşıma giren görüntülerde Libya’nın güneyindeki Atabe Vadisi bölgesindeki protestocuların El-Fiyel Petrol Sahası’na giden yolu kapattıkları görülüyordu. Bu gelişmeyle eşzamanlı olarak Fizan’ın Öfkesi Hareketi, yaptığı açıklamada, Fizan bölgesi sakinlerinin taleplerinin karşılanmaması halinde güneydeki petrol sahaların tamamını kapatmakla tehdit etti.
Tüm bu gelişmeler yaşanırken, UBH Dışişleri Bakanı Necla Menguş, dün (perşembe) Birleşmiş Milletler (BM) Libya Misyonu ve Maslahatgüzar Koordinatörü Rizden Zeninga’yı karşıladı. Dışişleri Bakanlığı binasında gerçekleşen görüşmede Libya sahasındaki siyasi gelişmeler ele alındı. Zeninga görüşmede, 1’inci ve 2’nci Berlin Konferansı, Libya’da İstikrarı Destekleme Konferansı ve Paris Konferansı kararları doğrultusunda ve üzerinde mutabık kalınan anayasa çerçevesine bağlı kalarak ulusal parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin düzenlenmesinin garanti altına alınması, barışın tesis edilmesi ve ayrıca ülkenin dört bir yanında istikrar ve refahın güçlendirilmesi amacıyla BM Misyonu’nun, tarafsız ve şeffaf siyasi sürece verdiği desteği sürdürme taahhüdüne bağlı olduğunu yineledi. Zeninga ayrıca BM Misyonu’nun, Libya limanlarında ‘mücbir sebep halinin’ kaldırılması ve petrol ve gazın yeniden üretilmesi için harcanan olumlu çabaları memnuniyetle karşıladığını kaydetti.
UBH İçişleri Bakanlığına vekalet eden Bedreddin et-Tumi, dün (perşembe) sabah saatlerinde İngiltere’nin Trablus Büyükelçisi Caroline Hurndall’ı karşıladı. Görüşmede terör ve organize suçla mücadele, seçimler ve yasadışı göç de dahil olmak üzere bir dizi önemli meselenin ele alındı.
İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Hurndall, Bakanlığın ülkenin içinden geçtiği bu koşullarda oynadığı rolden övgüyle söz etti. İngiliz Büyükelçi, ülkesinin güvenlik düzeyinin geliştirilmesine katkı sağlayacak şekilde uluslararası standartlar doğrultusunda Libya ile ‘verimli işbirliğine’ hazır olduğunu ifade etti.
İtalya Dışişleri Bakanı’nın Libya Özel Temsilcisi Nicola Orlando, dün ABD’nin başkentinde ilgili kurumlarda çalışan bazı analistler ve konuşmacılarla Libya konusunda yoğun istişareler yürüttüğünü aktardı. Orlando, Twitter hesabından paylaştığı mesajda, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Josh Harris ile görüşmesinde, BM'nin kolaylaştırdığı ve Libya’nın liderliğinde seçime doğru giden süreci desteklemek için önceliklerin paylaşılması gerektiğini ve bu sürecin mevcut Libya krizinin sürdürülebilir bir şekilde aşabilmenin tek yolduğunu vurguladığını belirtti.
Orlando, mesajında, “Ayrıca Libyalı tüm etkili aktörlerin istikrarı sarsan tek taraflı adımlardan kaçınması gerektiği, herkesin kabul edeceği bir orta yol olarak diyalog ve uzlaşmanın sürdürülmesi, egemenlik otoritelerinin tarafsızlığının korunması ve petrol gelirlerinin şeffaf ve tarafsız bir şekilde kullanılmasının güvence altına alınması konusunda mutabık kaldık” ifadelerini kullandı.



Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
TT

Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı

Suriye'de devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin yaklaşık 1. yıl dönümünü anma etkinlikleri devam ederken, dün Suriye'nin eski istihbarat şefi ve Esed’in kuzeni tarafından, Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara yönetimine karşı Suriye kıyılarında iki ayaklanma başlatma planları hakkında bilgi sızdırıldı.

Bu bilgi, dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda, Esed güçlerinden kurtuluşunun birinci yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen büyük bir miting sırasında geldi. Resmi SANA haber ajansının haberine göre, etkinliğe katılanlar, meydanın ortasına 500 metre uzunluğunda ve 4 metre genişliğinde bir Suriye bayrağı asarak "toprak ve halkın birliğini sembolik bir şekilde vurguladılar."

Bu kutlamalarla eş zamanlı olarak Reuters, Suriye'nin eski istihbarat yetkilisi Tümgeneral Kemal Hasan ile Esed'in milyarder kuzeni Rami Mahluf'un, yeni hükümete karşı iki ayaklanma başlatma umuduyla on binlerce potansiyel savaşçıya milyonlarca dolar harcadığını belirten bir araştırma yayınladı.

Aileye yakın dört kişi, Aralık 2024'te Rusya'ya kaçan Esed'in Moskova'da sürgünde yaşama fikrine büyük ölçüde alıştığını söyledi.


Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
TT

Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)

Kanada hükümeti, dün yaptığı açıklamada, Suriye'yi terörü destekleyen yabancı devletler listesinden çıkardığını ve Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in devrilmesine yardımcı olan muhalif ittifakın lideri olan Heyet Tahrir el-Şam'ı da terör örgütleri listesinden çıkardığını bildirdi.

Hükümet yaptığı açıklamada, "Bu önlemler, Birleşik Krallık ve ABD de dahil olmak üzere müttefiklerimiz tarafından yakın zamanda alınan kararlarla uyumlu olup, Suriye geçiş hükümetinin Suriye'de istikrarı teşvik etme ve vatandaşları için kapsayıcı ve güvenli bir gelecek inşa etme, bölgesel istikrarı teşvik etmek ve terörizmle mücadele etmek için küresel ortaklarla çalışma çabalarını takip etmektedir" ifadelerine yer verdi.


Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.