İngiltere’de maymun çiçeğinin endemik hale gelmesini önlemeye yönelik çağrılar hız kazandı

İngiltere’de maymun çiçeği tartışması artarken ABD’de hastalığa karşı aşılama sürüyor. (AP)
İngiltere’de maymun çiçeği tartışması artarken ABD’de hastalığa karşı aşılama sürüyor. (AP)
TT

İngiltere’de maymun çiçeğinin endemik hale gelmesini önlemeye yönelik çağrılar hız kazandı

İngiltere’de maymun çiçeği tartışması artarken ABD’de hastalığa karşı aşılama sürüyor. (AP)
İngiltere’de maymun çiçeği tartışması artarken ABD’de hastalığa karşı aşılama sürüyor. (AP)

İngiltere’de çeşitli gruplar, maymun çiçeği hastalığının ülkede ‘endemik bir hastalık’ haline gelmemesi için hükümete hastalıkla mücadele çabalarını güçlendirme çağrısında bulundu.
İngiliz haber ajansı BA Media’nın bildirdiğine göre her ne kadar sağlık yetkilileri sakin olma çağrısında bulunsa da hükümet üyeleri, hastalığın eşcinsel toplulukta ‘ciddi korku ve endişeye neden olması’ sebebiyle Sağlık Bakanı Steve Barclay’den harekete geçmesini istedi.
Muhafazakârlar, İşçi Partisi, Liberal Demokratlar, Yeşiller ve İskoç Ulusal Partisi’nden LGBT bireyler tarafından imzalanan Barclay’a yönelik mektupta şu ifadelere yer verildi:
“Çeşitli siyasi partilerden bizler (LGBT bireyler), hükümete maymun çiçeği salgınını bir halk sağlığı acil durumu olarak ele alınmasına yönelik çağrı yapmak için bir araya geldik. Maymun çiçeğinin Birleşik Krallık’ta endemik olmasına izin veremeyiz.”
Sağlık ve Sosyal Bakım Bakanlığı Sözcüsü de “Binlerce maymun çiçeği aşısı yapıldı ve İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS) risk altındakilere aşı olma çağrısı yapmak için çalışıyor” dedi.
Mektup, ABD’nin perşembe günü, fon tahsis edilmesini sağlayacak, veri toplamaya yardımcı olacak ve hastalıkla mücadele için ek personel görevlendirecek bir adımla maymun çiçeğini halk sağlığı acil durum ilan etmesinden sonra geldi.
ABD Sağlık ve İnsani Hizmetler Bakanı Xavier Becerra konuya dair yaptığı açıklamada “Bu virüsle mücadele ederken bir sonraki seviyeye çıkmaya hazırız. Her ABD’liyi maymun çiçeği hastalığını ciddiye almaya ve bu virüsle savaşmamıza yardım etmek için sorumluluk üstlenmeye çağırıyoruz” ifadelerini kullandı.
ABD’nin hastalığa yönelik bu bildirisi başlangıçta 90 gün için geçerli ancak daha sonra yenilenebilir. Perşembe günü ülke çapında vaka sayısı 6 bin 600’ü aştı. Vakaların yaklaşık dörtte biri New York Eyaleti’nde kaydedildi. Uzmanlar, semptomlar gizli olabileceği için, mevcut salgında gerçek vaka sayının çok daha yüksek olabileceğine inanıyor.
ABD aslında çiçek hastalığına karşı geliştirilen daha sonra maymun hastalığına karşı da kullanılmasına izin verilen JYNNEOS aşısının 600 bin dozunu uyguladı. Ancak bu sayı, virüse karşı savunmasız olan ve aşıya oldukça ihtiyaç duyan yaklaşık 1,6 milyon kişi olduğu göz önüne alındığında yeterli görülmüyor.  
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 23 Temmuz’da, “orthopoxvirus simian” virüsü olarak da bilinen maymun çiçeği ile mücadeleyi güçlendirmek için uluslararası halk sağlığı acil durumu olarak, en üst düzeyde alarm ilan etti.
Hastalığın erken belirtileri arasında yüksek ateş, şişmiş lenf düğümleri ve su çiçeği benzeri döküntüler yer alıyor. Hastalık genellikle iki ila üç hafta sonra kendi kendine iyileşiyor. Bazen iyileşme süreci bir ay kadar sürebiliyor.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.