Mısır’dan enerji ve ihracat başlıklarında yeni plan

Mısır Enerji ve Petrol Bakanı Tarık el-Molla, İsrailli mevkidaşı Karine Elharrar ile çevrimiçi bir görüşme gerçekleştirdi. (Mısır Bakanlar Kurulu Başkanlığı)
Mısır Enerji ve Petrol Bakanı Tarık el-Molla, İsrailli mevkidaşı Karine Elharrar ile çevrimiçi bir görüşme gerçekleştirdi. (Mısır Bakanlar Kurulu Başkanlığı)
TT

Mısır’dan enerji ve ihracat başlıklarında yeni plan

Mısır Enerji ve Petrol Bakanı Tarık el-Molla, İsrailli mevkidaşı Karine Elharrar ile çevrimiçi bir görüşme gerçekleştirdi. (Mısır Bakanlar Kurulu Başkanlığı)
Mısır Enerji ve Petrol Bakanı Tarık el-Molla, İsrailli mevkidaşı Karine Elharrar ile çevrimiçi bir görüşme gerçekleştirdi. (Mısır Bakanlar Kurulu Başkanlığı)

Mısır hükümeti, küresel ekonomik kriz ve Rus-Ukrayna savaşının yansımalarıyla yüzleşmek amacıyla, enerji tüketimini rasyonelleştirmek için bir plan başlattı. Kahire, planın İsrail dahil bir dizi Akdeniz ülkesiyle yapılan anlaşmalar yoluyla sadece elektrik alanında ayda yaklaşık 450 milyon dolar tasarruf sağlama ve bunun Mısır hükümetinin doğal gaz ihracatı için bölgesel bir merkez olma rolünü geliştirme çabalarıyla bağlantılı olduğu bildirdi.
Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli önceki akşam, hükümetin Akdeniz kıyısındaki el Alameyn kentinde gerçekleştirdiği toplantının ardından, enerji tüketimini rasyonelleştirmek için hazırlanan hükümet planının duyurusunu yaptı.
Medbuli açıklamasında şunları söyledi:
“Rusya-Ukrayna kriziyle bağlantılı olarak dünyanın çeşitli enerji kaynaklarında tanık olduğu kriz ışığında, elektrik veya doğal gazla ilgili her türlü enerji tüketimini rasyonelleştirmek için entegre bir plan uygulamalıyız.”
Söz konusu planın mevcut küresel koşullar ışığında enerji kaynaklarının sürdürülebilirliğini sağlamak için mekanizmaların ve rasyonalizasyon yönteminin geliştirilmesini içerdiğine değinen Başbakan, elektrik tüketiminin azaltılması halinde hükümetin ayda 450 milyon dolar tasarruf sağlayacağına dikkat çekti. Halihazırda elektrik santrallerinde tüketilen gazın ihracat değeri olduğunu vurgulayan Medbuli, planın hükümet binalarındaki tüketimi rasyonalize ederek başlatılacağını vurguladı.
Ekonomist ve Bankacılık Uzmanı Dr. İzzettin Hasaneyn, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada şu değerlendirmelerde bulundu:
“Ukrayna krizinin Mısır üzerindeki yansımaları oldukça büyük ve etkileri çeşitli sektörlerde farklı şekillerde kendini gösteriyor. Bu nedenle Mısır'ın bütçe açığıyla yüzleşmek için tüketimi rasyonelleştirmeye ve hükümet harcamalarını azaltmaya doğru ilerlemesi çok önemli.”
Hasaneyn ayrıca elektrik tüketiminin rasyonelleştirilmesinin bu alandaki en önemli başlıklardan biri olduğunu vurguladı.
Bu bağlamda Mısır hükümeti dünyanın çeşitli ülkelerine doğal gaz ihracatı için bölgesel bir merkez olma çabalarını sürdürüyor. Kahire ve Tel Aviv, bölgede enerji güvenliğini sağlamak için iş birliklerini geliştirme konusunda anlaştılar. Mısır Enerji ve Petrol Bakanı Tarık el-Molla, İsrailli mevkidaşı Karine Elharrar ile önceki akşam gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde, bölgedeki doğal gaz sektöründeki son gelişmeler ve Avrupa Birliği'nin (AB) enerji ihtiyaçlarının bir kısmının güvence altına alınmasına katkıda bulunmak için ikili iş birliğini ele aldı.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi geçtiğimiz ay Almanya'ya yaptığı ziyarette, ülkesinin Avrupa’daki enerji krizinin etkilerini hafifletmek için Doğu Akdeniz’deki gazın Avrupa’ya ihraç edilmesine kolaylık sağlayacağını açıklamıştı.
Hasaney konuya dair değerlendirmesinde Dimyat ve Raşit’teki iki büyük fabrikanın sıvılaştırılmış gaz ihracatı için küresel bir merkez olarak kabul edildiğini belirterek Rusya-Ukrayna savaşının yansımaları ve Avrupa'daki gaz ve enerji üzerindeki etkisi ışığında Mısır’ın bu alanda çok büyük bir öneme sahip olacağını vurguladı.
Mısır-İsrail görüşmelerinde, iki taraf ve Avrupa Birliği arasında imzalanan üçlü mutabakat muhtırasının uygulama planındaki gelişmelerin yanı sıra koordineli çalışma grubunda atılacak bir sonraki adımlar ele alındı. Ayrıca Mısır'ın önümüzdeki kasım ayında ev sahipliği yapacağı 27'inci Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı (COP27) kapsamında potansiyel iş birliği alanları görüşüldü.
Doğu Akdeniz Gaz Forumu, Mısır, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Yunanistan liderleri arasında Girit Zirvesi sırasında ortaya atılan Mısırlı bir girişim ile Ekim 2018'de kuruldu. Forumun tüzüğü, Mart 2021'de Güney Kıbrıs, Mısır, Yunanistan, İsrail, İtalya, Ürdün ve Filistin üyeliğiyle yürürlüğe girerken girişime daha sonra Fransa’da katıldı. Forumda Dünya Bankası ve Avrupa Birliği'nin yanı sıra ABD’de de gözlemci olarak katıldı.
Geçtiğimiz haziran ayı ortasında Mısır, İsrail ve AB, İsrail'den Avrupa'ya doğalgaz taşınacağı konusunda bir mutabakat zaptı imzaladı.
Mısır Petrol Bakanı düzenlenen basın açıklamasında, Doğu Akdeniz Gaz Forumu üyeleriyle ikili ve çok taraflı iş birliğinin, hızlı ve sürekli değişimlere sahne olan enerji piyasasının dinamikleri ışığında öncelikli hale geldiğini söyledi.
Elharrar da Mısır’ın İsrail için başta enerji olmak üzere tüm sektörlerde önemli bir ortak olduğuna dikkati çekerek ‘bölgede enerji güvenliğini sağlamak için iki ülke arasında gelecekteki iş birliğini güçlendirmenin önemini’ vurguladı. İsrailli Bakan ayrıca, COP27’nin bölgenin iklim değişikliği kriziyle yüzleşmedeki önemini göstereceğini bildirdi.
Kahire yönetimi tarafından yapılan açıklamaya göre Mısır, petrol ve doğal gaz ticaretinde bölgesel bir merkeze dönüşmeyi hedefliyor. Mısır, Nisan 2022'nin sonuna kadar petrol sektörüne yaklaşık 1,2 trilyon cuneyh yatırım yaptı.



BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
TT

BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından bugün yapılan açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi’nde yürüttüğü savaşın bölgenin ekonomisini mahvettiğini ve Filistin topraklarının ‘bekasını’ tehdit ettiğini belirterek, uluslararası ‘acil’ müdahale çağrısında bulundu.

BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yayınlanan yeni bir raporda, Gazze'nin yeniden inşasının maliyetinin 70 milyar doları aşacağı ve onlarca yıl sürebileceğini belirtildi. Raporda, savaş ve ablukanın ‘Filistin ekonomisinde eşi benzeri görülmemiş bir çöküşe’ neden olduğu uyarısında bulunuldu.

Askeri operasyonların hayatta kalmanın her temel unsurunu önemli ölçüde zayıflattığı ifade edilen raporda, “Gazze Şeridi, gıdadan barınmaya ve sağlık hizmetlerine kadar insan eliyle yaratılmış bir uçuruma itildi” denildi.

Sistematik bir şekilde devam eden yıkımın, Gazze'nin kendini yaşayabilir bir alan ve toplum olarak yeniden inşa etme yeteneğini zedelediği belirtilen raporda, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas ve diğer Filistinli silahlı grupların İsrail'in güneyine düzenlediği saldırıda çoğu sivil olmak üzere bin 221 kişi ölürken İsrail, Gazze Şeridi’ne  iki yıl süren yıkıcı bir savaş başlattı.

cdvfgthy
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’na geri dönen yerinden edilmiş Filistinlilerin görüldüğü havadan çekilmiş bir fotoğraf (AFP)

BM’nin güvenilir kabul ettiği Gazze Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre İsrail, Hamas'ın saldırısına misilleme olarak Gazze Şeridi’ne düzenlediği hava ve kara saldırılarında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 69 bin 756 Filistinliyi öldürdü.

Savaş, Gazze Şeridi'nde büyük yıkıma ve BM’nin bazı bölgelerde kıtlık ilan etmesine neden olan bir insani krize yol açtı.

UNCTAD raporuna göre Gazze Şeridi'ndeki yıkımın boyutu, ard arda ekonomik, insani, çevresel ve sosyal krizleri tetikleyerek, bölgenin gelişme düzeyindeki düşüşü tam bir yıkıma dönüştürdü.

Raporda, çift haneli büyüme ve önemli dış yardım desteğine rağmen, Gazze'nin 7 Ekim 2023 öncesi refah düzeyine geri dönmesinin onlarca yıl sürebileceği vurgulandı.

UNCTAD, koordineli uluslararası yardım, havale işlemlerinin yeniden başlatılması ve ticaret, hareket ve yatırım kısıtlamalarını hafifletmeye yönelik önlemleri bir araya getiren kapsamlı bir kurtarma planı çağrısında bulundu.

Gazze halkı ‘ciddi ve çok boyutlu bir yoksullukla’ karşı karşıya kalırken, UNCTAD, Gazze'deki her bireye yenilenebilir ve koşulsuz aylık nakit transferi sağlayan kapsamlı bir acil temel gelir programının başlatılmasını istedi.

Raporda, Gazze ekonomisinin 2023-2024 döneminde yüzde 87 oranında küçüldüğü ve kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) 161 dolar gibi cüzi bir rakama gerilediği, bu rakamın da küresel olarak en düşük oranlardan biri olduğu belirtildi.

Öte yandan Batı Şeria'da durum o kadar vahim olmasa da raporda ‘şiddet, Yahudi yerleşim birimlerinin inşasındaki hız ve işçi hareketliliğine getirilen kısıtlamaların’ buranın ekonomisini vurduğu ve UNCTAD'ın verileri kaydetmeye başladığı 1972 yılından bu yana en kötü ekonomik gerilemeye yol açtığı ifade edildi.


Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
TT

Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)

Gazze Şeridi’nin güneyinde yer alan Han Yunus kentinin Mevasi bölgesinde, bugün (Salı) sabah saatlerinde etkili olan yoğun yağışlar sonucu çok sayıda sığınmacı çadırı sular altında kaldı.

d
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş kişiler için kurulan geçici kampta, Filistinli çocuklar yağmurdan korunmaya çalışıyor (AFP)

Filistin Haber Ajansı WAFA bölgede çok sayıda çadırın yağmur suları nedeniyle zarar gördüğünü ve kullanılamaz hale geldiğini bildirdi. Kurtarma ekipleri su baskınından etkilenen çadır alanlarına müdahalelerini çeşitli noktalarda sürdürüyor.

csdfrg
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta, yağmur sonrası eşyalarını düzenleyen Filistinli bir aile (AFP)

Gazze Şeridi genelinde şiddetli sağanak yağış ve fırtınalarla birlikte sığınmacı kamplarında ek olumsuzluklara yol açmaktadır.

Öte yandan, 15 Kasım’da meydana gelen yağışlar sırasında da binlerce çadırın su baskını nedeniyle zarar görmüştü.

sd
Filistinliler, sular altında kalan sokaklardan, eşek arabalarıyla geçiyor (DPA)

 


Trablus, sınırların güvenliğini sağlama ve eğitim konusunda Türkiye’nin uzmanlığından yararlanmayı düşünüyor

UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
TT

Trablus, sınırların güvenliğini sağlama ve eğitim konusunda Türkiye’nin uzmanlığından yararlanmayı düşünüyor

UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ile iki ülke arasındaki güvenlik iş birliğini güçlendirmenin yollarını görüştü.

Libya İçişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, başkent Trablus'ta düzenlenen ve çok sayıda güvenlik yetkilisinin katıldığı toplantıda ‘karşılıklı çıkar alanlarında ortak koordinasyonun yönlerinin’ ele alındığını belirtildi. Açıklamada ayrıca toplantı sırasında ‘hedefli eğitim ve yeterlilik programları ile Libya İçişleri Bakanlığı personelinin yeteneklerinin geliştirilmesinin’ yanı sıra ‘düzensiz göçle mücadele, sınırların güvenliği ve Türkiye'nin uzmanlığından yararlanma ile ilgili konulara’ değinildiği belirtildi.

fvg
Dün başkent Trablus'ta Libya ve Türkiye heyetleri arasında yapılan toplantı (İçişleri Bakanlığı)

İçişleri Bakanı Yerlikaya’nın Trablus ziyareti, General Halife Hafter'in oğlu ve Libya Ulusal Ordusu (LUO) Genel Komutan Yardımcısı Orgeneral Saddam Hafter’in geçtiğimiz hafta sonu Türkiye'nin başkenti Ankara'da siyasi ve askeri düzeyde gerçekleştirdiği toplantıların ardından geldi.

Libya İçişleri Bakanı Trablusi, bakanlığının ‘ülkenin son yıllarda karşılaştığı zorluklara ve bunların güvenlik durumuna etkisine rağmen büyük çaba sarf ettiğini’ söyledi.

Gidişatı iyileştirmek için çalışmaların sürdüğünü ve bir dizi olumlu sonucun elde edildiğini vurgulayan Trablusi, bakanlığın, Avrupa Birliği (AB) ve Afrika ülkeleriyle doğrudan iletişim kanalları aracılığıyla yasadışı göç konusuna ‘özel önem’ verdiğini kaydetti.

Trablusi, Libya İçişleri Bakanlığı’nın güvenlik planının, sınırların güvenliğini sağlamaktan başlayarak, ardından çöl ve şehirlerin, son olarak da kıyıların güvenliğini sağlamayı içeren aşamalı bir yaklaşım benimsediğini, ayrıca göçmenler için gönüllü geri dönüş programını uyguladığını ve insan kaçakçılığına karışan organize suç çetelerini takip ettiğini de sözlerine ekledi.

Libya İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Bakan Yerlikaya’nın Libya İçişleri Bakanlığı’nın çabalarını övdüğünü ve Türkiye’nin düzensiz göçle mücadeledeki deneyimini ve son yıllarda elde ettiği olumlu sonuçları paylaştığını aktardı. İçişleri Bakanlığı, bu toplantının, istikrarı artırmak ve güvenlik alanındaki kurumsal çalışmaların konsolidasyonunu desteklemek amacıyla dost ülkelerle etkili iş birliği olanakları oluşturma yönündeki devam eden çabaları çerçevesinde gerçekleştirildiğini belirtti.

Saddam Hafter, birkaç gün önce Ankara'da Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Savunma Bakanı Yaşar Güler ile bir araya geldi.

LUO Genel Komutanlığı tarafından yapılan açıklamada, Ankara’daki görüşmelerde uluslararası sahnedeki son gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunulduğu belirtilirken, “Savunma Bakanı Güler ile iki ülke arasındaki askeri iş birliğini güçlendirerek bölgedeki güvenlik sorunlarının çözümüne katkıda bulunacak ve güvenlik ve istikrar çabalarını destekleyecek yollar tartışıldı” denildi.

Öte yandan UBH Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile İngiltere'nin Libya’daki yeni Büyükelçisi Martin Reynolds arasında yapılan toplantıda düzensiz göç konusu başlıca gündem maddesi oldu.

İngiltere’nin Libya (Trablus) Büyükelçiliği tarafından sosyal medya platformu X üzerinden görüşmeye ilişkin yapılan kısa açıklamada, Büyükelçi Reynolds'un Libya'daki diplomatik görevinde ilk kez görüşmesini Dibeybe ile gerçekleştirdiği ve ‘yapıcı bir toplantı’ olduğu belirtildi. Açıklamada ayrıca toplantıda düzensiz göç, güvenlik ve ekonomik büyüme alanlarında ortak önceliklerin ele alındığı belirtildi.