Tahıl yüklü gemiler İstanbul’a gelmeye devam ediyor

12 ton mısır taşıyan Türk bandıralı Polarnet gemisi Türkiye’ye doğru yola çıktı (AFP)
12 ton mısır taşıyan Türk bandıralı Polarnet gemisi Türkiye’ye doğru yola çıktı (AFP)
TT

Tahıl yüklü gemiler İstanbul’a gelmeye devam ediyor

12 ton mısır taşıyan Türk bandıralı Polarnet gemisi Türkiye’ye doğru yola çıktı (AFP)
12 ton mısır taşıyan Türk bandıralı Polarnet gemisi Türkiye’ye doğru yola çıktı (AFP)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşının olumsuz etkilerini diplomasiyi ön planda tutan dengeli bir politikayla aşmayı başardığını söyledi.
Erdoğan dün Gebze’de düzenlenen bir etkinlikte yaptığı konuşmada, “İş birliğini, barışı, diplomasiyi önceleyen dengeli politikamızla Rusya-Ukrayna Savaşı’nın olumsuz etkilerinden ülkemizi korumayı başardık. Tahıl koridorunun açılmasını sağlayarak, küresel sorunların çözümünde Türkiye’nin anahtar rolünü bir kez daha teyit ettik” dedi.
Cumhurbaşkanı, Türkiye’nin ateşkes ve Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi için çabalarını sürdürdüğünü de açıkladı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Cuma günü görüştüğü Soçi dönüşünde kendisine eşlik eden gazetecilere açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan şu ifadeleri kullandı;
“Sahadaki sıkıntılara rağmen krizin müzakere masasında çözüleceğine olan güçlü inancımı da koruyorum. Sayın Putin’e, Sayın Zelenskiy ile görüşmesine ev sahipliği yapabileceğimizi bir kez daha hatırlattım. Karadeniz’den komşumuz Rusya ile diyaloğumuzu, bölgesel ve küresel barışa katkı sunmak maksadıyla her alanda ilerletmeye devam edeceğiz.”
Türkiye’nin küresel tahıl krizinin çözümünde öncü rolünü bir kez daha gösterdiğini dile getiren Cumhurbaşkanı, “İstanbul’dan geçen Razoni kuru yük gemisi bir ilkti. Bunun arkasında bu şekilde sırada olan 20 civarında gemi var” dedi.
Ukrayna’dan gelen Navi-Star gemisinin denetimi tamamlandı
Milli Savunma Bakanlığı, Ukrayna’dan İrlanda’ya gidecek olan ve 33 bin ton mısır ile Odessa Limanı'ndan hareket eden Panama bayraklı Navi-Star isimli geminin İstanbul’un kuzeyinde belirlenen mevkiye ulaşarak demirlediğini bildirdi.
Bakanlık, bir süre sonra Müşterek Koordinasyon Merkezi tarafından denetime tabi tutulan geminin ve İstanbul Boğazı’ndan geçerek İrlanda’ya gideceği bilgisini de verdi.
Müşterek Koordinasyon Merkezi Cuma günü de, tahıl almak için Türkiye’den Ukrayna’nın Çernomorsk Limanına gitmesi planlanan Fulmar S isimli gemiyi insan ya da silah kaçakçılığına karşı denetledi.
Soçi’de Erdoğan-Putin zirvesinin ardından yayınlanan ortak bildiride, “İki lider, Rusya'nın tahıl, gübre ve gübre üretimi için gerekli hammaddenin kesintisiz ihracı dahil, İstanbul mutabakatının lafzı ve ruhuna uygun şekilde tam olarak uygulanması lazım geldiğinin altını çizmişlerdir” ifadeleri kullanıldı.
Akar, Ukraynalı bakanlarla görüştü
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov ve Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.
Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre Akar, Reznikov ve Kubrakov ile tahıl sevkiyatı konusunda gelinen son durum hakkında görüş alışverişinde bulundu.
Bakanlar görüşmede, tahıl sevkiyatı konusunda sağlanan ivmenin devam ettirilmesi ile Müşterek Koordinasyon Merkezi’nde iş birliği ve koordinasyon içinde yürütülen çalışmalardan duyulan memnuniyeti ifade etti.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.