Akile Salih’in Türkiye ziyareti konusunda farklı görüşler

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ve Libya Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Abdullah el-Lafi (Libya Temsilciler Meclisi)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ve Libya Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Abdullah el-Lafi (Libya Temsilciler Meclisi)
TT

Akile Salih’in Türkiye ziyareti konusunda farklı görüşler

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ve Libya Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Abdullah el-Lafi (Libya Temsilciler Meclisi)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ve Libya Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Abdullah el-Lafi (Libya Temsilciler Meclisi)

Libya Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih’in geçtiğimiz hafta Ankara’ya yaptığı ziyaret siyasetçiler ve uzmanlar arasında ihtilafa neden oldu.
Bir kesim bunu tüm uluslararası ortaklara karşı diyalog kanalı açma çerçevesinde görürken, diğerleri ziyaretin Türkiye’nin çıkarına olduğunu ileri sürdü.
Şarku’l Avsat’a konuşan Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Yusuf el-Akuri, “Temsilciler Meclisi Başkanı’nın Ankara ziyareti ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığındaki üst düzey yetkililerle yaptığı görüşme, ülkeye istikrar ve barış getirmek amacıyla meclisin uluslararası ve bölgesel ortaklarla diyalog kanalları açma konusundaki isteği çerçevesinde gerçekleşti. Ülkede istikrarın sağlanması çabalarına Türkiye’nin desteği önemli” dedi.
Akuri, “Salih’in Türk liderlerle yaptığı toplantılarda, genel olarak ülkedeki son siyasi gelişmeler ve Türkiye’nin siyasi diyaloğu desteklenmedeki rolü ele alındı. Tarihsel bağlar ışığında iki ülke arasındaki ticari ve bilimsel ilişkileri geliştirme yollarının yanı sıra Ankara ile Ulusal Mutabakat Hükümeti arasında Kasım 2019 sonunda imzalanan deniz sınırlarının güvenliği ve sınırlandırılmasına ilişkin iki mutabakat zaptı hakkında da görüşüldü” ifadelerini kullandı.
Temsilciler Meclisi üyesi Ali Tekbali ise, ziyaretin Temsilciler Meclisi tarafından desteklenen Fethi Başağa hükümetini desteklemeyi hedefleyip hedeflemediği konusunda yorum yaptı.
Bu ziyaret nedeniyle Türk politikasında bir değişiklik olma olasılığını dışlayan Tekbali, “Uluslararası toplum karşısında, çatışan Libyalı taraflar arasında dengeli bir barışın babası olarak göründüğü için bu ziyaretin asıl kazananı Ankara. Ayrıca Libya ile deniz sınırlarının çizilmesi ve iki güvenlik mutabakat zaptını gündeme getirmeyi başardı” dedi.
Johns Hopkins Üniversitesi Uluslararası Çalışmalar Enstitüsü üyesi Libyalı Hafed el Ghweel söz konusu ziyaret hakkında şu değerlendirmeyi yaptı;
“Bu ziyaretin olumlu sonuçları sadece Türk tarafı içindi. Ankara, Libya’daki politikaları hakkındaki ‘sabitlerini’ değiştirmeyecek. Güçlerini Libya topraklarından çıkarmasından söz edilmiyor ve Başağa hükümetini desteklemeyecek veya yeni hükümetlerin kurulmasını desteklemeyecek. Türkiye, Abdülhamid Dibeybe hükümeti ve batı bölgesi üzerindeki etkisi ve büyük çıkarları olan, kendi aralarında dengeli birçok konuya sahip bir ülke.”
Şarku’l Avsat’a özel açıklama yapan bir diğer isim Libya Ulusal Eylem Grubu Başkanı Halid et-Tercuman şöyle konuştu;
“Türkiye’nin, ‘ister başkentteki ve batı bölgesindeki şehirlerdeki silahlı gruplar üzerindeki etkisiyle, isterse bu şehirlerde konuşlandırılan askeri ağırlığı ve kuvvetleriyle’ Başağa hükümetine yardım sağlama olasılığı, İngiltere ve ABD’nin bunu kabul etmesine yeşil ışık yakmasına bağlı. İngiltere ve ABD’nin onayının var olup olmadığını önümüzdeki günler gösterecek. Bu nedenle, şu anda ziyaretin başarısı veya başarısızlığı konusunda bir yargıya varmak zor.”
El Ahram Vakfı tarafından yayımlanan Demokrasi dergisinde Türkiye konusunda uzman bir araştırmacı olan Mısırlı Kerim Said ise, ziyareti ‘olumlu çağrışımlara sahip olabilecek yeni bir atılım’ olarak nitelendirdi.
Said, ziyaretin Türk nüfuzunun güçlendirilmesini içerdiğini ve Libya krizini çözmek için Ankara’yı hiçbir denklemde atlamanın artık mümkün olmadığını söyledi.
Ziyaretin amacının siyasi farklılıkları olan partilerin görüşlerini yakınlaştırmak olduğunu vurgulayan Said, Türkiye’nin son zamanlarda Libya’nın doğu bölgesi ile ilişkilerini geliştirmeye yönelik girişimlerine dikkat çekti.
Türkiye’nin Trablus Büyükelçisi Kenan Yılmaz’ın bu yılın başlarında Bingazi’ye yaptığı ziyareti hatırlatan Said, bu ziyarette Türk şirketlerinin Libya’nın doğusuna dönmesi konusunda mutabık kalındığını ifade etti.
Önümüzdeki dönemin oyun kurallarında ve Libya krizinin nasıl çözüleceğinde bir değişikliğe tanık olacağını dile getiren Said, Türkiye dahil tüm uluslararası ve bölgesel ortaklarla Başağa ve Dibeybe arasında seçim yapma sürecinde olunacağını ileri sürdü.



İsrail'in Batı Şeria'da tırmandırdığı gerilimi reddetme konusunda Mısır-Türkiye mutabakatı

Mısır ve Türkiye, Gazze Şeridi'nde ateşkes ihtiyacını vurguluyor. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır ve Türkiye, Gazze Şeridi'nde ateşkes ihtiyacını vurguluyor. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

İsrail'in Batı Şeria'da tırmandırdığı gerilimi reddetme konusunda Mısır-Türkiye mutabakatı

Mısır ve Türkiye, Gazze Şeridi'nde ateşkes ihtiyacını vurguluyor. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır ve Türkiye, Gazze Şeridi'nde ateşkes ihtiyacını vurguluyor. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır ve Türkiye, ‘Gazze Şeridi'nde derhal ateşkes sağlanması ve İsrail'in Batı Şeria'daki mevcut tırmanışının reddedilmesi’ gerektiği konusunda mutabık kaldı.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan dün (Çarşamba) Ankara'da yaptıkları görüşmede, ‘Somali'nin tehditlere karşı birliğinin korunması, paralı askerlerin Libya'dan çıkması ve Sudan'da siyasi çözümün önceliği’ konularında mutabık kaldılar. Görüşmede ayrıca Suriye krizi de ele alındı.

asdvbfrty
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi'yi Ankara Esenboğa Havalimanı'nda karşıladı. (DPA)

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın şubat ayında Kahire'ye gerçekleştirdiği ziyaret sırasında yaptığı davete icabetle Türkiye'ye ilk ziyaretini gerçekleştiren Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Türkiye'ye gerçekleştirdiği ziyaretten ve Erdoğan ile görüşmekten duyduğu mutluluğu dile getirdi.

Sisi dün resmi Facebook sayfasında yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı: “Türkiye Cumhuriyeti'ne ilk ziyaretimden ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmemden büyük memnuniyet duyuyorum. Zira iki kadim ülke, kurucu lider Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasından bu yana köklü tarihi bağlara ve güçlü siyasi ilişkilere sahiptir. Belki de benim bugünkü ziyaretim ve ondan önce Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Kahire ziyareti, Mısır ve Türkiye arasında, bölgesel ve uluslararası çevrelerdeki önemli rollerine dayalı olarak ve iki kardeş halkın arzu ve isteklerini karşılayacak şekilde yeni bir dostluk ve iş birliği dönemi başlatma yönündeki ortak iradeyi yansıtmaktadır.”

Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Ahmed Fehmi tarafından yapılan açıklamaya göre Cumhurbaşkanı Sisi'nin Türkiye'ye gerçekleştirdiği tarihi ziyaret, “Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın geçtiğimiz şubat ayında Mısır'a gerçekleştirdiği tarihi ziyaretin üzerine inşa edilen ve iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi sürecinde yeni bir kilometre taşını temsil etmekte, hem ikili hem de bölgesel düzeyde yeni bir dostluk ve ortak iş birliği aşamasını oluşturmaktadır.”

Mısır Cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda resmî törenle karşılandı. Erdoğan, Sisi'yi Ankara Esenboğa Havalimanı'nda karşıladı ve beraberindeki heyetle birlikte Beştepe Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ne geçti.

Mısır-Türkiye ilişkileri, Ankara'nın 2013 sonundan bu yana Mısır'da yasaklı olan Müslüman Kardeşler’e (İhvan-ı Müslimin) verdiği destek nedeniyle on yıl süren kesinti ve gerginliğin ardından normalleşme yönünde artan bir eğilim gösterdi. Normalleşme süreci, Erdoğan ve Sisi'nin Katar'da düzenlenen 2022 Dünya Kupası'nın açılışında el sıkışmalarından bu yana hız kazandı. İki ülke geçen yıl Temmuz ayında diplomatik ilişkilerin büyükelçilik seviyesine yükseltildiğini duyurdu ve yakınlaşma Erdoğan'ın Kahire ziyaretiyle zirveye ulaştı.

Sisi, “Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ben başta ticaret, yatırım, turizm, ulaştırma ve tarım olmak üzere tüm alanlarda niteliksel bir sıçrama yapmayı amaçlayan Mısır ve Türkiye arasındaki Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin ilk toplantısına başkanlık etmekten memnuniyet duyduk. Bugün iki ülke arasında iş birliği için yeni bir kurumsal çerçeve oluşturmayı amaçlayan bir dizi mutabakat zaptının imzalanmasına tanık olduk” dedi.

Sisi, Erdoğan ile birlikte düzenlediği basın toplantısında yaptığı konuşmada, “Görüşmelerimizde ikili ticaretin kolaylaştırılması ve Mısır ile Türkiye arasındaki serbest ticaret anlaşmasının kapsamının genişletilmesinin önemi ele alındı. Önümüzdeki yıllarda ticaret hacminin 15 milyar dolara çıkarılmasının yanı sıra, iki ülke arasında ortak yatırımların teşvik edilmesi ve Mısır'daki seçkin yatırım ortamı ışığında Türk iş adamlarına mümkün olan kolaylıkların sağlanması hedeflendi” ifadelerini kullandı.

Sisi sözlerini şöyle sürdürdü: “Bugün bölgemizin ve dünyanın karşı karşıya olduğu krizler, Mısır ve Türkiye arasındaki yakın koordinasyon ve iş birliğinin önemini ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bölgesel krizlerin, özellikle de Gazze'deki Filistinli kardeşlerimizin neredeyse bir yıldır eşi benzeri görülmemiş bir felaketle karşı karşıya olduğu insani trajedinin ele alınmasına katkıda bulunmak üzere, koordinasyon ve birlikte çalışma yollarını görüştük. Bu bağlamda, Mısır ve Türkiye'nin acil ateşkes talebi, İsrail'in Batı Şeria'daki mevcut tırmanışını reddetme ve Filistin halkının 4 Haziran 1967 sınırlarında, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız devletini uluslararası meşruiyetin ilgili kararlarına uygun olarak kurma özlemlerini gerçekleştirecek bir yol çağrısında bulunma konusundaki tutum birliğinin altını çizmek isterim. Ayrıca krizin başlangıcından bu yana, İsrail'in sürekli engellemelerine rağmen Gazze'ye insani yardım ulaştırılması için sürekli iş birliği içindeyiz.”

Sisi, Libya'daki krizle ilgili olarak ise şunları söyledi: “Libya krizi hakkında görüş alışverişinde bulunduk. Libya'da güvenlik ve siyasi istikrarın sağlanması için kurumlarımız arasında istişarelerde bulunma konusunda mutabık kaldık. Kardeş Libya'nın bölünmüşlük belirtilerini sona erdirmesi, güvenlik ve istikrara kavuşması için eşzamanlı başkanlık ve yasama seçimlerinin yapılması, yasadışı yabancı güçlerin ve paralı askerlerin ülkeden çekilmesi, silahlı milis olgusunun sona erdirilmesi suretiyle bu uzun süreli krizde yeni bir sayfa açılmasının önemini vurguladık.”

Sisi sözlerine şöyle devam etti: “Suriye'deki durumu da ele aldık. Suriye halkını eşi benzeri görülmemiş bir şekilde etkileyen bu krize çözüm bulunması yönündeki arzumuzu vurguladık. Suriye devletinin birliğini, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü koruyarak ve terörizmi ortadan kaldırarak, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin bu konudaki kararı uyarınca siyasi bir çözüme ulaşmayı ve Suriye halkının acılarına son vermeyi amaçladığımız için Türkiye ve Suriye'yi birbirine yakınlaştırma çabalarını memnuniyetle karşılıyorum. Ayrıca Sudan'daki krizi ve Mısır'ın çeşitli taraflarla iş birliği içerisinde ateşkesi durdurmak ve siyasi çözümü teşvik etmek için sarf ettiği çabaları ele aldık. Afrika Boynuzu'ndaki, özellikle de Somali'deki durumu enine boyuna görüştük. Somali'nin karşı karşıya olduğu tehditlere karşı birliğini, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü koruma ihtiyacı konusunda mutabık kaldık.”

xzascdvb
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan, iki ülke arasında bir dizi anlaşmaya imza attı. (EPA)

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah Sisi ile Ankara'da gerçekleştirdiği görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Türkiye'nin Mısır ile doğalgaz ve nükleer enerji sektörlerindeki bağlarını güçlendirmek istediğini söyledi. Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığı habere göre Erdoğan, Sisi ile düzenlediği ortak basın toplantısında, iki ülkenin ticaret, savunma, sağlık, enerji ve çevre dahil olmak üzere çeşitli alanlarda ilişkileri geliştirme arzusunu yinelediklerini belirtti.

Sisi ve Erdoğan dün bir dizi iş birliği anlaşması ve mutabakat zaptının imzalanmasına tanıklık etti. Mısır resmi haber ajansı MENA’ya göre iş birliği anlaşmaları ve mutabakat zabıtları arasında, yeni idari başkentte bir sanayi bölgesi geliştirmek üzere Türkiye'nin Polaris Parks şirketiyle bir mutabakat zaptı imzalanması da vardı.

Mutabakat zaptı Türkiye tarafında Polaris Parks Genel Müdürü Osman Evren Arıkan, Mısır tarafında ise Endüstriyel kalkınmadan sorumlu Başbakan Yardımcısı ve Sanayi ve Ulaştırma Bakanı Kâmil el-Vezir tarafından imzalandı.