Suudi Arabistan: Riyad Uluslararası Kitap Fuarı 29 Eylül’de başlayacak

Riyad Uluslararası Kitap Fuarı, en önemli Arapça fuarlardan bir tanesidir (Şarku’l Avsat)
Riyad Uluslararası Kitap Fuarı, en önemli Arapça fuarlardan bir tanesidir (Şarku’l Avsat)
TT

Suudi Arabistan: Riyad Uluslararası Kitap Fuarı 29 Eylül’de başlayacak

Riyad Uluslararası Kitap Fuarı, en önemli Arapça fuarlardan bir tanesidir (Şarku’l Avsat)
Riyad Uluslararası Kitap Fuarı, en önemli Arapça fuarlardan bir tanesidir (Şarku’l Avsat)

Riyad Uluslararası Kitap Fuarı kapılarını 29 Eylül’de açacak. Suudi Arabistan Kültür Bakanlığı denetiminde olan Edebiyat, Yayın ve Çeviri Kurumu organizasyonda gerçekleştirilecek olan fuar 8 Ekim tarihinde kapılarını kapatacak.
Fuar, yerel ve uluslararası kurumların edebiyat ve çeviri aşıkları ile buluşmasını sağlayan bir köprü görevinde. Alanında uzman kişiler fuarda konferans verip konuşmalar yapacak. Vatandaşlar okuma yazma, yayıncılık ve çeviri alanlarında etkinliklere katılacak ve atölye çalışmalarında yer alabilecek.
Edebiyat, Yayın ve Çeviri Kurumu CEO’su Muhammed Alvan, fuarın Suudi Arabistan edebiyatına derin katkılarda bulunduğunu ve ülkede edebiyat, kültür, bilim ve sanatta büyük bir rolü olduğunu belirtti. Yapılan açıklamada fuar, ülkenin kültür hareketine katkıda bulunan bir köprü olarak değerlendirildi.  
Sergi, 2022 yılının son günlerinde Cidde’de üçüncüsü yapılacak kitap fuarları etkinlikleri kapsamında bu yıl Medine’de yapılan fuarın ardından ikinci fuar olacak. Alvan, bu sergiler ile şehrin tanıtımının yapıldığını ve Suudi Arabistan’ın yayıncılık sektörü için bir kapı olmasının sağladığını belirtti. Fuarlar, ülkede kültür alışverişinin yapılmasını sağlıyor.
Alvan, geçtiğimiz yıl düzenlenen Uluslararası Kitap Fuarı’nın tarihinin en büyük fuarı olduğunu açıkladı. Geçtiğimiz yılki fuar gerek ziyaretçi sayısı gerek yapılan satış sayısı ile en önemli fuarlardan bir tanesi oldu. Çok sayıda kültürel etkinliğin olduğu fuar, yayınevlerinin sayısı ile öne çıktı. 16 sektörü temsil eden kurumların ve ünlü kişilerin katıldığı fuarda şiir akşamları, seminerler, atölyeler, sanatsal ve müzikal performanslar düzenlendi. Çocuklar, fuarda oyunlar oynayarak aileleri ile birlikte keyifle vakit geçirdi. Yazarlar, okuyucularının sorularını cevapladı.
Alvan, edebiyat, yayın ve çeviri sektörünün Suudi Arabistan’daki kültürel ve bilgi mirasına katkıda bulunan, yazarları harekete geçiren önemli bir sektör olduğunu belirtti. Fuarın ziyaretçileri ile kitap aşıkları, kitap ve yayın alanındaki tartışmalarda yer almak için konferanslara katılacak. Fuara katılacak isimler, önümüzdeki günlerde açıklanacak.  Ziyaretçiler, bu konferanslar ile yeni deneyimler yaşayabilecek.
Edebiyat, Yayın ve Çeviri Kurumu, fuara katılmak isteyen yüzlerce yayınevinin olduğunu belirtti. Temmuz ayında yerel ve uluslararası yayınevleri fuara katılmak için başvuru yapmıştı. Yetkililer, detayları yakında açıklanacak olan fuarın kültürel programı üzerinde çalışmalara devam ediyor.
Edebiyat, Yayın ve Çeviri Kurumu, geçtiğimiz yıl Kültür Bakanlığı gözetiminde düzenlenen fuarın ilk oturumuna binden fazla kişinin katıldığını belirtti. Fuarda yaklaşık 28 ülkeden yayınevi yer aldı. Irak, fuarın onur konuğu oldu.



Karanlık maddenin kökeni "Karanlık Büyük Patlama"da mı gizli?

Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
TT

Karanlık maddenin kökeni "Karanlık Büyük Patlama"da mı gizli?

Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)
Gizemli karanlık maddenin evrendeki maddenin yüzde 85'ini oluşturduğu öne sürülüyor (Pexels)

Bilim insanları karanlık maddenin diğer maddelerden sonra, "Karanlık Büyük Patlama" denen bir olayla ortaya çıktığını öne sürdü. 

Standart kozmolojik modele göre 13,8 milyar yıl önce gerçekleşen Büyük Patlama'yla evren bir saniyeden kısa sürede muazzam bir hızla genişledi.

Bu dönemde sıcak plazmayla dolu evrende, karanlık madde de dahil her şeyin, bu plazmanın soğumaya başlamasıyla meydana geldiği düşünülüyor.

Evrenin yüzde 27'sini oluşturduğu öne sürülen karanlık madde, ışıkla etkileşime girmediği için gözlemlenemiyor. 

Var olduğu düşüncesiyse, yarattığı kütleçekim etkisinin normal veya gözlemlenebilen madde üzerindeki etkisine dayanıyor.

Bilim insanları yaklaşık 100 yıldır bu maddenin varlığını doğrulayacak kanıtlar ararken, bazıları da gerçek olmadığını savunuyor. 

Physical Review D adlı hakemli dergide yayımlanan yeni bir makalenin yazarları, bu gizemli maddenin kökenini sorgulamaya açıyor.

Geçen yıl yine aynı bilimsel dergide çıkan bir makalede, karanlık maddenin Büyük Patlama'dan birkaç ay sonra gerçekleşen başka bir patlamayla ortaya çıkmış olabileceği iddia edilmişti. 

Austin Teksas Üniversitesi'nden Katherine Freese ve Martin Winkler, Karanlık Büyük Patlama adını verdikleri bu olayla sıcak ve karanlık plazma patlaması yaşandığını savunuyor. Tıpkı Büyük Patlama'nın normal maddeyi ortaya çıkarması gibi, bu olayın da karanlık maddeyi yarattığı düşünülüyor.

ABD'deki Colgate Üniversitesi'nden Cosmin Ilie ve Richard Casey'nin yeni çalışmasıysa, bu teoriyi destekleyerek karanlık maddeyi saptamaya yönelik yöntemler öneriyor.

Araştırmacılar, mevcut deneysel verilere dayanarak Karanlık Büyük Patlama modelinin geçerli olabileceği senaryoları inceledi. 

Karanlık maddenin kökenine dair yeni ihtimalleri ele alan ekip, bırakmış olabileceği kütleçekimsel dalgaların izini sürerek Karanlık Büyük Patlama teorisinin test edilebileceğini söylüyor. 

Ilie, "Karanlık Büyük Patlama tarafından üretilen kütleçekim dalgalarını tespit etmek, bu yeni karanlık madde teorisine çok önemli kanıtlar sağlayabilir" diyor: 

Uluslararası Pulsar Zamanlama Dizisi (IPTA) ve Kilometre Karelik Dizi (SKA) gibi deneyler ufukta belirmişken, yakında bu modeli daha önce görülmemiş şekillerde test edecek araçlara sahip olabiliriz.

Geçen yıl IPTA bünyesindeki bir araştırma ekibi, Büyük Patlama'dan kısa süre sonra meydana gelmeye başlayan kütleçekimsel dalgalarının sönük yankısı olan kütleçekimsel dalga arka planını ilk kez saptanmıştı.

Bu ve benzeri keşifler, karanlık madde teorilerini test etmenin yanı sıra evrenin ilk dönemindeki gelişiminin daha iyi anlaşılmasına da katkı sunma potansiyeli taşıyor.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, Popular Mechanics, Physical Review D