Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında, İstanbul’da 22 Temmuz’da imzalanan ‘Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi’ çerçevesinde Ukrayna limanları ile diğer ülkeler arasında gelen gemilerin akışı arttı.
Tahıl koridoru anlaşmasına göre dört gemi daha Ukrayna’nın Odessa ve Çornomorsk limanlarından çıkış yaptı.
Cuma günü Bandırma limanından çıkan Barbados bandralı Fulmar S isimli boş gemi, Pazar gününden beri Çornomorsk limanına girmesine izin verilmesini bekliyor.
Anlaşmanın ardından İstanbul’da kurulan Müşterek Koordinasyon Merkezi’nde görevli Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) temsilcileri, tahıl almak için Ukrayna’ya hareket etmeden önce Fulmar S gemisini denetledi.
Ukrayna’dan gelerek İngiltere’ye giden Malta bandıralı 13 bin ton mısır yüklü Rojen isimli gemi ve Ukrayna’ya tahıl almak için yola çıkacak olan Osprey S gemisi de denetlendi.
Panama bandıralı 33 bin ton mısır yüklü Navi Star gemisi de denetimin ardından Cumartesi akşamı İrlanda’ya hareket etti.
Söz konusu anlaşma, 24 Şubat’taki Rus işgalinden bu yana askıya alınan Ukrayna tahıl ihracatının yeniden başlamasına ve Batı yaptırımlarına rağmen Rus tarım ürünlerinin sevkiyatına izin veriyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Cumartesi akşamı Ukraynalılara hitaben yaptığı konuşmada tarım ürünlerinin deniz yoluyla ihracatının yeniden başlamasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Zelenskiy konuşmasında, “Karadeniz’deki limanlarımız faaliyete geçti. Ancak asıl risk güvenlik olmaya devam ediyor. Rus provokasyonu ve terör eylemleri riski devam ediyor. Bunu herkes anlamalı. Ortaklarımız yükümlülüklerini yerine getirir ve teslimatların güvenliğini garanti ederse, bu küresel gıda krizi çözülecektir” dedi.
Akar Ukraynalı bakanlarla tahıl sevkiyatını görüştü
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov ve Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ile görüştü.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, Akar, Reznikov ve Kubrakov arasındaki telefon görüşmesinde tahıl sevkiyatı konusunda gelinen son durum hakkında görüş alışverişinde bulunulduğu belirtildi.
Açıklamada, “Bakanlar tarafından yapılan görüşmede, tahıl sevkiyatı konusunda sağlanan ivmenin devam ettirilmesi ile Müşterek Koordinasyon Merkezinde işbirliği ve koordinasyon içerisinde yürütülen çalışmalardan duyulan memnuniyet ifade edildi” denildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, 20 geminin Ukrayna limanlarından hareket etmeyi beklediğini söyledi.
Papa tahıl gemilerinin Ukrayna’dan ayrılmasından memnun
Katoliklerin ruhani lideri Papa Franciscus, tahıl yüklü ilk gemilerin Ukrayna limanlarından ayrılmasını memnuniyetle karşıladı.
Papa dün Aziz Petrus Meydanı’ndaki haftalık vaazında, “Tahıl yüklü ilk gemilerin, Ukrayna limanlarından hareket etmesini memnuniyetle karşıladığımı belirtme arzusunu taşıyorum. Bu adım, diyalog kurmanın ve herkese faydası olacak somut sonuçlar elde etmenin mümkün olduğunu gösteriyor” dedi.
Bu olayın bir umut ışığı olduğuna vurgu yapan Papa, adil ve kalıcı bir barışa ulaşılmasını da diledi.
Papa, tahılın bir ‘savaş silahı’ olarak kullanılamayacağını bir kez daha vurguladı.
Rusya ile birlikte dünyanın en büyük üreticilerinden biri olan Ukrayna’da yaşanan savaş nedeniyle milyonlarca ton tahılın kesintiye uğraması, yoksul ülkelerde gıda fiyatlarının yükselmesine ve küresel bir gıda krizi yaşanacağına dair korkuların artmasına neden oldu.
Suriye'nin kuzeydoğusundaki SDG milisleri (AFP)