"Fizik kurallarına meydan okuyan" radyo patlamaları gökbilimcileri şaşırttı

Bilim insanları, "En iyi fizik modellerimiz bu verilere uymuyor" diyor

(CSIRO)
(CSIRO)
TT

"Fizik kurallarına meydan okuyan" radyo patlamaları gökbilimcileri şaşırttı

(CSIRO)
(CSIRO)

The Independent'ta yer alan habere göre bilim insanları yaklaşık 800 milyon ışık yılı uzaklıkta, fizik kurallarına "meydan okuduğunu" söyledikleri, düşük frekanslı radyo dalgası yayan bir dizi büyük nesne gözlemledi.
Pazartesi günü Birleşik Krallık Kraliyet Astronomi Topluluğu'nun Monthly Notices akademik dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, radyo dalgası yayan nesneler arasında Abell 3266 galaksi kümesindeki "bir fosil radyo emisyonu, bir radyo kalıntısı ve bir radyo halesi" var.
Batı Avustralya Üniversitesi'nden isimlerin de dahil olduğu araştırmacılar, "tespit edilmesi güç" nesnelerin radyo ve X ışını teleskoplarıyla çekilen görüntülere karmaşık bir algoritma uygulanarak keşfedildiğini söyledi.
The Conversation'a yazdıkları yazıda keşfi açıklayan bilim insanları, "Bu tür nesnelerin hem kökenleri hem de özellikleri hakkındaki mevcut teorilere meydan okuyorlar" ifadelerini kullandı.
Bilim insanları, galaksi kümeleri birbiriyle çarpıştığında büyük miktarda enerjinin iyonize gaza ya da plazmaya dönüştüğünü ve radyo dalga boyunda çeşitli şekil ve boyutlarda emisyon ortaya çıktığını söyledi.
Bunun bir örneği, bilim insanlarının yay şeklinde olduğunu ve bir kümenin kenarlarında bulunduğunu açıkladığı radyo kalıntılarıdır.
Bunlara güç veren ise plazmanın içinden geçen, gökbilimcilerin yoğunlukta veya basınçta sıçramaya neden olduğunu ve parçacıkları harekete geçirdiğini söylediği şok dalgaları.

 Radyo haleleri, sıcak plazmadaki türbülanstan güç alan, bir galaksi kümesinin merkezine doğru uzanan düzensiz kaynaklardır.
Araştırmacılar The Conversation'da hem halelerin hem de kalıntıların galaksi kümeleri arasındaki çarpışmalardan oluştuğunun bilindiğini fakat bunların ayrıntılarının çoğunun gizemini koruduğunu açıkladı.
Öte yandan fosil radyo kaynakları, bir galaksinin merkezindeki süper kütleli bir kara deliğin ölümünden kalan radyasyondur.

Araştırmacılar çalışmada, Abell 3266'nın radyo kalıntısını inceledi. Bu kalıntının bilim insanlarının daha önce gördükleri hiçbir radyo nesnesine benzemediğini söylediler.
Araştırmacılar, bu kalıntının son derece alışılmadık bir içbükey şekle sahip olduğunu tespit etti ve bu da ona "ters yön kalıntısı" lakabını kazandırdı.
Bilim insanları, "Genel olarak verilerimiz kalıntıların nasıl oluştuğuna dair anlayışımızı bozuyor ve hâlâ bu radyo nesnelerinin arkasındaki karmaşık fiziği çözmeye çalışıyoruz" diye yazdı.
Araştırmacılar, "En iyi fizik modellerimiz bu verilere uymuyor. Bu, söz konusu kaynakların nasıl geliştiğine dair anlayışımızdaki doldurmaya çalıştığımız boşlukları ortaya çıkarıyor" dedi.



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news