Türkiye'nin ihracat artışında Rusya başı çekti

Türkiye, temmuz ayında değer bazında en fazla ihracat artışını Rusya'ya gerçekleştirdi.

Ambarlı limanı (AA)
Ambarlı limanı (AA)
TT

Türkiye'nin ihracat artışında Rusya başı çekti

Ambarlı limanı (AA)
Ambarlı limanı (AA)

Türkiye devam eden jeopolitik risklere karşın güçlü ihracat performansını sürdürüyor.
Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle küresel tedarik zincirinde görülen aksamalar ve ülkelerin Rusya ile ticari ilişkilerinin olumsuz etkilenmesine karşın Türkiye sürdürdüğü denge stratejisi ve etkili dış politikayla Rusya'ya ticaretini etkin şekilde sürdürmeye devam ediyor.
Savaşın başladığı ilk zamanlarda siparişlerde gecikme ve aksamalar yaşansa da Türk ihracatçılarının çözüm odaklı yaklaşımlarıyla Türkiye-Rusya arasındaki ticaret artmaya devam ediyor.
Böylece Türkiye, temmuz ayında değer bazında en fazla ihracat artışını Rusya'ya gerçekleştirdi.
Anadolu Ajansı (AA) muhabirinin Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye'nin ihracatı temmuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,4 artarak 18 milyar 550 milyon dolara yükseldi.
Türkiye'nin Rusya'ya dış satımı temmuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre 236 milyon 932 bin dolar artışla 609 milyon 68 bin dolara çıktı.
Bu dönemde, miktar bazında ihracat artışında Rusya'yı, Bulgaristan, ABD, Hollanda, Güney Afrika Cumhuriyeti izledi.
Temmuz ayında, Türkiye'nin dış satımı Bulgaristan'a 218 milyon 439 bin dolar artarak 483 milyon 279 bin dolara, ABD'ye 213 milyon 263 bin dolar artışla 1 milyar 119 milyon dolara, Hollanda'ya 194 milyon 735 bin dolar yükselişle 673 milyon 429 bin dolara, Güney Afrika'ya 135 milyon 496 bin dolar artışla 224 milyon 207 bin dolara ulaştı.
Rusya böylece Türkiye'nin en fazla ihracat yaptığı yedinci ülke oldu.

Rusya'ya ihracatta lokomotif sektör kimyevi maddeler ve mamulleri oldu
Türkiye'nin Rusya'ya ihracatında en fazla dış satımı kimyevi maddeler ve mamulleri sektörü yaptı.
Kimyevi maddeler ve mamulleri sektörü temmuz ayında Rusya'ya 115 milyon 256 bin dolar tutarında ihracat gerçekleştirdi. Kimyevi maddeler ve mamullerini 83 milyon 224 bin dolarla yaş meyve ve sebze, 58 milyon dolarla makine ve aksamları, 49 milyon 532 bin dolarla otomotiv endüstrisi, 43 milyon 756 bin dolarla tekstil ve hammaddeleri izledi.
Rusya'ya en az talep gösteren sektörler ise 212 bin dolarla süs bitkileri ve mamulleri, 400 bin dolarla diğer sanayi ürünleri, 515 bin dolarla zeytin ve zeytinyağı, 703 bin dolarla gemi yat ve hizmetleri, 1 milyon 241 bin dolarla mücevher sektörü oldu.

Öne çıkan il İstanbul
Rusya'ya dış satımda en fazla ihracatı 291 milyon 535 bin dolarla İstanbullu şirketler yaptı.
İstanbul'u, 46 milyon 147 bin dolarla İzmir, 28 milyon 819 bin dolarla Bursa, 23 milyon 949 bin dolarla Kocaeli, 23 milyon 236 bin dolarla Ankara izledi.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.