Zelenskiy uluslararası toplumu ‘Rus nükleer terörizmine’ tepki vermeye çağırdı

Zaporijya Nükleer Santrali’nin önünde yürüyen bir sivil (Reuters)
Zaporijya Nükleer Santrali’nin önünde yürüyen bir sivil (Reuters)
TT

Zelenskiy uluslararası toplumu ‘Rus nükleer terörizmine’ tepki vermeye çağırdı

Zaporijya Nükleer Santrali’nin önünde yürüyen bir sivil (Reuters)
Zaporijya Nükleer Santrali’nin önünde yürüyen bir sivil (Reuters)

Ukrayna, Rusya’yı Avrupa’nın en büyük nükleer santrali sayılan Zaporijya Nükleer Santrali’ni yeniden bombalamakla suçladı. Ayrıca santralde olası bir radyasyon sızıntısı korkuları ortasında Ukrayna, ‘nükleer terörizme’ neden olduğu için Moskova’ya karşı yeni uluslararası yaptırımlar uygulanması çağrısında bulundu.
Ukrayna Devlet İşletme Ulusal Nükleer Enerji Üretimi Şirketi (Energoatom), Rus kuvvetlerinin üç radyoaktif birime zarar verdiğini açıkladı. Öyle ki aktarılana göre tesisin geçen cumartesi günü yeniden bombalanması sonucu çalışanlardan biri yaralandı.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ülkenin güneyindeki Zaporijya Nükleer Santrali’ne yönelik saldırısına yanıt olarak Rusya’ya yeni yaptırımlar uygulanması çağrısı yaptı. Zelenskiy, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel ile saldırı hakkında görüştüğünü duyurdu.
Zelenskiy açıklamasında, “Rusya nükleer terörizmi, uluslararası toplumdan daha güçlü bir yanıt gerektiriyor ve Rusya’nın nükleer endüstrisine ve nükleer yakıtına yönelik yaptırımların uygulanmasını zorunlu kılıyor” ifadelerine yer verdi.
Rusya’nın kontrolündeki bölgede bulunan santral, geçen cuma günü bombardımana maruz kaldı. Moskova, Ukrayna güçlerini bu saldırıları başlatmakla suçluyor. Energoatom şirketi ise, Rusya’nın son füze saldırılarının istasyonun kuru depolama tesisinin bulunduğu bölgeyi hedef aldığını belirtti. Söz konusu tesiste, kullanılmış nükleer yakıt içeren 174 konteyner depolanıyor.
Şirket ayrıca, “Radyolojik durumun bozulması veya kullanılmış nükleer yakıt konteynerlerinden radyasyon sızıntısı olması durumunda, uygun vakitte takip ve müdahale mümkün değildir” ifadelerini kullandı.
Rus haber ajansı ‘Interfax’ tarafından yapılan açıklamaya göre, santral çalışanlarının yaşadığı işgal altındaki Enerhodar’daki Rus idaresi, Ukrayna’nın ‘Uragan’ çoklu fırlatma roket sistemi kullanarak santrali bombaladığını belirtti. Açıklamada, idari bina ve depolama tesisine bitişik alanların hasar gördüğü aktarıldı.
Füzelerin nükleer tesisteki yüksek voltajlı bir elektrik hattına çarptığını söyleyen Rus idaresi, radyoaktif sızıntı saptanmamasına rağmen reaktörlerden birinin devre dışı bırakıldığını vurguladı. Rus kuvvetleri, Mart ayı başlarında savaşın ilk aşamasında Zaporijya santralini ele geçirdi. Ancak istasyon hala Ukraynalı teknisyenler tarafından işletiliyor.
Geçen cuma günü Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Direktörü Rafael Grossi, nükleer bir felaket tehlikesi konusunda uyarıda bulundu. UAEA, tesise ekip gönderilmesine izin verilmesi taleplerini yineledi. Aynı şekilde AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de AB’nin ‘Rus kuvvetlerin Zaporijya Nükleer Santrali çevresindeki faaliyetlerini’ kınadığını ve Rusya’nın eylemlerini ‘nükleer güvenlik kurallarının ciddi ve sorumsuzca bir ihlali’ olarak nitelendirdiğini açıkladı.
Rusya işgali altında bulunan Zaporijya’daki nükleer santralin bombalanmasından kaynaklanan yangın ve radyoaktif sızıntı tehlikesi, artan uluslararası endişelere neden oldu. Energoatom, “Zaporijya Nükleer Santrali operasyonu, radyasyon ve yangından korunma standartlarının ihlali tehdidi altında gerçekleşiyor” dedi. Şirket, ‘hidrojen sızıntısı ve radyoaktif parçacıkların yayılması riski’ olduğunu da sözlerine ekledi.



Amerikan-Rus uzay mürettebatı Uluslararası Uzay İstasyonu’nda sekiz aylık göreve başladı

Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) tarafından yayınlanan videodan alınan ekran görüntüsünde, Soyuz MS-28 uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatılan görev ekibi görülüyor. (AP)
Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) tarafından yayınlanan videodan alınan ekran görüntüsünde, Soyuz MS-28 uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatılan görev ekibi görülüyor. (AP)
TT

Amerikan-Rus uzay mürettebatı Uluslararası Uzay İstasyonu’nda sekiz aylık göreve başladı

Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) tarafından yayınlanan videodan alınan ekran görüntüsünde, Soyuz MS-28 uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatılan görev ekibi görülüyor. (AP)
Rusya Federal Uzay Ajansı (Roscosmos) tarafından yayınlanan videodan alınan ekran görüntüsünde, Soyuz MS-28 uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatılan görev ekibi görülüyor. (AP)

Üç kişilik Amerikan-Rus mürettebat, dün bir Rus uzay aracıyla Uluslararası Uzay İstasyonu'na fırlatıldıktan sonra görevlerine başladı.

Rus Soyuz MS-28 uzay aracı Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü'nden saat 04:27'de fırlatıldı.

Uzay aracında NASA astronotu Chris Williams ve iki Rus meslektaşı Sergey Mikaev ve Sergey Kud-Sverchkov bulunuyordu. Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre uzay aracı Uluslararası Uzay İstasyonu'na başarıyla kenetlendi.

Jcjc
Soyuz MS-28 uzay aracı, Rusya'nın Kazakistan'daki Baykonur Uzay Üssü'nden Uluslararası Uzay İstasyonu'na bir keşif gezisi için fırlatılırken... 27 Kasım 2025 (Reuters)

Üç astronotun yörünge istasyonunda yaklaşık sekiz ay geçirmesi bekleniyor. NASA, fizikçi Williams ve askeri pilot Mikayev için bunun ilk uzay uçuşu olduğunu açıkladı. Kud-Sverchkov için ise bu, uzaya ikinci yolculuğu olacak.

Uluslararası Uzay İstasyonu’nda mürettebat, NASA astronotları Mike Fincke, Zena Cardman ve Johnny Kim, Japon Uzay Ajansı astronotu Kimiya Yui ve Rus kozmonotlar Sergey Ryzhikov, Alexey Zubritsky ve Oleg Platonov'a katılacak.

NASA, Williams'ın insan uzay keşiflerini ilerletmek ve dünyadaki yaşamın iyileştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla istasyonda bilimsel araştırmalar ve teknik deneyler yürüteceğini duyurdu.


Rusya, uzaktan kumanda için beyin çipleriyle donatılmış "biyo-dronlar" sürdü piyasaya

Göğsünde casus kamera taşıyan bir güvercin (CIA web sitesi)
Göğsünde casus kamera taşıyan bir güvercin (CIA web sitesi)
TT

Rusya, uzaktan kumanda için beyin çipleriyle donatılmış "biyo-dronlar" sürdü piyasaya

Göğsünde casus kamera taşıyan bir güvercin (CIA web sitesi)
Göğsünde casus kamera taşıyan bir güvercin (CIA web sitesi)

Devlet kurumları tarafından desteklenen önde gelen bir Rus nöroteknoloji şirketi, beyinlerine yerleştirilen sinir çipleri kullanılarak uzaktan kontrol edilebilen güvercin sürüsü geliştirmek için yeni bir proje açıkladı. GB News'e göre bu hamle Batılı istihbarat teşkilatları arasında yaban hayatının modern casusluk amacıyla kullanılma potansiyeli konusunda endişelere yol açtı.

Ulusal Teknoloji Girişimi ve Rusya Doğrudan Yatırım Fonu'ndan fon alan şirket, PJN-1 veya "Biyo-Drone" adlı prototipinin, kuşun beynindeki belirli bölgeleri uyararak operatörlerden uçuş komutları alabildiğini belirtti.

Şirket, sistemin elektronik aksamlar ve bir GPS takip ünitesi içeren küçük, güneş enerjisiyle çalışan sırt çantasına bağlı bir mikroçipe dayandığını açıklıyor. Teknisyenler, kuşun içgüdülerini etkileyen ve sanki kendi kararını veriyormuş gibi sağa veya sola doğru yön değiştirmesini sağlayan darbeler göndererek ona rehberlik ediyor.

Şirketin kurucusu Alexander Panov, bu teknolojinin diğer büyük kuşlara da uygulanabileceğini belirterek, "Şu anda güvercin kullanıyoruz, ancak sistemler daha ağır yükleri taşımak için kargaları, kıyı gözetimi için martıları veya geniş okyanus alanlarında uçuş yapmak için albatrosları kullanacak şekilde geliştirilebilir" dedi.

Şirket, tek bir kuşun önceden eğitim almadan günde 310 mil, haftada ise bin 800 milden fazla yol kat edebileceğini iddia ediyor. Ancak, beyne mikro elektrot yerleştirilmesinden kaynaklanabilecek herhangi bir ölüm oranı açıklanmadı. Bu işlem, yalnızca birkaç milimetrelik hata payına sahip, oldukça hassas bir cerrahi müdahale gerektiriyor.

Şirket tanıtım açıklamasında, "Biyodronik güvercin, kafasından çıkan ince bir tel ve elektronik bileşenleri içeren küçük bir sırt çantası dışında, sıradan bir güvercinden hiçbir farkı yok" diyerek, temel amacının sivil ve endüstriyel gözetim, arama kurtarma ve güvenliği artırmak olduğunu vurguladı.

Açıklamada, bu kuşların düşme olasılığının "doğal kuş düşme olasılığından farklı olmadığı, düşük" olduğu ve bu nedenle kullanımlarının "şehir içinde güvenli" olduğu belirtildi. Ayrıca, özellikle Moskova gibi büyük güvercin popülasyonlarına sahip Rus şehirlerinde, bu kuşların doğal ortamlarına kolayca uyum sağladıkları ve bu nedenle tespit edilmelerinin "neredeyse imkansız" olduğu belirtildi.

Ancak güvenlik uzmanları, bu teknolojinin, minyatür kameralar veya gelişmiş sensörler yerleştirilerek veya hatta ulaşılması zor yerlerde hassas bilgileri toplamak için platformlara dönüştürülerek gelişmiş casusluk operasyonları için kullanılma potansiyeli konusunda uyardı.

Şirketin projelerinin tartışmalara yol açması ilk kez olmuyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre daha önce de süt üretimini artırmak için ineklerin sinir sistemini manipüle etmeye çalıştığı iddialarıyla karşı karşıya kalmıştı. Rusya'nın ayrıca, deniz yollarını devriye gezmek, mayın döşemek ve su altı keşif görevleri yürütmek için yunusları eğitmek de dahil olmak üzere, hayvanları askeri amaçlarla kullanma konusunda uzun bir geçmişi var.


Kremlin: ABD, Ukrayna ile mutabık kalınan planın kriterlerini Moskova’ya iletti

24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)
24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)
TT

Kremlin: ABD, Ukrayna ile mutabık kalınan planın kriterlerini Moskova’ya iletti

24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)
24 Kasım 2025'te Moskova'daki Kremlin'deki Spasskaya Kulesi ve Kızıl Meydan'daki Aziz Vasil Katedrali (EPA)

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD’nin Cenevre’de Ukrayna ile üzerinde anlaşılan planın kriterlerini Rusya’ya teslim ettiğini açıkladı. Peskov, bu kriterlerin gelecek hafta Rus yetkililer tarafından değerlendirileceğini belirterek, Moskova’nın Ukrayna çözüm sürecine ilişkin görüşmeleri kamuoyu önünde yürütme niyetinde olmadığını söyledi.

Rusya’nın resmî kanalı RT’ye konuşan Peskov, ABD’nin özel elçisi Steve Whitkoff’un Rusya’yı ne zaman ziyaret edeceğine dair bilginin “uygun zamanda” açıklanacağını ifade etti ancak ayrıntıya girmedi.

ABD’li ve Ukraynalı müzakereciler geçtiğimiz pazar günü Cenevre’de, Washington’ın desteklediği yeni barış planı üzerine görüşmeler gerçekleştirmişti. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de salı günü, plan metninin Cenevre’de ABD ile birlikte hazırlandığını ve müzakere ekibiyle üzerinde çalıştığını belirtmişti.

Rusya’nın TASS haber ajansı çarşamba günü, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önümüzdeki hafta Whitkoff ile görüşeceğini bildirdi. ABD Başkanı Donald Trump ise salı günü yaptığı açıklamada, özel elçisini Moskova’ya göndererek barış planı üzerinde son düzenlemeleri yapma umudu taşıdığını söylemişti.

Putin, dün yaptığı açıklamada, Ukrayna konusunda ortada resmî bir barış anlaşması taslağının bulunmadığını, sadece tartışılmak üzere sunulmuş bir dizi başlık olduğunu ifade etti. Ancak Rusya’nın ABD’nin ilk taslak niteliğindeki planını incelediğini belirten Putin, bu planın “ileride yapılacak anlaşmalar için bir temel oluşturabileceğini” söyledi.