Kırım’da askeri bir havalimanı patlamalarla sarsıldı

Dün Kırım’ın batı kıyısında meydana gelen patlamalardan sonra yükselen dumanlar (Reuters)
Dün Kırım’ın batı kıyısında meydana gelen patlamalardan sonra yükselen dumanlar (Reuters)
TT

Kırım’da askeri bir havalimanı patlamalarla sarsıldı

Dün Kırım’ın batı kıyısında meydana gelen patlamalardan sonra yükselen dumanlar (Reuters)
Dün Kırım’ın batı kıyısında meydana gelen patlamalardan sonra yükselen dumanlar (Reuters)

Salı öğleden sonra meydana gelen bir dizi güçlü patlama Kırım yarımadasını sarstı. Patlamalar, Rus Ordusu’nun tatbikat ve malzeme taşımacılığı için kullandığı askeri havaalanında Rus Hava Kuvvetleri’nin mühimmat depolarının harap olmasıyla sonuçlandı.
Rusya Savunma Bakanlığı hızla, patlamaların bir hava saldırısından kaynaklanmadığını belirten bir açıklama yayınladı. Açıklamada, “Saki Askeri Havaalanı bölgesinde mühimmatın patlaması bir dizi patlamaya neden oldu. Web sitesinde yer alan açıklamada, havalimanındaki mühimmat depolama alanındaki patlamalara dışarıdan bir saldırı neden olmadı” ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, patlamalarda herhangi bir can kaybının olmadığı ve havalimanındaki altyapı ve havacılık ekipmanlarının da zarar görmediği belirtildi. Ancak patlamaların büyük bir yangına neden olduğu ve yangının kontrol altına alınması için önlemler alındığı ifade edildi.
Kırım Devlet Başkanı Danışmanı Oleg Kryuçkov, patlamaların Kırım’ın batı kıyısındaki Novoderovka bölgesinde meydana geldiğini söyledi. Bölgede olağanüstü hal (OHAL) ilan edilmesi ile ilgili olarak, söylentilerin yanlış olduğunu vurguladı. Ancak Rusya haber ajansı RIA Novosti, bölgedeki tatilcilerin sosyal medyada kaza bölgesinden yoğun duman çıktığını gösteren fotoğraf ve videolar yayınladığını aktardı ve OHAL ilan edildiğini belirtti.
Bir görgü tanığı RIA Novosti’ye, “İlk patlama çok güçlüydü. Nispeten uzakta olmamıza rağmen güçlü bir sarsıntı hissettik. Sonra bizi bodruma götürdüler ve oradan boğuk sesler duyduk” ifadelerini kullandı.
Rusya Tur Operatörleri Birliği’nin (ATOR) ön verilerine göre, patlama turizm beldesinin çok uzağında meydana geldi ve hiçbir turist yaralanmadı.
Tatbikatlar için kullanılan Novoderovka bölgesinde, bir askeri birlik ve askeri havaalanı bulunuyor.
Kaza bölgesini teftiş eden Kırım Başbakanı Sergey Aksyonov, yerel sakinlerin yaralanmasını önlemek için havalimanının çevresine 5 kilometrelik bir kordon çekildiğini, “Kazaların meydana gelmesi hakkında bilgi olmadığını” belirtti.
Yerel basında kazanın nedenlerine yönelik verilen bilgiler değişiklik gösteriyordu. Rus yetkililer Twitter’da yaptıkları yorumlarda, bunun bir ‘sabotaj’ eyleminden kaynaklanmış olabileceğini belirtirken, bazı medya kuruluşları, Novoderovka’daki hava üssü yakınında meydana gelen patlamaların, yakıt doldurulması sırasında çıkan bir yangından kaynaklandığını bildirdi.



Kolombiya Devlet Başkanı, Washington'ın Venezuela'da bir "kokain fabrikasını" bombaladığını doğruladı

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)
TT

Kolombiya Devlet Başkanı, Washington'ın Venezuela'da bir "kokain fabrikasını" bombaladığını doğruladı

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, ABD'nin Venezuela'nın batısındaki Maracaibo liman kentinde bir kokain fabrikasını bombaladığını iddia etti.

Başkan Donald Trump'ın Venezuela kıyılarına ilk kara saldırısını duyurmasının ardından X platformunda şunları yazdı (yerini belirtmeden): "Trump'ın Maracaibo'da bir fabrikayı bombaladığını biliyoruz ve orada kokain yapmak için koka macunu karıştırıldığından korkuyoruz."


Ukrayna: Rusya'nın Odessa'ya düzenlediği İHA saldırısında çocuklar ve siviller yaralandı

Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)
Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)
TT

Ukrayna: Rusya'nın Odessa'ya düzenlediği İHA saldırısında çocuklar ve siviller yaralandı

Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)
Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)

Ukrayna yetkilileri bu sabah erken saatlerde, Rusya'nın Odessa liman kentine gece saatlerinde düzenlediği insansız hava aracı (İHA) saldırısında çocukların yaralandığını bildirdi.

Askeri idare başkanı Serhiy Lysak, büyük ölçekli İHA saldırısının çok katlı iki konut binasını vurduğunu söyledi.

Lysak, saldırıda en az dört kişinin yaralandığını, bunların arasında yedi ay ile sekiz yaşları arasında üç çocuğun da bulunduğunu belirtti.

Lysak, saldırının ardından Telegram'da "Bu, Rusya'nın sivilleri hedef aldığının bir başka kanıtıdır" diye yazdı.

Ukrayna Hava Kuvvetleri, şehir yakınlarında İHA’ların yaklaştığı konusunda uyarıda bulundu ve tehdit nedeniyle hava saldırısı uyarıları yayınlandı.

Vali Oleh Kiper, Telegram üzerinden yaptığı bir paylaşımda, halka sakin kalmaları çağrısında bulundu. Ayrıca, bir lojistik şirketinin deposunda yangın çıktığını ve düşen molozların şehirdeki araçları tutuşturduğunu belirtti.


Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
TT

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal haklar tanındı. Peru'da yaşayan bir arı grubunu kapsayan gelişme, koruma çalışmalarında önemli bir adıma işaret ediyor.

Amazon Ormanları'nda yaşayan Meliponini arı sınıfı, bal arısı (Apis mellifera) kuzenlerinden farklı olarak iğne taşımaz. 

Peru'nun yerli halkları tarafından Kolomb öncesi dönemden beri yetiştirilen bu arılar, yağmur ormanlarında polen taşıyıcı rolü üstlenerek biyoçeşitliliği ve ekosistemi korumada kilit rol oynuyor. 

Grubun bilinen 500 türünün yaklaşık yarısı Amazon'da yaşıyor ve kakao, kahve ve avokado gibi bitkileri de içeren floranın yüzde 80'inden fazlasının tozlaşmasında rol oynuyor.

Ancak Meliponini arıları iklim krizi, ormansızlaşma, pestisit kullanımı ve  diğer arı türleriyle rekabet yüzünden ciddi bir yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. 

Peru'nun iki belediyesinde kabul edilen yasalar artık bu böceklerin sağlıklı ekosistemlerde yaşama, üreme ve gelişme haklarını garanti altına alıyor.

Bu iğnesiz arıların yasal haklar elde etmesi, kimyasal biyolog Rosa Vásquez Espinoza'nın yerli halklarla birlikte yıllar süren çalışmaları sayesinde mümkün oldu.

Kovid-19 pandemisinde yerli halklar ilaç bulamadıklarında bu arıların balını kullanıyordu. Bir meslektaşının ricası üzerine 2020'de balı inceleyen Espinoza çarpıcı sonuçlarla karşılaştı.

Guardian'a konuşan bilim insanı "Yüzlerce tıbbi molekül gördüm, tedavi potansiyeli taşıdığı bilinen moleküller" diyerek ekliyor: 

 Üstelik çeşitlilik de gerçekten çok fazlaydı. Bu moleküllerin antiinflamatuvar, antiviral, antibakteriyel, antioksidan, hatta kanser önleyici etkileri olduğu biliniyor.

Bu nedenle saha çalışmalarını genişleten araştırmacı, yerli halktan uzmanlarla birlikte ormanın derinlerine keşif gezileri düzenledi. Nesillerdir devam eden geleneksel arıcılık yöntemlerini kaydettiler.

Ancak kısa süre sonra ciddi bir sorun olduğu fark edildi: Arıcılar, eskiden arı kolonilerini yarım saatte bulurken, artık saatler sürüyordu.

Espinoza, "Farklı topluluk üyeleriyle konuşuyorduk ve ilk söyledikleri 'Artık arılarımı göremiyorum' oldu" diye anlatıyor.

Biyoloğun yaptığı çalışmada, endüstriyel çiftliklerden uzak bölgelerdeki arıların bile balında pestisit izlerine rastlandı.

Meliponini arılarının korumaya ihtiyaç duyduğuna karar veren Espinoza ve meslektaşları, ilk olarak bu hayvanların tanınması için çaba gösterdi.

Araştırmaları sayesinde 2024'te, Meliponini arılarını Peru'ya özgü yerli türler olarak resmen tanıyan bir yasa kabul edildi. Peru yasaları yerli türlerin korunmasını gerektirdiği için bu kritik bir adımdı.

Daha sonra bu yıl ekimde Satipo, 22 Aralık Pazartesi de Nauta belediyeleri dünyada bir ilke imza atarak bu böcekleri yasal hak sahibi olarak tanımladı. 

Earth Law Center'ın Latin Amerika direktörü ve kampanyanın parçası olan Constanza Prieto gelişmeyi şöyle değerlendiriyor: 

Bu yönetmelik, doğayla ilişkimizde bir dönüm noktası: Meliponini arılarını görünür kılıyor, onları hak sahibi özneler olarak tanıyor ve ekosistemlerin korunmasında temel rol oynadıklarını onaylıyor.

Hukuk uzmanları yeni yasaların habitat restorasyonunu, daha sıkı pestisit kontrollerini ve genişletilmiş araştırmaları zorunlu kılabileceğini söylüyor.

Düzenlemeyi Peru genelinde uygulamaya koymak için bir imza kampanyası düzenlenirken, Bolivya, Hollanda ve ABD gibi ülkelerdeki koruma grupları da kendi bölgelerindeki arılar için benzer yasal yaklaşımları inceliyor.

Independent Türkçe, Guardian, Interesting Engineering