Yüzen kitap fuarı, Libya’da misyoner endişesine neden oldu

Organizatörler, fuarın misyoner amaçlı değil aksine kültürel bir değişim olduğunu belirtti.

Bingazi’deki yüzen kitap fuarı. (Bingazi Facebook Sayfası)
Bingazi’deki yüzen kitap fuarı. (Bingazi Facebook Sayfası)
TT

Yüzen kitap fuarı, Libya’da misyoner endişesine neden oldu

Bingazi’deki yüzen kitap fuarı. (Bingazi Facebook Sayfası)
Bingazi’deki yüzen kitap fuarı. (Bingazi Facebook Sayfası)

Libya’nın doğusundaki Bingazi bölgesi yetkilileri, yüzen kitap fuarına karşı açılan davaları reddetti. Yetkililer, fuara her yaştan insanın katılmasına izin verdi.
Bingazi Liman Sözcüsü Miftah Şuheybi, yüzen kitap fuarı gemisi Logos Hope’un bir hafta boyunca ziyaretçilere açık olacağını açıkladı.
Geminin Bingazi Limanı’na yanaştığının açıklanmasının hemen ardından halk arasında fuarın amacına dair spekülasyonlar başladı. Gemi, ilk kez 2007 yılında, ikinci olarak da 2010 yılında Bingazi’yi ziyaret etmişti. 
Libya Haber Ajansı, Logos Hope’un bir Alman yardım kuruluşuna ait olduğunu ve gemide 400’den fazla gönüllünün çalıştığını aktardı. Gemi, 1970’den bu yana ülkeler arasında dolaşmaya devam ediyor. Şu ana kadar 160 ülkeden 40 milyondan fazla ziyaretçi gemiyi ziyaret etti.
Bingazi yetkilileri, kitap fuarının ‘şehrin savaş halinden ve terör gruplarından uzak olduğunu, kültürel alışveriş için uygun bir ortam sağladığını’ belirttiler. Fuarın misyoner amaçları olduğu iddiaları ise yalanlandı.
Bingazi’deki Vakıflar ve İslami İşler Dairesi, vatandaşların kitap fuarının boykot etmesini istedi. Daire açıklamasında, “Sakinlerimiz, bu kitapları almamalı ve okumamalı. Bir Müslümanın bu hayatta sahip olduğu en değerli şey olan inancı ve dini tehlikeye girer” ifadelerine yer verildi.
Vakıflar Dairesi ayrıca fuarın ‘dini sorunlara’ neden olabileceğini öne sürdü. Açıklamanın devamında “Bu fuar, amacı nedeniyle misyoner örgütü OM için bir örtü teşkil etmektedir. Örgüt, resmi internet sitelerinde ve Youtube kanallarında açıklama yapmaktadır” denildi. Yetkililer ise Vakıflar Dairesi’nin açıklamalarına karşı çıktı.
Fuarın amacını sorgulayan Libyalı akademisyenler ve aydınlar, fuarın ‘aşırılık yanlısı kişilerin amaçları ile bağdaşmadığını’ ifade ettiler. Libyalı yazar Salem Nedavi, iddialara karşı çıktığı açıklamasında şunları söyledi:
“Afrika kıyılarına gelen bilgi gemisi, yolda Avrupa’ya giden göçmen gemileri ile karşılaştı. Bu gemi, Avrupa kıyılarına Akdeniz üzerinden giden düzensiz göçmenlere karşı Afrika’ya geldi.”
Libya’nın Mısrata belediyesi, geçtiğimiz ayın sonunda geminin limana yanaşmasını yasaklamış ve fuara ev sahipliği yapmayı kabul etmemişti.
Mısrata Belediye Meclisi konuya dair şu açıklamada bulundu:
“Ülke içindeki ve dışındaki vatandaşlarımızdan dinlediğimiz çekincelerinden ardından Mısrata’nın Logos Hope’a ev sahipliği yapması iptal edilmiştir. Fuarın faaliyetleri, Libya devletinin yasalarına karşı gelenlere yardımcı olabilir.”
Meclis, yüzen kitap fuarına karşı yapılan şikayetlerin doğruluğunu araştırmak için bir grup uzmanın görevlendirildiğini ve herhangi bir sorun yaşanmaması için fuarın limana yanaşmasına izin verilmeyeceğini bildirdi.
Bingazi’den yetkililer ise 1972 tarihli ve 76 sayılı Neşriyat Kanunu hükümleri ile uygunluğunu kontrol etmek için Yayınlar Dairesi ve bir grup uzmanın gemideki kitap ve eserleri inleyeceğini duyurdu.
Yüzen kitap fuarının Bingazi’nin ardından Tunus’a geçmesi bekleniyor. Gemi, Tunus’un Zarzis kentine uğradıktan sonra Mısır’a doğru yola çıkacak.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times